Kalafat, OğuzKaya, Mehmet2024-11-072024-11-0720202667-5552https://doi.org/10.47846/TurkishStudies.46915https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/415394https://hdl.handle.net/11480/13053Adana vilayeti sınırları o dönemde Halep-Konya bölgesi (vilayetleri) ile Akdeniz arasında yeralmaktadır. O dönemde adı geçen vilayette Ermenek, Selendi, Amanus, Mora, Selefkeh, Kilidria, Ayach,Ayaş, Lamas, Marmaris, Karaisalı, Feke, Tarsus, Yumurtalık, Sis, Misis, Osmaniye, Yarput, Islahiye, Kars,Hassa, Payas ve Kozan yerleşim yerleri bulunmaktadır. Bu çalışmada Adana vilayetinin 1888-1909 yılları arasında İngiliz Adana Konsolosluğu tarım ve ticaret üzerine diplomatik konsolos raporlarını içerençalışmalar ortaya konulmuş ve vilayetin o dönemdeki ekonomik durumu incelenmiştir. İngiliz konsolosraporlarının bir kısmı Adana vilayetinin ekonomik durumunu ortaya koymaktadır. Bu raporlarda sadece1888-1909 yılları arası Adana vilayeti değil aynı zamanda Halep, Konya vilayetleri ile Akdeniz bölgesinedair bilgiler de yer almaktadır. 19. yüzyılın son çeyreği ve 20. yüzyılın başları itibariyle gözlemlere ve birincielden kaynaklara dayanması bakımından detaylı bilgiler içermektedir. Raporlar 1888, 1897, 1898, 1888,1897, 1898, 1902, 1903, 1904, 1905, 1908 ve 1909 yıllarına ait kayıtlara yer verilmektedir. Raporlarda tarımürünleri, ulaşım, bölgesel karşılaştırmalar, ithalat, ihracat, hayvan varlığı, ticari hayat, ulaşım vemakineleşme gibi dönemin önemli konularına yer verilmiştir.1888-1908 yılları arasındaki raporlarda Halepile Adana vilayetleri ve bazen İskenderun kenti birlikte ele alınmıştır. 1909 yılı raporunda ise Adana, Tarsusve Mersin kentleri birlikte yer almıştır. Tarım ve ticaret ile ilgili olarak İngilizler tarafından tutulan bukayıtlar aslında Halep-Adana vilayetlerinin bilgilerine detaylı olarak anlatılmıştır. “House of CommonsParliamentary Papers” olarak basımı gerçekleştirilen bu referanslar İngiliz yabancı ofisi tarafından Türkiyebaşlığı adı altında yıllık seriler olarak yayınlanmıştır. Bu kayıtlar içerisinde ordu mensubu askerlerintutanaklarından da bahsedilmiştir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessTarihİktisatArticle1541157118010.47846/TurkishStudies.46915415394