Koraş, HikmetErjumanova, Dinara2019-11-132019-11-1320142014-06Erjumanova, D. (2014) . Kazak bilmeceleri . (Yüksek Lisans tezi) Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğdehttps://hdl.handle.net/11480/7178Çalışmamızda Kazak halkının halk bilimindeki ve manevi dünyasında bilmecenin tür özelliği, onun yeri ve anlamı araştırıldı. Bu araştırmada halk biliminin yazısal edebiyatla ilişkisi, bilmece türüne etkisi belirlendi. Bilmecenin diğer halk bilimsel türlerle bağlantısı tespit edildi: bilmece-saval(bilmece-soru), şeşendik bilmece(hatip bilmece), bilmece-makal-matel(bilmece-atasözü), ölen-bilmece(şiirbilmece), abjad bilmece(alfabe hakkında olan bilmeceler), tüs-bilmece(ruya-bilmece), esep-bilmece(hesap-bilmece), ertek-bilmece(masal-bilmece). Araştırma sırasında bilmecelerın ilimsel açıdan derlenmesi, Kazak bilmecelerinin yayınlanması, onun türsel çeşitliği, bununla birlikte çağdaş bilmecenin eğitimsel ve kavramsal niteliği etraflı incelendi. Kazak halkındaki bilmecenin ortaya çıkması, kökeni ve toplumsal hayata yönelik ilişkisi ve Türkiye Türkçesi bilmeceleriyle ilişkisi araştırıldı. Tarihsel açıdan bilmecenin toplumsal işlevi tespit edildi. Bilmecelerının şiirsel yapısı, edebi türsel özelliğine önem verildi. Bilmecelerde karşılaşan mecazın çeşitli kalıplarından örnek getirildi. Örneğin: kempir /yaşlı teyze/(staruha, babka), kız /kız/(devitsa, devuşka), kydık /kuyu/(kolodets), darya /derya/, sandık /sandık/(sunduk), aydahar /ejderha/(drakon) vs.This study is dedicated to folklore studies, its nature, place and importance in spiritual cultural life of Kazakh people. There are connections of riddles with other branches of folklore genre. The following intermediate types of riddles have been distinguished: question-riddle, counting-riddle, eloquent-riddle, proverb-riddle, songriddle, abjad-riddle, calculation-riddle, dream-riddle, talc-riddle. Our thesis deals with the history of investigation of Kazakh riddles, their genre pecularities and their social significance. Educational and cognitive functions of riddles. There are the origin of genre of riddles, historical sources and their connections with radical changes taking place in social life of Kazakh people. Common layers of Kazakh and Turkish riddles are exposed by means of comparative data. Genre’s social function change and its stage of development are studied diachronically. This study deals with literary-stylistic pecularities, versification, figurative means of riddles. It is started that the main poetic means of the riddle is metaphor. The lexical layers of key metaphoric words are various. The following Kazakh riddles have become “dead” metaphors: Kempir(old woman), kyz(maiden), kudyk(well), daria(river), sandyk(trunk), aidakhar(dragon) etc and they are illustrated with vivid examples.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBilmeceKazak Halk EdebiyatıTürMecazBilmece-SoruBilmece-MasalBilmece-AtasözüRiddleKazakh FolkloreGenreMetaphorQuestion-RiddleStory-RiddleProverb-RiddleMaster Thesis368506