Gökçe, Ali FuatJunaıd, Muhammad Danıyal2024-11-042024-11-042022https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=kIrIdtdJ31bRgjb6fHvMUYGl026hW09N3xIRULkke9z9JTncnZFf8bw78ID7Q7Achttps://hdl.handle.net/11480/9764Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Genetik Mühendisliği Ana Bilim DalıHavuç, Apiaceae familyasına ait en önemli sebze olup, yüksek besin kalitesi nedeniyle tüm dünyada tüketilmektedir. Kuraklık stresi, küresel olarak sebze ve mahsul büyümesi için büyük çevresel kısıtlama olmasına ragmen, havuçta sınırlı veri mevcuttur. Bu çalışma, sekiz ticari havuç çeşidinin sera koşullarında kuraklık stresine morfofizyolojik, biyokimyasal, kalite ve moleküler tepkisini araştırmaktadır. Kuraklık stresi, kazık kök oluşumu aşamasında 10 gün boyunca uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, havuç çeşitlerinin tüm morfolojik ve kök özellikleri üzerinde kuraklık stresinin olumsuz etkisi ortaya konmuştur. Biyokimyasal sonuçlara göre, Coral Orange, Tendersweet ve Solar Yellow havuç çeşitleri, kuraklık stresine tolerans göstermiştir. Ayrıca, bu çeşitlerin CAT, Cu/ZN-SOD ve Cu/Zn-SDC genlerinin ekspresyon seviyeleri artmıştır. Prolin birikimini sağlayan PDH1 geninin anlatımının azaldığı ortaya çıkmıştır, ayrıca, PRT genlerinin havuç bitkilerinde kuraklık toleransında doğrudan bir rol oynadığını da ortaya koymuştur. Havuçta kuraklık toleransı ile süperoksit dismutaz, katalaz gibi antioksidan enzimlerin pozitif ilişkisi de araştırılmıştır. Biyokimyasal ve moleküler özelliklere dayanarak çeşitler su sıkıntısına duyarlı ve toleranslı olarak gruplanmıştır. Kuraklık stresine tolerans gösteren bu çeşitler, kuraklığa dayanıklı yeni çeşitler geliştirmek için havuç ıslah programlarında dahil edilebilir.Carrot is an important vegetable which belongs to Apiaceae family, which is used globally due to its high nutritional quality. Water scarcity is one of the major environmental problems for vegetable and crop growth globally, however, scarce data is available for carrot. This study investigated morphophysiological, biochemical, quality, and molecular response of eight commercial carrot cultivars to water deficit under greenhouse conditions. Drought stress was applied by complete suppression of water for 10 days at tap-root formation stage. Results obtained revealed negative influence of water scarcity on all morphological and root traits of carrot cultivars. According to biochemical results, cultivars Coral Orange, Tendersweet and Solar Yellow showed tolerance to drought stress. Moreover, gene expression levels of these cultivars proved increased levels of CAT, Cu/ZN-SOD and Cu/Zn-SDC genes. It revealed downregulation of PDH1 gene, which is linked with upregulation of proline content, moreover, results suggested that PRT genes play a direct role in tolerance to water scarcity in carrot plants. A positive association of antioxidant enzymes including superoxide dismutase and catalase with drought tolerance in carrot was also explored. Based on biochemical and molecular attributes the cultivars were grouped as sensitive and tolerant to water deficit. Cultivars which showed tolerance to drought stress can be used in carrot breeding programs for development of drought tolerant carrot cultivars.eninfo:eu-repo/semantics/openAccessBiyoteknolojiBiotechnologyGenetikDoctoral Thesis1131773717