Yazar "Akbulut, Zeynep" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Tanzimat Dönemindeki Temettuat defterlerine göre Akdağ Madeni kazası ve köylerinin sosyo-ekonomik yapısı (H/1260-1261)
    (Niğde Üniversitesi, 2002) Akbulut, Zeynep; Şaşmaz, Musa
    ÖZET Osmanlı Devleti' nde Tanzimat-ı Hayriye Fermanı' nın ilânı ile önemli bir dönem başlamıştır. Bu dönemde mevcut kurumların yeniden düzenlenmesi hedef tutulduğu gibi malî, askerî ve içtimaî bir çok ıslahat da yapılmıştır. Tanzimat ile oluşturulmaya çalışılan yeni yapılanma girişimlerinin bir ürünü olan Temettuat Defterleri' nin düzenlenmesi bunlardan biridir. Bu, defterlerde vatandaşların sosyal ve iktisadî durumları hakkında önemli bilgiler bulunmaktadır. Yerleşim birimleri, kaza, köy hatta çiftlik ölçeğinde incelenmiştir. Tüm haneler tek tek ele alınarak, hane reisinin adı, meslekleri, mülkleri, gelir kaynakları,senelik gelirlerinden alman vergiler ayrıntılı bir şekilde kaydedilmiştir. Vatandaşların müslim, gayr-i müslim olma özelliğine göre farklı defterler tutulmuştur. Bu veriler, o yerleşim biriminin sosyo-ekonomik yapısını yansıtmaktadır. Akdağmadeni Temettuat Defterleri 1844 (H/1260) yılında düzenlenmiştir. Bu defterdeki verilere göre,Sivas Eyaleti Yozgat Sancağına bağlı Akdağmadeni, XIX. yüzyılda 61 yerleşim biriminden oluşan bir kazadır. Akdağmadeni merkezi için herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Bu yerleşim birimlerinden Dürzili,Rumdiken,Ürneç karyelerinde gayr-i Müslim, geri kalan 58 karyede ise Müslüman ahali yaşamaktadır. Kaza, tipik bir Anadolu yerleşim biriminin bütün özelliklerine sahiptir. Elverişsiz iklim şartları sebebi ile ekonomisinin iyi olmadığı anlaşılmaktadır. Kaza arazilerinin tamamına yakım ekili durumdadır. Kazada yaşayan insanların büyük bir bölümü çiftçilik ile geçimini sağlamaktadır. Fakat az da olsa zanaat sahibi, tüccar, kamu görevlisi bulunmaktadır. Vergilerin, genellikle aile reislerinin gelirlerine göre alındığı anlaşılmaktadır. Ancak, bazı istisnaî durumlarda mevcuttur. Bu da Tanzimat döneminde yapılmak istenen kazanca göre vergi alma işinin başarıya ulaşamadığını göstermektedir. III