Yazar "Karaca, Zeydi" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Kâtib Kemâl'in Kıssa-i Ashâb-ı Kehf Mesnevisi (metin-inceleme-sözlük-dizin)(Niğde Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014) Karaca, Zeydi; Nakiboğlu, Sadi HıncalEski Anadolu Türkçesi, Türk dilinin tarihi nedenlerle yazı birliğinin bozulduğu, özellikle Anadolu ve Azerbaycan’a göç edip yerleşen ve bu yeni yurtlarında tutunmaya çalışan Oğuzlar için yeni bir başlangıç olan bir dönemin ve Batı Türkleri bir cihan imparatorluğu kurana kadarki süreçte ve çoğunlukla kaotik bir ortamda, başlangıçta Orta Asya’da kullanılan ortak yazı dilinin etkileri görülmekle beraber giderek tam bir Oğuz yazı dili özelliği gösteren bir söyleyiş ve yazımın adıdır. Bu dönemin şair ve yazarları günümüzde hala etkileri süren ahlaki nitelikli ve dini içerikli pek çok eser vermişlerdir. Türk dilinin bu evresi XIII. yy’dan XV. yy’ın ortalarına kadar sürmüştür. Bu dönem yazımında bazı hususlarda ölçünlülük tutturulsa da ortak bir imla çoğu kez görülmez. Bu dönem eserleri üzerine çalışmalar XIX. yy’dan itibaren başlamış ve dönemin dil özellikleri genel dilbilgisi kuralları derlenmiş, yerli ve yabancı çeşitli araştırmacılar tarafından ortaya konmuştur. Bu çalışmanın konusu olan eser işte bu evrenin son ürünlerinden biridir. Farklı kişiler tarafından ve farklı zamanlarda yazıya geçirildiği izlenimi veren bu eser bize bu geçiş dönemindeki dil ve yazı özellikleri hakkında önemli ipuçları vermektedir. Bu eserin Eski Anadolu Türkçesinin hala tartışmalı bazı konuları hakkındaki bilgilerimize katkı sağlaması beklenmektedirÖğe Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d (Metin-inceleme-dizin)(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Karaca, Zeydi; Koraş, HikmetKit?b-ı İ?l?m-i Ced?d, XVI. yy.ın son çeyreğinde yazılmış, Türk edebiyatında konusu itibarıyla sıra dışı bir eserdir. T?r?h-i Hind-i ?arb?, T?r?h-i Yeñi Düny?, ?ad?s-i Nev, ?u?r-ı Nev gibi farklı başlıklı başka yazma nüshaları da bulunan Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d bu nüshaların en eskisi ve en güzel hat ile yazılmış olanıdır. Nüshalar içinde harekeli tek nüsha da Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d'dir. Eserin esas konusu Yeni Dünya'nın Avrupalılarca keşfi, işgali ve istilasıdır. Arapça kozmografi, astronomi, tarih ve coğrafya eserlerinden parça tercümeleriyle başlayan eser, Yeni Dünya'nın Avrupalılar tarafından istilası konulu İtalyanca ve/veya İspanyolca kitaplardan parça tercümeleriyle devam eder. Çalışmamız, Türk edebiyatında konu içeriğiyle özel bir yeri olan ve Türkçenin söz varlığına önemli katkılarda bulunan bu eserin çeviri yazılı metnini, dil bilgisi incelemesini ve gramatik dizinini içermektedir. Eserde tespit edilen çok sayıdaki imla hatasının doğruları kaynak metinlerle karşılaştırılarak belirlenmiş ve İspanyolca/İtalyanca imla ve telaffuzun Türkçe iz düşümleri belirlenmiştir. Metinde bazı eskicil biçim birimlerin XVI. yy.da da kullanıldığı görülmüştür. Eserin söz varlığı ve söz dizimi eş anlamlılık, ters anlamlılık, yan anlamlılık, anlam değişmeleri, kavram alanları, deyimler, atasözleri, üslup gibi özellikleri bakımından da değerlendirilmiştir. Metnin ilk defa tam söz varlığı dizini kök dilini, işlevsel kelime türünü / türlerini, metindeki anlamını / anlamlarını ve metindeki görünüşlerini içerecek şekilde hazırlanmıştır. Dizin bölümü titiz bir çalışmayla hazırlanıp genel dizin; kişi, unvan ve eser adları dizini; yer, devlet ve halk adları dizini; hayvan ve bitki adları dizini olmak üzere dört başlığa ayrılmıştır. Anahtar Sözcükler: Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d, T?r?-i Hind-i ?arb?, XVI. yy. Türkiye Türkçesi, Amerika Kıtalarının Avrupalılarca İstilası, Batı Hint Adaları Tarihi
