Yazar "Kuzucu, Muhammet" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Fen ders kitaplarındaki değişimin terim frekansı-ters doküman frekansı (TF-IDF) analizi ile incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2023) Kuzucu, Muhammet; Yavuz, Ahmet
    Gerçekleştirilen bu tez çalışmasının amacı 2000 yılından günümüze kadar olan süreç içerisinde fen bilimleri ders kitapları fizik konu alanında meydana gelen değişikliği otomatik metin analizi yöntemleri ile analiz etmeye dayanmaktadır. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinde sıklıkla kullanılan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ders kitabı olarak kabul edilen 2000, 2005, 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programına göre hazırlanmış her sınıf düzeyinden bir ders kitabı oluşturmaktadır. Bu doğrultuda 2018 fen programına ait altı (6) ders kitabına Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Bilişim Ağı üzerinden PDF formatında ulaşılmış, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde hizmet veren Ankara Ferit Ragıp Tuncor Bakanlık Arşiv ve Dokümantasyon Kütüphanesinden dört (4) kitaba (2000 programı 6, 7, 8. sınıf ve 2005 programı 8. sınıf) ulaşılmış, kalan on iki (12) kitap ise sahaflardan temin edilmiştir. Örnekleme dahil edilen kitapların da öğretim programlarına uygunluğu kontrol edildikten sonra araştırmanın örneklemine dahil edilmiştir. Elde edilen bu kitaplar farklı uygulamalar kullanılarak düz metin belgesine dönüştürülmüş ve olası yazım hatalarından arındırılmıştır. NKod yazılımı yardımıyla düz metin dosyalarından kelime frekans listeleri elde edilmiştir. Kelime frekans listeleri R programlama dili ve RStudio yazılımında otomatik metin analizlerinde kullanılan kütüphaneler yardımıyla analiz edilmiştir. Çalışmada kullanılan ders kitapları ait olduğu dört öğretim programına (2000, 2005, 2013 ve 2018) göre dört farklı doküman (D2000, D2005, D2013 ve D2018) olarak kabul edilmiştir. Araştırma verilerini ise bu dört farklı doküman içerisindeki metinlerden elde edilen isim frekans listeleri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda 109877 isimden oluşan veriler analizler edilmiştir. Yapılan analizlerde ilk olarak on terime ilişkin ham frekans listesi elde edilmiş ve bu on terimin fizik konu alanının doğasını yansıttığı sonucuna varılmıştır. İkinci olarak otomatik metin analizinde sıklıkla uygulanan Terim Frekansı-Ters Doküman Frekansı (TF-IDF) yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem doküman içerisindeki terimlerin frekansını dokümanlar arasında kullanım sıklığına bağlı olarak ağırlıklandırmaktadır. Bu yöntem sayesinde dokümanlar arası ortak kelimeler ve dokümanlara özgü ayırt edici kelimeler tespit edilmiştir. Ortak terimlere ilişkin analizlerde D2000 dokümanının diğer üç dokümandan farklılaştığı, ikili ve üçlü karşılaştırmalarda D2000 dokümanının dahil edilmesiyle ortak kelime oranının düştüğü gözlenmiştir. D2013 ile D2018 dokümanlarının karşılaştırılması ise ortak kelime oranının en yüksek olduğu karşılaştırma olduğu saptanmıştır. Üçüncü olarak elde edilen TF-IDF grafiğinde D2000 dokümanının fiziğe özgü kelimelerden oluştuğu, D2005 ve sonraki dokümanlarda tasarım, mühendislik, sebep, problem gibi kelimelerin ayırt ediciliğe sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Buna sebep olarak D2000 dokümanı sonrası dokümanlarda fizik ünitelerinden manyetizma, elektrik gibi kazanımların kaldırılması veya değiştirilmesi gösterilebilir. Ayrıca bilimsel süreç becerilerine ilişkin kazanım sayısının D2005 ve sonraki dokümanlarda artması başka bir neden olarak söylenebilir. Gerçekleştirilen araştırma Türkçe doğal dil işleme ve TF-IDF yöntemleri ile programlar arası meydana gelen değişimlerin büyük verilerle fen eğitiminde ders kitap analizleri ile ortaya konulabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Ders Kitapları, Fen Bilimleri, Fizik Eğitimi, Otomatik Metin Analizleri, Kelime Frekans Listesi, TF-IDF İstatistiği, Büyük Veri.