Yazar "Sönmez, Şahin" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 7 / 7
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Ağ Üzerinden Kontrol Edilen Yükselten DA-DA Dönüştürücünün Zaman Gecikmesine Bağlı Kararlılık Analizi(2018) Sarı, Alperen; Sönmez, Şahin; Ayasun, SaffetBu çalışmada, yükselten doğru Akım (DA)-doğru Akım (DA) dönüştürücülerin ağ üzerinden kapalı çevrim kontrol edilmesi durumunda, kullanılan haberleşme ağının yapısına ve veri iletimine bağlı olarak sistemin dinamik performansını olumsuz etkileyecek haberleşme zaman gecikmeleri gözlemlenmektedir. Sistemin sınırda kararlı olacağı maksimum haberleşme zaman gecikmesinin hesaplanması, sistemin güvenilir ve kararlı bir biçimde kontrolünün yapılabilmesi için önemlidir. Bu çalışmada, ağ üzerinden kontrol edilen yükselten DA-DA dönüştürücünün zaman gecikmesine bağlı kararlılık analizi yapılmıştır. Bu amaçla, ilk olarak yükselten DA-DA dönüştürücünün denge noktası etrafında geçerli olan doğrusal zaman gecikmeli durum uzay denklem modeli elde edilmiştir. Daha sonra, oransal-integral (PI) denetleyicinin farklı değerleri için Kronecker çarpım ve temel dönüşüm metodu uygulanarak sistemin sınırda kararlı olacağı maksimum zaman gecikmesi değerleri analitik olarak hesaplanmıştır. Son olarak, bulunan teorik maksimum zaman gecikme değerlerinin doğruluğu, zaman gecikmeli karakteristik denklemlerin köklerini bulma algoritması ve zaman düzleminde yapılan benzetim çalışmaları yardımıyla gösterilmiştir.Öğe Computation of time delay margins for stability of a single-area load frequency control system with communication delays(World Scientific and Engineering Academy and Society, 2014) Sönmez, Şahin; Ayasun, Saffet; Eminoğlu, U.Time delays have become unavoidable in power systems since communication links are extensively used for sending and receiving control signals. This paper investigates the effect of time delays on the stability of a single-area load Frequency Control (LFC) system. A direct and exact method to compute delay margins is presented. The delay margin is the maximum amount of the time delay that the system can tolerate before it becomes unstable for a given operating point. The proposed method starts with the determination of all possible purely imaginary characteristic roots for any positive time delay. To achieve this, Rekasius substitution is first used to convert the transcendental characteristic equation of the LFC system into a polynomial. Then, Routh stability criterion is applied to determine the critical root, the corresponding oscillation frequency and the delay margin for stability. For a wide range of controller gains, delay margins of LFC system are determined to find out the qualitative effect of controller gains on the delay margin. Finally, theoretical delay margin results are verified by using the time-domain simulation capabilities of Matlab/Simulink.Öğe Effect of load increase and power system stabilizer on stability delay margin of a generator excitation control system(Scientific and Technological Research Council of Turkey, 2016) Sönmez, Şahin; Ayasun, SaffetThis paper studies the impact of load increase and a power system stabilizer (PSS) on the stability delaymargin of a single-machine-infinite-bus system including an automatic voltage regulator. An analytical method isproposed to determine the stability delay margin of the excitation control system. The proposed method first eliminatestranscendental terms in the characteristic equation of the excitation system without making any approximation and transforms the transcendental characteristic equation into a regular polynomial. The key result of the elimination process is that the real roots of the new polynomial correspond to the imaginary roots of the transcendental characteristic equation. With the help of the new polynomial, it is also possible to determine the delay dependency of system stability and the root tendency with respect to the time delay. Delay margins are computed for various loading conditions and PSS gains. It is observed that the delay margin generally decreases as the PSS gain and load demand increase, resulting in a less stable system.Öğe Haberleşme Gecikmesi İçeren Yük Frekans Kontrol Sistemlerinin Kararli Olacaği Maksimum Zaman Gecikme Değerlerinin HesaplanmasI(Niğde Üniversitesi, 2013) Sönmez, Şahin; Ayasun, SaffetYük frekans kontrol sistemlerinde kullanılan fazör ölçüm cihazları ve haberleşme ağından dolayı, zaman gecikmeleri kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu zaman gecikmeleri sistemin dinamiğini ve performansını olumsuz etkilemekte ve kararsızlıklara sebep olmaktadır. Bu tez çalışmasında, zaman gecikmesinin bir bölgeli yük frekans kontrol sistemi dinamiğine olan etkileri araştırılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında, bir bölgeli yük frekans kontrol sisteminin sınırda kararlı olacağı maksimum zaman gecikmeleri, literatürde mevcut olan üstel terimin yok edilmesi ve Rekasius yöntemleri ile teorik olarak hesaplanmıştır. Ayrıca, oransal ? integral kontrolör kazançlarının, maksimum zaman gecikmesine etkisi araştırılmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise, elde edilen teorik sonuçların doğruluğu Matlab/Simulink programı kullanılarak gösterilmiştir. Elde edilen sonuçlar, zaman gecikmesinin yük frekans kontrol sistemini karasızlaştırdığını ortaya koymuştur. Ayrıca, sonuçların doğruluğu kullanılan teorik yöntemlerin uygun olduğunu göstermiştirÖğe REKASIUS YÖNTEMİ KULLANILARAK ZAMAN GECİKMELİ JENERATÖR UYARMA KONTROL SİSTEMİNİN MAKSİMUM ZAMAN GECİKMESİNİN HESAPLANMASI(2019) Sönmez, ŞahinBu çalışma, otomatik gerilim regülatörü (OGR) ve güç sistem dengeleyici (GSD) içeren zaman gecikmelijeneratör uyarma kontrol sisteminin Rekasius yerine koyma yöntemi kullanılarak zaman gecikmesine bağlıkararlılığını incelemektedir. Sistemin kararlılığını kaybetmeden çalışabileceği zaman gecikmesi üst sınırınınhesaplanması için Rekasius yönteminin farklı bir prosedürü kullanılmıştır. Önerilen yöntem, ilk olarak uyarmakontrol sisteminin karakteristik denkleminde bulunan üstel terimi herhangi bir yaklaşık içermeyen bir eşitlikyardımıyla elimine etmekte ve karakteristik denklemi sıradan bir polinoma dönüştürmekte ve daha sonra,sistemin sanal eksen üzerindeki köklerine karşılık gelen maksimum zaman gecikmesi değerlerinihesaplamaktadır. Jeneratör uyarma kontrol sisteminin kararlılık analizi için tek makineli sonsuz baralı (TMSB)bir güç sistemi seçilmiş ve GSD kazanç değerleri için sistemin zaman gecikmesi değerleri hesaplanmıştır. Eldeedilen sonuçların doğruluğu, üstel terim içeren polinomların köklerini hesaplamak için geliştirilen QPmR (thequasi-polynomial mapping-based root finder) algoritması ve zaman düzleminde gerçekleştirilen benzetimçalışmaları ile gösterilmiştir.Öğe Yük frekans kontrol sistemlerinde gürbüz kararlılık zaman gecikmesi paylarının belirlenmesi(2024) Gül, Kübra Nur; Sönmez, Şahin; Ayasun, SaffetBu çalışma, zaman gecikmesi içeren Yük Frekans Kontrol (YFK) sistemlerinde parametrik belirsizliklerin olması durumunda sistemin gürbüz kararlılık gecikme payı değerlerini hesaplamayı amaçlamaktadır. YFK sistemlerinde frekans kararlılığının sürdürülmesi bakımından çeşitli elektrik verilerinin ölçülerek kontrol merkezine iletilmesi ve kontrol merkezinden frekans kontrol servisine katılım sağlayan santrallere kontrol sinyallerinin iletilmesi gerekmektedir. Bu süreçte, haberleşme ağlarında veri iletimi nedeniyle, zaman gecikmeleri kaçınılmaz hale gelmektedir ve sistemin dinamik performansı ve kararlılığı olumsuz etkilenmektedir. Ayrıca, YFK sisteminin modellenmesinden kaynaklı ve güç sisteminde oluşabilecek belirsizlikler nedeniyle sistem parametrelerinin belirsizlikleri dikkate alınarak haberleşme ağı tabanlı gözlemlenebilecek gecikme değerleri üzerinde böylesi belirsizliklerin etkisi incelenmelidir. Bu amaçla, YFK sisteminde üstel terimin yok edilmesi yöntemi ile Kharitonov Teoremi birlikte kullanılarak sistemin gürbüz kararlılığını sağlayabilen gürbüz zaman gecikme payı değerlerinin teorik olarak hesaplanması sağlanmıştır. Aynı zamanda Matlab/Simulink programı ve QPmR (Quasi Poliynomial Mapping Root Finder) algoritması kullanılarak elde edilen teorik sonuçların doğruluğu kanıtlanmıştır.Öğe Zaman gecikmeli elektrik güç sistemlerinin kararlılık analizi(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü, 2017) Sönmez, Şahin; Ayasun, SaffetGüç sistemlerinin kontrolünde haberleşme ağlarının yaygın kullanımı sistemde zaman gecikmelerinin yaşanmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, elektrik güç sistemlerinin kararlılığı ve performansı üzerinde zaman gecikmelerinin etkisi incelemiş ve sistemin sınırda kararlı olacağı maksimum zaman gecikmesini hesaplamak için iki analitik yöntem önerilmiştir. Bunlar, üstel terimin eliminasyon yöntemi ve Rekasius yerine koyma yöntemleridir. İlk olarak, belirli bir aralıkta seçilen denetleyici kazanç değerleri için, önerilen yöntemler kullanılarak kullanıcı tanımlı kazanç ve faz payı içeren zaman gecikmeli bir ve iki bölgeli yük frekans kontrol sisteminde zaman gecikmesi değerleri hesaplanmıştır. Benzer şekilde, üstel terimin eliminasyon yöntemi jeneratör uyarma kontrol sisteminin zaman gecikme değerlerinin hesaplanması için kullanılmıştır. Daha sonra, herhangi bir zaman gecikme değeri için kazanç ve faz payı içeren yük frekans kontrol sisteminin kararlılığını garantileyen tüm denetleyici kazanç değerlerini hesaplayan basit bir yöntem kullanılmıştır. Bu yaklaşım denetleyici parametre düzleminde kararlılık sınır eğrisini ve kararlılık bölgesini elde etmeye dayalıdır. Son olarak, benzetim çalışmaları ile önerilen yöntemlerin doğruluğu gösterilmiştir.
