Aladağlardaki (Delikkaya-Tekneli) Zn-Pb yataklarında gözlenen oksitli zonların mineralojisi ve oluşum koşullarının incelenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma Torit' lerin orta kesiminde Batı Zamantı Maden Provinsi içerisinde yer alan karbonat yan kayaçlı yatakların alterasyonu, alterasyon mineralojisi ve jeokimyasını konu edinmiştir. Bu çalışmanın esas amacı; bölgede en büyük yataklardan olan ve tamamına yakın kısmı oksitlenmiş olan Delikkaya ve Tekneli Madenleri' nde meydana gelen ileri oksitlenmeyi oluşturan koşullar, oluşan yeni mineral birliktelikleri ve buna neden olan olayların incelenmesidir.Bu yataklardan Delikkaya kireçtaşı ve bitümlü killi kireçtaşından oluşan Alagöl formasyonu içinde yer alır ve K55D uzanımlı ve KD dalımlıdır. Tekneli madeni ise Siyah Aladağ Napı içerisinde mizzialı kireçtaşlarına yerleşmiştir. Yataklar tamamen fay kontrollüdür ve cevher her iki yatakta da düzensiz mercekler, kırıklar ve karstik boşluklarda ve yan kayaçlara ornatma şeklinde yerleşmiştir.Yapılan cevher mikroskopisi, SEM ve XRD çalışmalarında primer cevher mineralleri galen, sfalerit ve pirit; oksitli cevher minerali olarak ise en az beş farklı kristal yapısı ve renginde smitzonit, hidrozinkit, serüzit, hemimorfit, anglezit, plumbojarosit ve jel silis mineralleri en yaygın olan cevher ve gang mineralleri olarak tespit edilmiştir. Mineral birlikteliklerine bakıldığında bu yatakların oksitlenme ve yeniden çökelme şartları oldukça düşük sıcaklık, başlangıçta asidik ancak daha sonra alkalin pH ve yüksel oksitlenme potansiyeli (Eh) koşullarında gerçekleştiği söylenebilir.Yan kayaçlarda cevher yerleşimi sırasında damara doğru genellikle cevher oluşturan elementlerde logaritmik bir artış olduğu, oksitli kesimde Au ve Ag gibi elementlerde belirgin bir zenginleşme meydana geldiği tespit edilmiştir. Cevherli zonda Ca ve Sr elementlerinde belirgin bir azalma, bunun yanında metal indeksi ve dolomitleşme etkisi oldukça artış göstermektedir. Bu durumda yan kayaçta belirgin bir ornatım (yerini alma) olayının gerçekleştiği söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Alterasyon mineralojisi, mineral kimyası, dolomitleşme etkisi, oksitli Zn-Pb yatakları, Orta Toroslar, SEM, Batı Zamantı Provinsi
This study deals with alteration and mineralogy of alteration from carbonate hosted Zn-Pb mineralization in the West Zamantı Mineral Province in the central Taurides The main purpose of this study is to find out mineralogy and genetic conditions of the highly oxidized ore zones in the Delikkaya and Tekneli deposits which are the largest deposits in the region and extcienly oxidized.Delikkaya orebody striking N55E and dipping NE is hosted by the Alagöl formation which is composed of limestone and bituminous limestone. The Tekneli orebody is also hosted by the limestone at the bottom of the Siyah Aladağ Nap sequence. Both ore bodies are confined to fault zones. The ore bodies have been formed by both replacement of the host rocks and infillings of the fractures and karstic caves.According to the SEM and XRD investigations, major primary ore minerals are sphalerite, galena and pyrite. Structurally controlled bodies contain five different types of smitsonite, hydrozincite, hemimorfite, ceriusite, anglesite and plumbojarosite as the nonsulfide minerals. Moreover limonite, goethite and hematite are very common oxide minerals. Gangue minerals are calcite, gel silis, gibbsite and variety of clays. Accordin to the mineral paragenesis, mineral oxidation and re-precipitation should have been taken place at low temperature, alcaline and high Eh condations.The main ore elements show logaritmic decrease from the wall rocks towards the mineralized zone. While Au and Ag contents show enrichment in the oxide zones, Ca and Sr show deplation. In addition, metal index and dolomitization degree decrease. All these suggest that Ca and Sr replaced by main ore elements.Key words: Alteration mineralogy, mineral chemistry, dolomitized ation degree, oxidized Zn-Pb orebody, Central Taurides, SEM, West Zamantı mineral province
This study deals with alteration and mineralogy of alteration from carbonate hosted Zn-Pb mineralization in the West Zamantı Mineral Province in the central Taurides The main purpose of this study is to find out mineralogy and genetic conditions of the highly oxidized ore zones in the Delikkaya and Tekneli deposits which are the largest deposits in the region and extcienly oxidized.Delikkaya orebody striking N55E and dipping NE is hosted by the Alagöl formation which is composed of limestone and bituminous limestone. The Tekneli orebody is also hosted by the limestone at the bottom of the Siyah Aladağ Nap sequence. Both ore bodies are confined to fault zones. The ore bodies have been formed by both replacement of the host rocks and infillings of the fractures and karstic caves.According to the SEM and XRD investigations, major primary ore minerals are sphalerite, galena and pyrite. Structurally controlled bodies contain five different types of smitsonite, hydrozincite, hemimorfite, ceriusite, anglesite and plumbojarosite as the nonsulfide minerals. Moreover limonite, goethite and hematite are very common oxide minerals. Gangue minerals are calcite, gel silis, gibbsite and variety of clays. Accordin to the mineral paragenesis, mineral oxidation and re-precipitation should have been taken place at low temperature, alcaline and high Eh condations.The main ore elements show logaritmic decrease from the wall rocks towards the mineralized zone. While Au and Ag contents show enrichment in the oxide zones, Ca and Sr show deplation. In addition, metal index and dolomitization degree decrease. All these suggest that Ca and Sr replaced by main ore elements.Key words: Alteration mineralogy, mineral chemistry, dolomitized ation degree, oxidized Zn-Pb orebody, Central Taurides, SEM, West Zamantı mineral province
Açıklama
Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
