Türk basınında Adana Ermeni olayları

Küçük Resim Yok

Tarih

2007

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Niğde Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Ermeniler, Kafkasya ve Anadolu'nun değişik bölgelerinde farklı devletlerin hâkimiyetinde yaşamışlardır. Çukurova Ermenileri, Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlı Devleti'nin kendilerine tanıdığı imkânlar sayesinde rahat bir hayat sürmeye başlamışlar ve yörenin en zengin gurubu olmuşlardır. 18. yüzyıldan itibaren Avrupalı Devletlerin özellikle de Fransa'nın kışkırtması sonrasında Osmanlıya karşı teşkilatlanmaya başladılar. Ermeniler Küçük Ermenistan olarak Adlandırdıkları Çukurova'da bir devlet kurabilmek için bölgedeki nüfuslarını Çukurova dışından getirdikleri Ermeniler ile artırmaya çalışmışlardır. Buna rağmen bölgede hiçbir zaman nüfusun yüzde 15'ini geçememişlerdir. Çukurova Ermenileri ilk planlı isyanlarını 1909'da Meşrutiyetin ilanından sonra gerçekleştirmişlerdir. 14 Mayıs 1909'da başlayan isyanda Adana şehri tamamen yandığı gibi binlerce insan katletmişlerdir. Birinci Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletlerinin yanında savaşan Ermeniler onlar adına casusluk faaliyetleri de yapmışlardır. Tehcir Kanunu ile bölgeden çıkartılan Ermeniler 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Adana'ya geri dönmeye başlayacaklardır. Özellikle bölgeyi işgal edin Fransızların Ermenilere Çukurova'da devlet kurma sözü vermesi Adanalı olmayan on binlerce Ermeni'nin bölgeye akın etmesine sebep olmuştur. Fransızların Çukurova'da kontrolü sağlayacak askeri gücünün olmaması bu olanda Ermenileri kullanmasına yol açmıştır. Fransızlar tarafından silahlandırılan Ermeniler, hayal ettikleri Kilikya Devletini kurabilmek için Türklere karşı katliam hareketine girişeceklerdir. Türkleri Adana'dan kaçırmak için yapmadıkları baskı ve işkence kalmayacaktır. Sahte mahkemeler ile Türklerin mallarının elinden alınması, ev ve dükkânlarının soyulması, insanları keyfi olarak hapse atmaları bunlardan bazılarıdır. Bağda bahçede ısız yerlerde yakaladıkları Türlerin kulak ve burunlarını kesip, gözlerini oymak suretiyle katletmeleri en fazla kullandıkları katliam yöntemidir. Camili, Dedepınarı, İncirlik'te olduğu gibi insanları bir yere toplayıp topluca katlettikleri de olmuştur. Temmuz 1920'de Ermeni ve Fransız saldırısı sonucu Kaç-Kaç yaşanacak ve şehir boşalacaktır. 1921'de Fransızların Ankara Antlaşması'nı imzalayıp yöreyi boşaltmaları en çok Ermenileri üzmüştür. Hayalini kurdukları devletlerini kuramadıkları gibi yıllarca katliama tabi tuttukları Türklerle birlikte yaşama cesaretini de gösteremeyeceklerdir. Türk Devletinin çıkardığı af ve verdiği bütün garantilere rağmen Adana'dan kaçmaya başlayacaklardır. Adana'nın tarihinde işkence katliamlarla dolu bir dönem böylece sona erecektir.
Armenian lived in Anatolia and Caucasus under the domination of different governments. Armenian in Çukurova lived in a very comfortable way in the period of Yavuz Sultan Selim, because. Ottoman empire gave them allot of possibilities to live comfortably and they became the richest group in that area. Europen countries especially France provoked Armenian against ottoman Empire. Armenian had started to become organized for doing harm since 18. century. They wanted to form a country in Çukurova which they called as little Armenia, so they brought allot of people out of Çukurova and wanted to increase their population. Inspite of this they couldn?t form more than % 15 of population. Armenian who lived in Çukurova realized their first planned riot in 1909 after the declaration of constitution. Whole Adana burnt during the riot which began on 14 may 1909 and also Armenian assassinated thousand of people. In the first world war Armenian took sides with entente government and spied for them. Armenian who removed form Adana began to return Adana after the Mondros cease-fire tartly which was signed in 1918. France occupied Adana and they promised Armenian to form a country in Çukurova so allot of Armenian who weren?t form Adana came to this area. France didn?t have millitary unit to control that area so they used Armenian to control that area. Armenian who were armed by France wanted to kill Turkish for forming Kilikya government which they dreamt. Armenian tortured and put pressure on Turkish to remove Turkish form Adana. They broke into Turkish houses and they sent Turkish people to prison completely arbitrary. They formed false court and so they took Turkish properties form Turkish. Armenian cut nose and ear of Turkish who they caught in garden or in vineyard. Armenian massacred Turkish in Camili, Dedepınarı, İncirlik and they massacred Turkish in Adana. Because of Armenia and France attack. Turkish evacuated Adana in July 1920. France signed Ankara treaty and evacuated Adana in 1921. This situation made Armenian very sad. Because Armenian couldn?t form the country that they dreamt. Although Turkish government gave allot of possibilities to them to live comfortably. They began to escape form Adana and so A period which was full of torture and massacre in the history of Adana ended.

Açıklama

Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Tarih, History

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye