Nevşehir Kalesi Yamaç Yerleşim Alanında Bulunan Bezirhaneler
Küçük Resim Yok
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüzün yağ fabrikaları olarak düşünebileceğimiz bezirhaneler, Osmanlı'nın sanayi devrimi önce-si ekonomisinde bezir yağı üreten imalathaneler olarak önemli bir yere sahiptir. Farklı bitkilerin pres-lenmesiyle elde edilen yağların kullanıldığı alanlarının başında aydınlanma gelmekle birlikte, sağlık ve beslenmede de kullanıldığı bilinmektedir. Nevşehir’de kale bölgesi yamaç yerleşim alanında bulunan bezirhaneler, Nevşehir Arkeoloji Müzesi denetiminde Nevşehir Belediyesi’nin kale etrafı yamaç yer-leşim alanında gerçekleştirdiği temizleme çalışmaları sırasında saptanmıştır. Kapadokya bölgesi kaya oyma mimarlığının temsilcileri olan bezirhaneler zaman içinde meydana gelen tahribatlarla oldukça bakımsız hâldedir. Özellikle yağ çıkarma işlemi sırasında önemli işlevi olan ahşap mekanizma günü-müze ulaşamamıştır. Buna karşın bir bezirhanede bulunması gereken tohumların kavrulduğu “fırın” (ocak), kavrulan tohumların ezildiği, elendiği “kavut harmanı” (harman damı), presleme işleminin yapıldığı “hezen damı” (iğ damı) ve ahır gibi bölümleri hâlâ ayırt edilebilmektedir. Ayrıca içlerinde seten ya da kavut tekneleri, batman taşları görülebilmektedir. Kale etrafında yamaç yerleşim alanında birbirine yakın mesafedeki bezirhanelerin sayıca çokluğu, bölgenin o dönemlerde önemli bir yağ üre-tim merkezi olduğunu düşündürmektedir. Bezirhaneler aynı zamanda Nevşehir’de endüstriyel mirasın da günümüze ulaşmış temsilcileridir.
Günümüzün yağ fabrikaları olarak düşünebileceğimiz bezirhaneler, Osmanlı'nın sanayi devrimi önce-si ekonomisinde bezir yağı üreten imalathaneler olarak önemli bir yere sahiptir. Farklı bitkilerin pres-lenmesiyle elde edilen yağların kullanıldığı alanlarının başında aydınlanma gelmekle birlikte, sağlık ve beslenmede de kullanıldığı bilinmektedir. Nevşehir’de kale bölgesi yamaç yerleşim alanında bulunan bezirhaneler, Nevşehir Arkeoloji Müzesi denetiminde Nevşehir Belediyesi’nin kale etrafı yamaç yer-leşim alanında gerçekleştirdiği temizleme çalışmaları sırasında saptanmıştır. Kapadokya bölgesi kaya oyma mimarlığının temsilcileri olan bezirhaneler zaman içinde meydana gelen tahribatlarla oldukça bakımsız hâldedir. Özellikle yağ çıkarma işlemi sırasında önemli işlevi olan ahşap mekanizma günü-müze ulaşamamıştır. Buna karşın bir bezirhanede bulunması gereken tohumların kavrulduğu “fırın” (ocak), kavrulan tohumların ezildiği, elendiği “kavut harmanı” (harman damı), presleme işleminin yapıldığı “hezen damı” (iğ damı) ve ahır gibi bölümleri hâlâ ayırt edilebilmektedir. Ayrıca içlerinde seten ya da kavut tekneleri, batman taşları görülebilmektedir. Kale etrafında yamaç yerleşim alanında birbirine yakın mesafedeki bezirhanelerin sayıca çokluğu, bölgenin o dönemlerde önemli bir yağ üre-tim merkezi olduğunu düşündürmektedir. Bezirhaneler aynı zamanda Nevşehir’de endüstriyel mirasın da günümüze ulaşmış temsilcileridir.
Günümüzün yağ fabrikaları olarak düşünebileceğimiz bezirhaneler, Osmanlı'nın sanayi devrimi önce-si ekonomisinde bezir yağı üreten imalathaneler olarak önemli bir yere sahiptir. Farklı bitkilerin pres-lenmesiyle elde edilen yağların kullanıldığı alanlarının başında aydınlanma gelmekle birlikte, sağlık ve beslenmede de kullanıldığı bilinmektedir. Nevşehir’de kale bölgesi yamaç yerleşim alanında bulunan bezirhaneler, Nevşehir Arkeoloji Müzesi denetiminde Nevşehir Belediyesi’nin kale etrafı yamaç yer-leşim alanında gerçekleştirdiği temizleme çalışmaları sırasında saptanmıştır. Kapadokya bölgesi kaya oyma mimarlığının temsilcileri olan bezirhaneler zaman içinde meydana gelen tahribatlarla oldukça bakımsız hâldedir. Özellikle yağ çıkarma işlemi sırasında önemli işlevi olan ahşap mekanizma günü-müze ulaşamamıştır. Buna karşın bir bezirhanede bulunması gereken tohumların kavrulduğu “fırın” (ocak), kavrulan tohumların ezildiği, elendiği “kavut harmanı” (harman damı), presleme işleminin yapıldığı “hezen damı” (iğ damı) ve ahır gibi bölümleri hâlâ ayırt edilebilmektedir. Ayrıca içlerinde seten ya da kavut tekneleri, batman taşları görülebilmektedir. Kale etrafında yamaç yerleşim alanında birbirine yakın mesafedeki bezirhanelerin sayıca çokluğu, bölgenin o dönemlerde önemli bir yağ üre-tim merkezi olduğunu düşündürmektedir. Bezirhaneler aynı zamanda Nevşehir’de endüstriyel mirasın da günümüze ulaşmış temsilcileridir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Arkeoloji
Kaynak
Arkeoloji ve Sanat
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
157
Sayı
157
