Asaf Hâlet Çelebi’nin Şiirlerinde Bilinçaltı Arayışları ve Mistisizm

dc.contributor.authorEkinci, Eyüp Can
dc.date.accessioned2024-11-07T13:19:19Z
dc.date.available2024-11-07T13:19:19Z
dc.date.issued2020
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description.abstractKlasik sanat geleneğiyle ayrışma edebiyatın medeniyet dairesindeki dönüşümü ile birlikte düşünülebilir. Tanzimat ile başlayan modernleşme süreci, Türk şiirinin retorik geleneğinden kopuşun ve çağdaş verilerle yeni bir kültür hayatına bağlanışın adımlarıdır. Metinlerde doğrudan ifadesini gördüğümüz batılı düşünüş ve kavramların baskın şekilde edebiyatı belirlemesi, maddeci ve pozitivist düzlemde seküler söylem üretmeye imkân verir. Fakat Batı merkezli kanona bağlanış yaşayan cumhuriyet aydınlarının dışa dönük sanat kaygısı, dönemin bazı aydınlarını tersi bir istikamete yöneltir. Bu ayrışma dışa dönük seküler bir sanat kaidesinin karşısına içe dönük, mistik bir duyuş sağlama gayreti ile alakalıdır. Aynı şekilde sezgici bir kavrayışa sahip olan bu şairlerin de bilinçaltı münasebetiyle dış dünyaya yaklaşması soyut şiirin önemli yapı taşını oluşturur. Bu bağlamda eserlerinin içeriği söz konusu olduğunda döneminin çağdaş verileriyle ayrışan bir diğer şairi Asaf Hâlet Çelebi’dir. Şairin bu yönlü bir yapı kurma eğilimi, dönemiyle bağlam ve uzlaşım noktasında yaşadığı sorunlarla ilişkilendirilebilir. Sözgelimi Asaf Hâlet Çelebi’nin bilinçaltı münasebetiyle bulunduğu noktadan farklı zaman ve evrelerle temas içinde bulunması, modern düşünce noktasında geometrik zaman algısını tersyüz eder. Uzam ve zamanın yadsınması ile başlayan bu ilk hareket, poetik açıdan şairin kendine dönük bir zaman kurma ve ontolojik sorgulamalarına alan açmaktadır. Şairin bu kendine dönük bilinci maddeci şiir formundan sıyrılarak mistik hareket noktalarını da açık hale getirmektedir.
dc.identifier.doi10.47356/TurkishStudies.44518
dc.identifier.endpage2509
dc.identifier.issn2667-5617
dc.identifier.issue5
dc.identifier.startpage2501
dc.identifier.trdizinid421568
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.47356/TurkishStudies.44518
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/421568
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/13036
dc.identifier.volume15
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTurkish Studies - Social Sciences
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectEdebi Teori ve Eleştiri
dc.titleAsaf Hâlet Çelebi’nin Şiirlerinde Bilinçaltı Arayışları ve Mistisizm
dc.typeArticle

Dosyalar