LİSÂNÜ’T TAYR’DA İDRAK FİİLLERİ

dc.contributor.authorSoydan, Serpil
dc.date.accessioned2024-11-07T13:19:58Z
dc.date.available2024-11-07T13:19:58Z
dc.date.issued2020
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description.abstractMental fiiller, algılarımızı, duygularımızı, idraklerimizi ifadeeden fiillerdir. Zihinle ilgili fiillerdir. Mental fiiller, algılama, idrak veduygu fiilleri olmak üzere üç türe ayrılır. Bu çalışmada, mental fiillerin bir grubu olan idrak fiilleri (kognitif fiilleri) incelenmiştir. Bir süreç ve sonuç içeren, zihinsel işlem olarak ifade edilen idrak, anlamlama ve anlamlandırma çabasıdır. Düşünmek, karar vermek, anlamak,bilmek, istemek gibi kavramlar idrak sürecinde değerlendirilen kavramlardır. İdrak fiilleri, bilgiye dayalı fiiller olarak da değerlendirilir.Bu çalışmanın amacı, Çağatay Türkçesi dönemi eseri olan Lisânü’tTayr’daki tespit edilen fiilleri, idrak fiilleri çerçevesinde değerlendirmeye çalışmak ve fiilleri etimolojik açıdan incelemektir.Çalışmada, Çağatay Türkçesi dönemine ait Lisânü’t- Tayr adlıeser taranmıştır. Lisânü’t- Tayr’da kırk sekiz (48) idrak fiili tespitedilmiştir. İsim + yardımcı eylemle oluşan 37, kök hâlinde 6, yapımeki almış 1, deyimleşmiş 2, 1 kurallı birleşik fiil tespit edilmiştir.İdrak fiillerinden en çok sayıda kullanılanlar; Niyet, istek,heves, tasarlama, arzu etme: 12, Bilme ve tanıma: 6, Düşünme: 6, Karar verme, anlaşma: 4.İdrak fiillerinden en az sayıda kullanılanlar: Açıklama, anlatma; Anlama; Hayal etme: 2’şer, Akıl- akılsızlık; Dikkat-ehemmiyet,Öğrenme, Öğüt verme- öğüt alma: 3’er; Öğretme ve hatırlama: 1’ertane kullanılmıştır.
dc.identifier.endpage20
dc.identifier.issn2602-2788
dc.identifier.issn2602-2788
dc.identifier.issue64
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.trdizinid369892
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/369892
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/13496
dc.identifier.volume20
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofAtatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectDil ve Dil Bilim
dc.titleLİSÂNÜ’T TAYR’DA İDRAK FİİLLERİ
dc.typeArticle

Dosyalar