Niğde ağzındaki deyimlerin yapı bakımındansınıflandırılması
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada "deyim" kavramı, Niğde ili ağzında kullanılan deyimler ve bu deyimlerin yapıları bakımından sınıflandırılması ele alınmıştır. Çalışma giriş, deyimlerin yapısal olarak sınıflandırılması, sözlük ve sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Çalışmada, deyimler yapılarına göre sınıflandırılmadan önce bir giriş yapılmıştır. Giriş bölümünde, çalışmanın amacı, önemi, kapsam ve sınırlılıkları ve yöntemi belirtilmiştir. Daha sonrasında "deyim" kavramı ile ilgili açıklamalara ve deyimlerin anlamsal ve yapısal olarak sınıflandırılması hakkındaki çalışmalara yer verilmiştir. Birinci bölümde derlenen Niğde yöresine ait deyimler, yapıları bakımından sınıflandırılarak ilgili kategorilere ayrılmıştır. Deyimler, yardımcı fiillerle kurulan ve temel unsuru esas fiil olan deyimler, isim tamlaması yapısındaki deyimler, sıfat tamlaması yapısındaki deyimler, isnat öbeği ve edat öbeği yapısındaki deyimler ve ikileme yapısındaki deyimler, cümle yapısındaki deyimler ve tek kelimeden oluşan deyimler şeklinde sınıflandırılmıştır. Tek kelimeden oluşan deyimler ise isim ve fiil durumunda olmalarına göre ayrıca sınıflandırılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, kaynaklar incelenerek ve taranarak elde edilen Niğde ili ağzında kullanılan deyimler bir sözlük hâline getirilmiştir. Sonuç bölümünde ise Niğde ağzında kullanılan 700 adet deyim elde edildiği belirtilmiştir. Ayrıca yapılan çalışmalar incelenerek, bahsedilen diğer yörelerde kullanıldığı tespit edilen deyim oranlarına yer verilmiştir. Sonrasında, deyimler üzerinde yapılan yapısal sınıflandırmanın sayısal verilerini içeren çizelge listeleri hazırlanmıştır. Anahtar Sözcükler: Niğde, Niğde Ağzı, Deyimler, Deyimlerin Yapısı, Deyimlerin Sınıflandırılması.
The study explores and examines the concept of "idiom," the idioms used in the dialect of Niğde province, and the classification of these idioms based on their structures. The study consists of an introduction, a structural classification of idioms, a dictionary, and conclusion sections. In the study, an introduction was given before the idioms were categorised based on their structures. The introductory section states the study's objective, importance, scope, and limits, as well as its methodology. The following section includes explanations of the idea of "idiom" as well as studies on the semantic and structural classification of idioms.In the third section of the study, the obtained idioms were categorised as idioms based on sentence structure. The chapter's first section categorises the idioms from the Niğde area based on their structures. Idioms are divided into the following categories: idioms formed with auxiliary verbs and whose basic element is the main verb, idioms in the structure of noun phrases, idioms in the structure of adjective phrases, idioms in the structure of attributional phrases and prepositional phrases, idioms in the structure of reduplications, idioms in the structure of sentences, and idioms consisting of one word. Idioms consisting of a single word are further classed as nouns or verbs. In the second section of the study, the idioms used in the dialect of Niğde province, collected by evaluating and scanning the sources, were converted into a dictionary. The conclusion section states that 700 idioms from the Niğde dialect were retrieved. Furthermore, the research was evaluated, and the rates of idioms discovered to be employed in the other locations were incorporated. The numerical data from the structural categorization of the idioms was then used to create tabular lists. Key Words: Niğde, Niğde Dialect, Idioms, Structure of Idioms, Classification of Idioms.
The study explores and examines the concept of "idiom," the idioms used in the dialect of Niğde province, and the classification of these idioms based on their structures. The study consists of an introduction, a structural classification of idioms, a dictionary, and conclusion sections. In the study, an introduction was given before the idioms were categorised based on their structures. The introductory section states the study's objective, importance, scope, and limits, as well as its methodology. The following section includes explanations of the idea of "idiom" as well as studies on the semantic and structural classification of idioms.In the third section of the study, the obtained idioms were categorised as idioms based on sentence structure. The chapter's first section categorises the idioms from the Niğde area based on their structures. Idioms are divided into the following categories: idioms formed with auxiliary verbs and whose basic element is the main verb, idioms in the structure of noun phrases, idioms in the structure of adjective phrases, idioms in the structure of attributional phrases and prepositional phrases, idioms in the structure of reduplications, idioms in the structure of sentences, and idioms consisting of one word. Idioms consisting of a single word are further classed as nouns or verbs. In the second section of the study, the idioms used in the dialect of Niğde province, collected by evaluating and scanning the sources, were converted into a dictionary. The conclusion section states that 700 idioms from the Niğde dialect were retrieved. Furthermore, the research was evaluated, and the rates of idioms discovered to be employed in the other locations were incorporated. The numerical data from the structural categorization of the idioms was then used to create tabular lists. Key Words: Niğde, Niğde Dialect, Idioms, Structure of Idioms, Classification of Idioms.
Açıklama
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
