Kapitalizmin ekolojik krizi: Toplumsal bir alternatif olarak büyümeme
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çoklu kriz çağının insanlığın karşısına çıkarttığı en ciddi sınavlardan biri de kuşkusuz dünya ekolojisinde oluşan tahribattır. Gerek tersinmez bir süreç olması gerekse de uygarlığın sonunu getirme potansiyeli göz önünde bulundurulduğunda, ekolojik krize dair acil çözümlerin harekete geçirilmesi önem arz etmektedir. 2000'li yılların başında ekolojik hareketler içerisinde öne çıkmaya başlayan Büyümeme hareketi, günümüzde gittikçe artan bir şekilde teorik alanda da hacim kaplamaktadır. Bu çalışmada Büyümeme teorisinin gelişimi 3 ayrı faz içerisinde ele alınmıştır. 1970'li yıllarda başlayan ve 1990'ların sonuna kadar olan süreç dağınık düşüncelerin günümüze aktarıldığı bir toplumsal fikir olarak belirme sürecini ifade eder. 2000 ve 2008 yılları arasında gelişen yeni toplumsal hareketlerle beraber bu faz hareket odaklı bir yapıya evrilmiştir. 2008 sonrası dönem ise Büyümemenin teorik bir atılım yaptığı ve fikirlerin tutarlı bir bütüne doğru yol aldığı süreci ifade etmektedir. Çalışmanın ilk bölümünde, ana akım teorilerin ekolojik krizi anlarken dışsal bir problem olarak görme eğilimine karşı, sorunu içsel ve ilişkisel olarak anlamanın yollarını gösterecek ontolojik ve epistemolojik konumumuzun koordinatları ortaya koyulmuştur. İkinci bölümde ise ekolojik krize toplumsal bir yanıt olarak Büyümeme teorisinin bir fikir olarak başladığı serüvenine nasıl teori olarak devam ettiği tarihsel süreçte anlaşılmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Büyümeme yaklaşımının büyüme karşıtlığı konusundaki tavrının, büyümeyi kapitalizmden farklı bir fenomen olarak ele alması nedeniyle ürettiği sorunlar yeniden ele alınarak, hem kapitalist meta üretimi hem de neoliberal öznellik üretimi bağlamında yeniden değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise Büyümeme teorisi ve kapitalist toplumsal ilişkiler arasında bağların tekrar araştırılmasının olanakları ve çözüm yolları tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Ekolojik Kriz, Büyümeme, Büyüme Toplumu, Marksist Büyümeme
One of the most serious challenges facing humanity in the era of multiple crises is undoubtedly the destruction of the world's ecology. Given both its irreversible process and its potential to bring about the end of civilisation, it is important to mobilise urgent solutions to the ecological crisis. The degrowth movement, which came to the fore within the ecological movements in the early 2000s, is now increasingly occupying a theoretical space. This study analyses the development of the theory of degrowth in 3 different phases. The process that began in the 1970s and lasted until the end of the 1990s refers to the process of emergence as a social idea, in which scattered thoughts are transferred to the present. Between 2000 and 2008, this phase developed into a movement-oriented structure with the new social movements that emerged. The period after 2008 refers to the theoretical breakthrough of degrowth and the process of ideas becoming a coherent whole. In the first part of the study, against the tendency of mainstream theories to see the ecological crisis as an external problem, the coordinates of our ontological and epistemological position are proposed, which will show the ways to understand the problem internally and relationally. The second part attempts to understand from a historical perspective, how the theory of degrowth, as a social response to the ecological crisis, continues its adventure as a theory that began as an idea. In the third part, the problems raised by the anti-growth stance of the degrowth approach, due to the fact that it treats growth as a phenomenon different from capitalism, are re-examined and re-evaluated in the context of both capitalist commodity production and neoliberal production of subjectivity. The concluding section discusses the possibilities of re-examining the links between the theory of degrowth and capitalist social relations, and the solutions to these problems. Keywords: Ecological Crisis, Degrowth, Growth Society, Marxist Degrowth
One of the most serious challenges facing humanity in the era of multiple crises is undoubtedly the destruction of the world's ecology. Given both its irreversible process and its potential to bring about the end of civilisation, it is important to mobilise urgent solutions to the ecological crisis. The degrowth movement, which came to the fore within the ecological movements in the early 2000s, is now increasingly occupying a theoretical space. This study analyses the development of the theory of degrowth in 3 different phases. The process that began in the 1970s and lasted until the end of the 1990s refers to the process of emergence as a social idea, in which scattered thoughts are transferred to the present. Between 2000 and 2008, this phase developed into a movement-oriented structure with the new social movements that emerged. The period after 2008 refers to the theoretical breakthrough of degrowth and the process of ideas becoming a coherent whole. In the first part of the study, against the tendency of mainstream theories to see the ecological crisis as an external problem, the coordinates of our ontological and epistemological position are proposed, which will show the ways to understand the problem internally and relationally. The second part attempts to understand from a historical perspective, how the theory of degrowth, as a social response to the ecological crisis, continues its adventure as a theory that began as an idea. In the third part, the problems raised by the anti-growth stance of the degrowth approach, due to the fact that it treats growth as a phenomenon different from capitalism, are re-examined and re-evaluated in the context of both capitalist commodity production and neoliberal production of subjectivity. The concluding section discusses the possibilities of re-examining the links between the theory of degrowth and capitalist social relations, and the solutions to these problems. Keywords: Ecological Crisis, Degrowth, Growth Society, Marxist Degrowth
Açıklama
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Ekonomi, Economics
