TARİHÎ BİR OLAYIN DİVAN ŞİİRİNE YANSIMASI: FEDÂYÎ’NİN EĞRİ SEFERİ’NDEKİ FİRÂRÎ ASKERLERE DAİR ŞİİRİ

Küçük Resim Yok

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

1596-1687 yılları arasında Osmanlı’nın bir eyaleti olan Eğri; günümüzde Macaristan toprakları içinde bulunan bir şehirdir. Stratejik konumdaki Eğri’ye ilk ciddi Osmanlı hücumu 1552’de yaşanmış, Eğri Kalesi’ni kırk gün kuşatan Osmanlı kaleyi alamamıştır. Eğri üzerine en önemli sefer ise III. Mehmet’in bizzat ordunun başında olduğu seferdir. Eğri’yi alan Osmanlı; müttefik güçlerin tehdidinin devam etmesi nedeniyle Haçova’ya doğru ilerlemiştir. Ancak düşmanın tüfek ve top kullandığını gören Osmanlı askerinin bir kısmı geri çekilmiş, bir kısmı firâr etmiştir. Haçova, zaferle sonuçlanmasına rağmen bazı sorunları beraberinde getirmiştir. Osmanlı’nın askerî araç ve gereç bakımdan çağının gerisinde olması, ordu içindeki anlaşmazlık ve bozukluklar, Celâlî İsyanlarının büyümesi bu sorunlardan bazılarıdır. Sinan Paşa savaştan sonra yoklama yapmış, yaklaşık 30 bin askerin eksik olduğunu görmüş ve bu askerlerin mallarına el koyularak idam edilmesi kararı çıkarmıştır. Bu karar sonrasında firârî askerler Anadolu’ya kaçarak Celâlî İsyanlarının şiddetlenmesine sebep olmuştur. Nuruosmaniye Kütüphanesi 4962 numaralı mecmuada Fedâyî’nin Eğri’den firâr edişini anlattığı bir şiir vardır. Tarihî bir gerçekliğin yansıması olan şiirde şair; Eğri’den firâr edişini öyküleyici bir biçimde özeleştiri yaparak anlatmıştır. Çalışmada mecmuadaki şiir transkirip edilerek şekil ve muhteva açısından incelenmiştir. Kahramanlık konulu şiirlere alışık olduğumuz divan şiirinde firâr konusunun ele alınması eşine az rastlanır bir durumdur. Bu açıdan söz konusu şiir önem arz etmektedir.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tarih, Siyasi Bilimler, Edebiyat, Divan şiiri, Eğri, firâr, Fedâyî, III. Mehmet

Kaynak

Hikmet-akademik edebiyat dergisi (Online)

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

0

Sayı

Özel Sayı

Künye