Türkiye'de gümrük müşavirliği uygulamaları ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirliğinin mesleki etkileri

dc.contributor.advisorSenir, Gül
dc.contributor.authorSalman, Kemal
dc.date.accessioned2024-11-04T20:13:24Z
dc.date.available2024-11-04T20:13:24Z
dc.date.issued2024
dc.departmentNiğde ÖHÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractKüresel ticaretin doğal bir sonucu olarak, ülkeler arasındaki ticari ilişkilerin artması, iş birliği ve etkileşimi gerektirmektedir. Bu süreç, işleri daha hızlı, güvenilir ve kolay hale getirmek için mevcut yöntemleri düzenlemeyi, formaliteleri azaltmayı, lojistik altyapıyı güçlendirmeyi ve genişletmeyi, ticaret engellerini belirlemeyi ve kaldırmayı gerektirir. Günümüzde bu eğilimlere paralel olarak, ülkemizin dış ticaret hacmi ve gümrük işlemlerinde artış yaşanmaktadır. Artış gösteren dış ticaret hacminin etkin bir şekilde yönetilebilmesi için uluslararası hukuka uygun olarak dış ticarete ilişkin bilgi ve belgelerin işlenmesi gerekmektedir. Ancak, bu bilgi ve belgelerin hızlı ve güvenilir bir şekilde doğrulanması her zaman mümkün olmayabilmekte, mevcut hukuki sistemlere ve özel durumlara uygunluğunu sağlamak zor olabilmektedir. Bu bağlamda, Ticaret Bakanlığı, gümrük işlemlerinin etkin bir şekilde uygulanması ve gerekli tespit işlemlerinin gümrük idarelerine bilgi verecek şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla gümrük müşavirleri yetkilendirmiştir. Gümrük müşavirliği mesleğinin evrim geçirerek geliştiği bu yeni alanda, ithalat ve ihracat ile diğer gümrük işlemlerinin daha hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği (YGM) mesleğinin sağlam ve düzenli bir yapıya kavuşturulmasıyla, bakanlıkça belirlenen standartlara uygun bağımsız ve tarafsız bir şekilde faaliyet gösterilmesi, antrepo ve antrepo rejimi uygulanan gümrük işlemlerinin doğru, güvenli ve hızlı bir şekilde tamamlanması, daha etkin ve güçlü bir gümrük kamu hizmetinin oluşturulması, antrepolarda meydana gelebilecek gümrük kaçakçılığının önüne geçilmesi ve tüm işlemlerin resmi olarak sistemsel kayıtlara alınması gibi faydalar beklenmektedir. Bu değişikliğin, dış ticaret ve gümrük işlemleriyle uğraşan firmalar, yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri ve gümrük idaresi arasında kurulacak iş birliği ve güven ortamını olumlu etkileyeceği düşünülmektedir. Konuyla ilgili sağlıklı değerlendirmeler yapabilmek için, öncelikle yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin görevleri, sorumlulukları ve yükümlülüklerinin net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanmış bazı uzmanlık tezleri bu konuda bilgi sunmaktadır, ancak mevzuatta yapılan son değişiklikler ve mevcut literatürdeki eksiklikler dikkate alındığında, bu yeni mesleğin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, gümrük müşavirliği ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sisteminin detaylı bir şekilde incelenerek, yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği uygulamasının görevleri, yükümlülükleri ve sorumluluk alanlarının belirlenmesi, gümrük idarelerindeki işleyiş ve bu uygulamanın potansiyel etkilerinin analiz edilmesidir. Çalışmada veri yarı yapılandırılmış görüşme yöntemiyle yüz yüze toplanmıştır. Çalışma sonucunda yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sisteminin gümrük işlemlerini daha basit ve hızlı hale getirdiği, gümrük işlemlerinin etkinliğini artırdığı, vatandaşlara daha kaliteli ve etkili gümrük hizmetleri sunulmasını sağladığı tespit edilmiştir. Ayrıca meslekle ilgili istihdam olanakları üzerinde olumlu etkiler yarattığı ve kamu maliyesine faydası olduğu görülmüştür. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin tespit işlemlerini yerinde yaparak verileri anlık olarak bakanlık birimleriyle paylaşmaları harcamaları azaltarak, hem devlet memurlarının hem de idarenin gereksiz suçlamalardan korunmasını sağlamaktadır. Bununla birlikte, gümrük müşavirliği mesleğinin güvenilir bir kurum haline getirilmesi ve uygulamanın doğru, tarafsız ve bağımsız müşavirler tarafından yönetilmesiyle, vergi kayıplarının azaltılabilmesi, gümrük kaçakçılığının önlenmesi ve işlemlerin büyük çoğunluğunun kayıt altına alınması gibi önemli avantajlar da sağlayacağı düşünülmektedir.
dc.description.abstractAs a natural consequence of global trade, increased trade relations between countries require cooperation and interaction. This process requires streamlining existing methods, reducing formalities, strengthening and expanding logistics infrastructure, identifying and removing trade barriers to make things faster, more reliable and easier. Today, in parallel with these trends, our country's foreign trade volume and customs procedures are increasing. In order to effectively manage the increasing volume of foreign trade, information and documents related to foreign trade must be processed in accordance with international law. However, it may not always be possible to verify these information and documents quickly and reliably, and it may be difficult to ensure their compliance with existing legal systems and special circumstances. In this context, the Ministry of Trade has authorized customs brokers to effectively implement customs procedures and to carry out the necessary determination procedures in a way to inform the customs authorities. In this new field, where the customs brokerage profession has evolved and developed, it is aimed to realize import and export and other customs procedures in a faster and safer manner. With the establishment of a robust and regular structure of the authorized customs brokerage profession, benefits such as operating in an independent and impartial manner in accordance with the standards set by the ministry, completing customs transactions in warehouses and bonded warehouse regimes accurately, safely and quickly, creating a more effective and stronger customs public service, preventing customs smuggling that may occur in warehouses and officially recording all transactions in the system are expected. It is believed that this amendment will positively affect the cooperation and trust environment to be established between companies engaged in foreign trade and customs procedures, authorized customs brokers and the customs administration. In order to make sound assessments on the subject, the duties, responsibilities and obligations of authorized customs brokers must first be clearly defined. Some specialization theses prepared by the Ministry of Trade provide information on this subject, but considering the recent amendments to the legislation and the deficiencies in the existing literature, this new profession needs to be examined and evaluated in more detail. The purpose of this study is to examine the customs brokerage and authorized customs brokerage system in detail, to determine the duties, obligations and areas of responsibility of the authorized customs brokerage practice, to analyze the functioning in customs administrations and the potential effects of this practice. In the study, data were collected face-to-face through semi-structured interviews. As a result of the study, it was determined that the authorized customs brokerage system makes customs procedures simpler and faster, increases the efficiency of customs procedures, and provides better quality and effective customs services to citizens. In addition, it has been observed that it has positive effects on employment opportunities related to the profession and is beneficial for public finance. The fact that authorized customs brokers carry out detection procedures on-site and share the data instantly with the ministry units reduces expenditures and protects both civil servants and the administration from unnecessary accusations. In addition, by making the customs brokerage profession a reliable institution and by managing the practice by accurate, impartial and independent brokers, it is thought that it will also provide significant advantages such as reducing tax losses, preventing customs smuggling and recording the majority of transactions.
dc.identifier.endpage86
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=usXiZIM9Lp0wk-YzRoaT--WPpD74uFpbvy-L01GMyEOynxYHCxli7NHxowmkZl2O
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/10903
dc.identifier.yoktezid889755
dc.language.isotr
dc.publisherNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_2024
dc.subjectUluslararası Ticaret
dc.subjectInternational Trade
dc.titleTürkiye'de gümrük müşavirliği uygulamaları ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirliğinin mesleki etkileri
dc.title.alternativeCustoms brokerage practices in Turkey and the professional effects of authorized customs brokerage
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar