Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemi Bağlamında Mustafa Kutlu’nun Bu Böyledir’indeki Dinî-Tasavvufî Düşünce Alanları

Küçük Resim Yok

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Edebî eserler, dilin açıkça ifade edilen söylemsel ya da “yüzey yapı”ları yanında, temel anlamın gizli olduğu, ayrıntılı okumalarla algılanıp kavranması geren “derin yapı”lara da sahip çok kat- manlı metinlerdir. Derin yapının çözümlenebilmesi ise farklı ölçüt ve kavramların belirleyici ol- duğu kuram ve yöntemler ışığında kimi zaman en küçük bileşenine kadar parçalanarak ince- lenmesine bağlıdır. Ziya Avşar tarafından geliştirilen “Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümle- me Yöntemi (DAM)”, işleyişi ile derin anlam katmanı üzerinde odaklanan çözümleme yöntem- lerinden biridir. Çalışmamıza dek sadece Divan şiiri örnekleri üzerinde uygulanan bu yöntem, “anlamlar hiyerarşisi” oluşturarak birbirine eklemlenen kavram ve ölçütleri ile metinlerin ana iletilerine ulaşmayı hedefleyen, dolayısıyla roman ve hikâye çözümlemesinde de uygulanabilir bir yöntemdir. Bu makale kapsamında, söz konusu çözümleme yöntemi ilk defa modern Türk edebiyatı alanından seçilen hikâye türünden bir örnek üzerinde uygulanmış, Mustafa Kut- lu’nun Bu Böyledir adlı hikâye kitabındaki metinler bu ölçütlere göre incelenmiştir. İnceleme sonucunda ulaşılan veriler, DAM çözümleme yönteminin yazarın Kur’an-ı Kerim ve tasavvuf düşüncesinden hareketle kurduğu sembolik anlam katmanının aydınlatılmasında işlevsel ol- duğunu göstermiştir. Temel ve yan düşünce alanları şeklinde birbirine eklemlenerek derin ya- pıyı oluşturan bu dizgeler, metnin maddî âlem-manevi âlem karşıtlığına dayanan ana iletisine ulaşmayı sağlamıştır.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Din Bilimi, Edebiyat, Felsefe, Bu Böyledir, Mustafa Kutlu, DAM Çözümleme Yöntemi, Modern Türk Edebi- yatı, Dinî-Tasavvufî Düşünce

Kaynak

İstem

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

0

Sayı

38

Künye