Orta asya'daki güç mücadelesinin ekonomik boyutu
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Küreselleşme ile birlikte güç merkezi olma vasfı daha da güçlenen dünyanın egemen güçleri her tarafı etkileyen bir yapıya sahip olmuşlardır. Bu güçlerin Orta Asya'ya da ilgisiz kalmaları beklenemezdi. Çünkü Orta Asya Bölgesi zengin yer altı ve yer üstü kaynakları ile ilgi çekici ve ilginç bir yapıya sahipti. Türklerin ilk ana yurdu olarak kabul edilen Orta Asya tarihsel süreçte her zaman egemenlik savaşlarının sahası olmuş bir dünya parçasıdır. Tarihin en eski dönemlerinden beri Orta Asya'da ahali olarak varlığını sürdüren Türkler, Dünyadaki küresel ve bölgesel güçlerinin hâkimiyet kavgasının arasında kalmışlardır. Bazen bölge içi büyük güçlerin bazen de bölge dışı güçlerin küresel rekabetinin ve güç konusunda boy ölçüşmesinin derin etkileri her zaman hissedilmiştir. Uzaktaki küresel aktörlerden daha çok imkân ve fırsata sahip olan Rusya ve Çin'in daha fazla gündem belirlediği Orta Asya'da çeşitli istilalar, bölgesel savaşlar, bölünme stratejileri, kısacası güç savaşları değişmez kader halini almıştır. Bu çalışmada Orta Asya'da ekonomik anlamdaki ilişkileri ile Büyük Güçler diye de adlandırılabilecek küresel aktörlerin pozisyonu teorik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda çeşitli bölgesel, etnolojik ve dinsel kavgaların bile temelinde dünyanın büyük güçlerinin ekonomik çıkarlarının etkili olduğu görülmüştür. Özellikle Rusya ve Çin'in böl-yönet politikasının Orta Asya'nın ahalisinin son üç yüz yıllık kaderinin belirleyici etkileri olmuştur. Sanki bu iki gücün birbirleriyle anlaşarak bölgeleri paylaşıp istila ettiği ve bunun sonucunda oluştrumuş oldukları sömürü düzeninin kendilerini güçlendirirken Orta Asya'daki toplumların yoksulluğunun arttığı şeklinde bir sonuç ortaya çıkmıştır. Anahtar Sözcükler: Orta Asya, Küresel Güçler, Küreselleşme, Ekonomik İlişkiler
The dominant worldpowers, whose qualification of being a power center got stronger with globalization, have had a structure that affects everywhere. These powers could not be expected tore main in different to Central Asia. Because the Central Asia Region has an interesting structure with it srich underground and above ground resources. Considered as the first homeland of the Turks, Central Asia is a part of the world that has always been the domain of sovereignty wars in the historical process. The Turks, who have been living in Central Asia since the earliest times of history, have been in the struggle of the world's global powers. The great effects of the global competition, sometimes between the great power swith in the region and sometimes by the powers outside the region, have always been felt. Russia and China have more opportunities in Central Asia than distant global powers. For this reason, various invasions, regional wars, division strategies, in short, powerwars in Central Asia have become an unchangeable fate. Inthisstudy, the economic relations in Central Asia and the position of the global powers, which can also be named as Great Powers, were evaluated with the method of theoretical analysis. As a result of this evaluation, it has been determined that the economic interests of the great powers of the world are effective on the basis of even various regional, ethnological and religious conflicts. Especially Russia and China's divide-and-rulepolicy has been the determinant of the fate of the Central Asian people for the last three centuries. It was as if the setwopowersagreed with each other and shared and invaded the regionsand as a result, the poverty of the societies in Central Asia increased while the exploitation order they formed strengthened themselves. Keywords: Central Asia, Global Powers, Globalization, EconomicRelations
The dominant worldpowers, whose qualification of being a power center got stronger with globalization, have had a structure that affects everywhere. These powers could not be expected tore main in different to Central Asia. Because the Central Asia Region has an interesting structure with it srich underground and above ground resources. Considered as the first homeland of the Turks, Central Asia is a part of the world that has always been the domain of sovereignty wars in the historical process. The Turks, who have been living in Central Asia since the earliest times of history, have been in the struggle of the world's global powers. The great effects of the global competition, sometimes between the great power swith in the region and sometimes by the powers outside the region, have always been felt. Russia and China have more opportunities in Central Asia than distant global powers. For this reason, various invasions, regional wars, division strategies, in short, powerwars in Central Asia have become an unchangeable fate. Inthisstudy, the economic relations in Central Asia and the position of the global powers, which can also be named as Great Powers, were evaluated with the method of theoretical analysis. As a result of this evaluation, it has been determined that the economic interests of the great powers of the world are effective on the basis of even various regional, ethnological and religious conflicts. Especially Russia and China's divide-and-rulepolicy has been the determinant of the fate of the Central Asian people for the last three centuries. It was as if the setwopowersagreed with each other and shared and invaded the regionsand as a result, the poverty of the societies in Central Asia increased while the exploitation order they formed strengthened themselves. Keywords: Central Asia, Global Powers, Globalization, EconomicRelations
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Orta Asya, Küresel Güçler, Küreselleşme, Ekonomik İlişkiler, Central Asia, Global Powers, Globalization, Economic Relations
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Malıkova, S. (2021). Orta asya'daki güç mücadelesinin ekonomik boyutu. (Yüksek Lisans Tezi) Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde
