CERN CMS deneyi için en ileri kalorimetre ( Very forward calorimeter )

dc.contributor.authorZeyrek, T. Mehmet
dc.contributor.authorAyan, Ahmet Sedat
dc.contributor.authorPesen, Erhan
dc.contributor.authorTolun, Perihan
dc.contributor.authorSever, Ramazan
dc.contributor.authorSerin-Zeyrek, Meltem
dc.contributor.authorAkgün, Uğur
dc.date.accessioned2024-11-07T13:15:47Z
dc.date.available2024-11-07T13:15:47Z
dc.date.issued2000
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description01.01.2000
dc.description.abstractGERN (Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuarı)'de kurulmakta olan büyük hadron çarpıştmcısı LHC'de, 2004 yılında çalışmaya başlayacak CMS (Compact Muon Solenoid) deneyinde ileri kalorimetre (Forward Calorimeter) Cherenkov ışıması esasına göre çalışacak ve yüksek enerjili parçacıkların enerji ve yön ölçümlerinde kullanılacaktır. Türkiye'den TÜBİTAK desteğiyle tüm üye haklan ile katıldığımız CMS deneyinde ileri kalorimetre detektörünün yapımında Amerika, Rusya ve Macaristan grupları üle ortak olarak sorumluluk taşımaktayız. TÜBİTAK TBAG-1591 nolu proje ile desteklenen bu çalışmada ileri kalorimetrede aktif malzeme olarak kullanılacak kuartz optik fiberlerin üretilmesi ve denenmesi çalışmaları yapılmıştır. Kuartz fiber üretimi bu proje . kapsamında ODTÜ-HESFİBEL/Kayseri işbirliğiyle Türkiye'de ilk defa gerçekleştirilmiş bir üretimdir. Üretilen fiberlerin özü (core) saf silika, 300 jam çapındadır. Kaplama malzemeleri ile bu çap 345 um dur. İç kaplama (cladding) malzemesi flourine katkılı silika ve dış koruma (buffer) malzemesi acyrlate dir. Bu fiber tipi MRad düzeylerindeki yüksek radyasyon dozlarına dayanıklıdır. Projemiz kapsamında üretilen fiberler CERN'de çeşitli kalorimetre prototiplerinde ve diğer testlerde benzer teknik özelliklerdeki diğer kuartz fiberler ile birlikte denenmiş, ve radyasyon dayanıklılığı, optik ve mekanik özellikler bakımından CMS deneyinde çalışacak ileri kalorimetrede aktif malzeme olarak kullanılabileceği gösterilmiştir. Bu çalışmanın yürütülmesi ve deneyler TÜBİTAK desteğinin yanında ODTÜ, HESFİBEL fabrikası ve CMS deneyi ileri kalorimetre kollaborasyonuna dahil ülkeler ile ve CERN laboratuarının katkıları gerçekleşmiştir. Uluslararası büyük bir kollaborasyon ortaklığı içinde üniversite-sanayi araştırma ve geliştirme projesi ile gerçekleştirilen bu çalışma deneysel yüksek enerji deneylerine katkıda ülkemizde ulaşılan yeni bir aşamadır.
dc.identifier.endpage63
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.trdizinid603457
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/603457
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/11854
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.publicationcategoryProje
dc.relation.tubitakinfo:eu-repo/grantAgreement/TUBITAK/TBAG/197T018
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectOptik
dc.subjectFizik
dc.subjectUygulamalı
dc.titleCERN CMS deneyi için en ileri kalorimetre ( Very forward calorimeter )
dc.typeProject

Dosyalar