Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d (Metin-inceleme-dizin)
| dc.contributor.advisor | Koraş, Hikmet | |
| dc.contributor.author | Karaca, Zeydi | |
| dc.date.accessioned | 2022-02-17T13:41:41Z | |
| dc.date.available | 2022-02-17T13:41:41Z | |
| dc.date.issued | 2021 | |
| dc.date.submitted | 2021-12 | |
| dc.department | Niğde ÖHÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d, XVI. yy.ın son çeyreğinde yazılmış, Türk edebiyatında konusu itibarıyla sıra dışı bir eserdir. T?r?h-i Hind-i ?arb?, T?r?h-i Yeñi Düny?, ?ad?s-i Nev, ?u?r-ı Nev gibi farklı başlıklı başka yazma nüshaları da bulunan Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d bu nüshaların en eskisi ve en güzel hat ile yazılmış olanıdır. Nüshalar içinde harekeli tek nüsha da Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d'dir. Eserin esas konusu Yeni Dünya'nın Avrupalılarca keşfi, işgali ve istilasıdır. Arapça kozmografi, astronomi, tarih ve coğrafya eserlerinden parça tercümeleriyle başlayan eser, Yeni Dünya'nın Avrupalılar tarafından istilası konulu İtalyanca ve/veya İspanyolca kitaplardan parça tercümeleriyle devam eder. Çalışmamız, Türk edebiyatında konu içeriğiyle özel bir yeri olan ve Türkçenin söz varlığına önemli katkılarda bulunan bu eserin çeviri yazılı metnini, dil bilgisi incelemesini ve gramatik dizinini içermektedir. Eserde tespit edilen çok sayıdaki imla hatasının doğruları kaynak metinlerle karşılaştırılarak belirlenmiş ve İspanyolca/İtalyanca imla ve telaffuzun Türkçe iz düşümleri belirlenmiştir. Metinde bazı eskicil biçim birimlerin XVI. yy.da da kullanıldığı görülmüştür. Eserin söz varlığı ve söz dizimi eş anlamlılık, ters anlamlılık, yan anlamlılık, anlam değişmeleri, kavram alanları, deyimler, atasözleri, üslup gibi özellikleri bakımından da değerlendirilmiştir. Metnin ilk defa tam söz varlığı dizini kök dilini, işlevsel kelime türünü / türlerini, metindeki anlamını / anlamlarını ve metindeki görünüşlerini içerecek şekilde hazırlanmıştır. Dizin bölümü titiz bir çalışmayla hazırlanıp genel dizin; kişi, unvan ve eser adları dizini; yer, devlet ve halk adları dizini; hayvan ve bitki adları dizini olmak üzere dört başlığa ayrılmıştır. Anahtar Sözcükler: Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d, T?r?-i Hind-i ?arb?, XVI. yy. Türkiye Türkçesi, Amerika Kıtalarının Avrupalılarca İstilası, Batı Hint Adaları Tarihi | |
| dc.description.abstract | Kit?b-ı İ?l?m-i Cedı ??d (The Book of the New Clime) is a manuscript work written in 1583 and an extraordinary example of the Turkish literature by its subject. The book has some other manuscriptal editions in different titles such as T?r?h-i Hind-i ?arb?, T?r?h-i Yeñi Düny?, ?ad?s-i Nev, ?u?r-ı Nev. Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d is the oldest and the loveliest copy of all. It is the only copy written with ?arak?t, some special signs for Arabic alphabet based orthographies. The main subject of Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d is the discovery and the invasion of the Americas by the Europeans. It contains Turkish translation of text pieces from some Arabic books by its first and second parts and of some text pieces from Italian history books on the New World by its last part. There are many spelling errors in Turkish text and all corrected by comparing the text with the original texts. That thesis also displays Turkish text of transcription letters, grammatical analysis of the text and contains individually separated four particular indexes of general words and of anthroponymical, toponymical, ethnonymical, faunonymical and botanical names. Key Words: Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d, T?r?h-i Hind-i ?arb?, XVIthCentury Turkish, the European Invasion of the Americas, the History of the West Indies | |
| dc.identifier.citation | Karaca, Z. (2021). Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d (Metin-inceleme-dizin). (Doktora Tezi) Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11480/8671 | |
| dc.identifier.yoktezid | 707219 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d | |
| dc.subject | T?r?-i Hind-i ?arb? | |
| dc.subject | XVI. yy. Türkiye Türkçesi | |
| dc.subject | Amerika Kıtalarının Avrupalılarca İstilası | |
| dc.subject | Batı Hint Adaları Tarihi | |
| dc.subject | Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d | |
| dc.subject | T?r?h-i Hind-i ?arb? | |
| dc.subject | XVIthCentury Turkish | |
| dc.subject | the European Invasion of the Americas | |
| dc.subject | the History of the West Indies | |
| dc.title | Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d (Metin-inceleme-dizin) | |
| dc.title.alternative | Kit?b-ı İ?l?m-i Ced?d (Transcription–analysis-index) | |
| dc.type | Doctoral Thesis |
