Çayağacı (Melaleuca alternifolia L.) yağının farklı formülasyonlarının spodoptera littoralis (Boisduval, 1833) (Noctuidae: Lepidoptera) üzerindeki toksik ve davranışsal etkileri

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Çayağacı (Melaleuca alternifolia (Maiden & Betche) Cheel) yağının farklı formülasyonlarının (TTO, F14, F15, F16, F17, F18) Spodoptera littoralis (Boisduval, 1883) (Noctuidae: Lepidoptera) ile mücadelede kullanılma potansiyeli laboratuvar koşullarında araştırılmıştır. Formülasyonların kontak toksisitesi 2., 3., 4., 5. ve 6. larva dönemlerinde topikal uygulama ile test edilmiştir. Mide zehiri testleri 3. dönem larvalarda yaprak disk yedirme yöntemiyle yürütülmüştür. Kontak toksisite ve mide zehiri çalışmalarında yüksek toksisite gösteren formülasyonlar ile 3. larva dönemine karşı doz etki testleri yürütülerek LD10, LD50 ve LD90 değerleri ile LC10, LC50 ve LC90 hesaplanmıştır. Kontak toksisite çalışmaları sonucunda 3. dönem larvalara karşı en yüksek toksisiteyi TTO (%100), F14 (%91.72) ve F15 (%89.20) formülasyonları göstermiştir. Doz etki testleri çalışmalarında TTO, F14, ve F15 formülasyonları için LD50 değerleri sırasıyla 0.016, 0.046, ve 0.076 ?g/larva olarak bulunmuştur. Mide zehiri etki çalışması sonucunda en yüksek etkinlik %75 ve %65 ölüm oranları ile F17 ve F18 formülasyonları göstermiştir. F17 ve F18 formülasyonu için LC50 değerleri 0.027 ve 0.042 µg/cm2 olarak hesaplanmıştır. Çayağacı yağı formülasyonlarının biyolojik ve davranışsal etkileri doz etki testlerinde belirlenen dozlar ile yürütülmüştür. Beslenmeyi engelleyici etki çalışmaları sonucunda en yüksek etkiyi %46.57 ile TTO göstermiştir. Ergin dişilerde yürütülen yumurtayı bırakmayı engelleyici etki testlerinde F14 formülasyonu %36.39 engelleme oranı ile en yüksek yumurta bırakmayı engelleyici etkiyi göstermiştir. Larvaların ağırlık kazanımı testlerinde kontak etki için F15 ve F17 mide zehiri etkisi için TTO formülasyonu etkili bulunmuştur. Çalışma sonunda çayağacı yağı formülasyonlarının pamuk yaprak kurdu ile mücadelede kullanılma potansiyeli olduğu saptanmıştır.
The insecticidal potential of tea tree oil (Melaleuca alternifolia) formulations was tested for contact and stomach poison toxicities against various stages of the Spodoptera littoralis ((Boisduval, 1883) (Lepidoptera: Noctuidae) larvae under laboratory conditions. In the contact toxicity test, the formulations were tested at different stage larvae by topical application. Stomach poison test was carried out with disk feeding method. Dose response bioassays were carried out with the most promising formulations for contact and stomach poison test on 3 rd instar larvae. In contact toxicity test, TTO (100%), F14 (91.72%), and F15 (89.20%) formulations caused the highest mortality in the S. littoralis 3. stage larvae. Dose-response bioassay revealed that LD50 values were 0.016, 0.046, and 0.076 ?g/larvae for TTO, F14, and F15 respectively. In the stomach poison tests, the F17 and F18 formulations produced the highest mortality with 75% and 65% mortality rates after 10 days of incubation respectively. The calculated LC50 values for these formulations were 0.027 and 0.042 µg/cm2 for F17 and F18 formulations after 10 days of incubation respectively. Biological and behavioral effects of tea tree oil formulations were carried out with the calculated dose based on dose-response bioassays. TTO formulations produced the greatest antifeedant effects with 46.57% reduction in feeding ration. The greatest reduction in egg laying rate was seen in F14 formulation with 36.39%. In the larval weight gain tests, F15 and F17 formulations were the most effective in the contact toxicity as TTO was in the stomach poison test. These results revealed that tea tree oil and its main components containing formulations have the potential in controlling this destructive lepidopteran pest species.

Açıklama

Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Ziraat, Agriculture

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye