Türkiye'de savunma sanayii ve savunma harcamalarının ekonomideki yeri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorTutar, Erdinç
dc.contributor.authorGümüşdaş, Emine
dc.date.accessioned2024-11-04T20:09:27Z
dc.date.available2024-11-04T20:09:27Z
dc.date.issued2010
dc.departmentNiğde ÖHÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bölümü, İktisat Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractSavunma sanayii, bir ülkenin silahlı kuvvetleri için taktik, stratejik ve savunma amacına yönelik silah sistemleri ve donanımlarını tasarlayan, geliştiren ve üreten, özellikle yatırım malları üreten sanayi dalları başta olmak üzere diğer bütün ekonomik faaliyet alanları ile iç içe olan özel ve kamu kuruluşlarının mülkiyetindeki işletmeler topluluğudur.Savunma bir ihtiyaç, savunma harcamaları bu ihtiyacı karşılamak için yapılan ödemelerdir. Ülkeler tarih boyunca ilk olarak savunma ihtiyaçlarını gidermek için uğraşmışlardır. İlkel toplumlardan modern toplumlara kadar her aşamada imkânlar ölçüsünde savunma her zaman ilk ve vazgeçilemez bir hizmettir.Türk savunma sanayiinin temeli Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme dönemine uzanmaktadır. Özellikle büyük kuşatmaların yer aldığı kara savaşlarında İstanbul'da dökülen topların çağın en ileri savaş gücünü oluşturduğu belirtilebilir. 17' nci yüzyıla kadar özellikle kara savaşlarında güçlü bir konuma sahip olan silah teknolojimiz, 18'inci yüzyıldan itibaren Avrupa'daki teknolojik gelişmelerin dışında kalmıştır. Osmanlı'nın zayıfladığının ilk belirtileri ile birlikte silahlı kuvvetlerde yenilik çabalarının başladığını biliyoruz. Ne var ki bütün çabalara karşın Birinci Dünya Savaşına geldiğimizde Osmanlı teknolojik düzeyi ve sanayii etkinliğini büyük ölçüde yitirmiştir.Cumhuriyetin ilk yıllarında, sanayileşme bir devlet politikası olarak benimsenmiş ve savunma sanayiinin, topyekün sanayileşmenin ve kalkınmanın bir parçası olduğu kabulüyle hareket edilmiştir. Kıbrıs krizi neticesinde Türkiye'nin maruz kaldığı kısıtlar, ulusal bir savunma sanayiinin önemini ve aciliyetini yeniden ortaya koymuştur. Bu dönem, ulusal savunma sanayiinin yine devlet eliyle oluşturulması çabalarının sarf edildiği bir dönem olarak değerlendirilebilir. Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın kurulmasına kadar geçen süreçte, Türkiye'nin savunma sistemleri edinmedeki temel yaklaşımı; kullanılmış ürünlerin hibe ya da satın alınması yöntemidir.Türkiye 30 yıldan bu yana terörizmin her türlüsünü yaşamıştır. 1980'den sonra bölücü terör faaliyetleri görülmüştür. Türkiye 1980'lerden itibaren güneydoğu bölgesinde terörle mücadele etmiştir. Terör sorunu ile birlikte Türkiye'de savunma harcamaları da artmıştır.Savunma harcamaları her bir ülke ekonomisi için negatif ya da pozitif etki gösterebilir. Bazı iktisatçılara göre 1950 ve 1994 yılları arasında Türkiye'de gerçekleşen savunma harcamaları incelendiğinde ekonomik büyüme ile savunma harcamaları arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur.Anahtar Kelimeler; Savunma Sanayii, Savunma Harcamaları, Türkiye'de Savunma Sanayii ve Savunma Harcamaları.
dc.description.abstractDefense industry is a group of establishments, owned by private and public institutions, which designs, develops and manufactures weapon systems and hard ware for the tactical, strategic and defense purposes, interacting with all the other fields of economy, particularly investment producing industry.Defense is a need, spending expenditures for defense is to provide this need. All countries, entire of their history, have given the preference to provide their own defense in the first place. From primitive societies to modern societies, defense has become the most integral issue.Roots of Turkish Defence Industry extend to the Ottoman Empire. Especially in the siege based land warfare, large and heavy canons cast in İstanbul were the most powerful weaponry of the period. This superiority of our military technology lasted until the end of 17th century. Beginning with the 18th century European military technology started to lead. With the first signs of this loss of superiority, we observe great efforts for reformation in the military. However these efforts were not satisfactory and during the First World War, Ottoman Empire didn?t have any considerable technological or industrial capability.In the early years of the Republic, industrialization was taken as a government policy and the defence industry was considered to be an important part of overall development and industrialization efforts. The restrictions faced during Cyprus crisis, has once more highlighted the emergency and the importance of national arms industry. In this epoch, the efforts to establish national defence industry were based on government enterprise. Till the foundation of SSM, Türkiye?s main practice was either direct procurement of second-hand defence equipment or transferring them in the scope of military aid.Turkey has experienced the variety of terrorism for 30 years. Separatist terrorism has been seen after 1980?s. Turkey has fought with terrorism in southeast region since 1980. With the problem of terrorism, defence expenditure has increased in Turkey, too.Defence expenditure may have negative or positive effect for each country?s economy. According to some economists, when defence expenditure in Turkey is realized between 1950 and 1994, it is found that there is a positive relation between economic growth and defence expenditure.Key Words; Defence Industry, Defence Expenditures, Defence Industry and Defence Expenditures in Turkey.
dc.identifier.endpage373
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ZeTyprYuef2HkaF3xt4wYvr90FWrkXEbraa42rHljJnAD_TFCMgHD1jeYvv7VzH8
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/10174
dc.identifier.yoktezid262040
dc.language.isotr
dc.publisherNiğde Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_2024
dc.subjectEkonomi
dc.subjectEconomics
dc.subjectSavunma ve Savunma Teknolojileri
dc.titleTürkiye'de savunma sanayii ve savunma harcamalarının ekonomideki yeri
dc.title.alternativeThe Turkish defence industry and the place of defence expenditures in economy
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Koleksiyonu