Bayramhacı, Tekgöz ve Yeşilhisar (Kayseri) sıcak ve mineralli sularının su kimyası ve izotopik yöntemlerle karşılaştırılması, tıbbi ve biyoiklimsel değerlendirilmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2007
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çalışma alanı Kayseri İlinde yeralan Bayramhacı sıcak ve mineralli (BHMS), Tekgözsıcak (TGS) ve Yeşilhisar mineralli (YMS) kaynakları ve çevresini kapsamaktadır.İnceleme alanında Paleozoyik'ten Kuvaterner'e kadar farklı yaşlarda, değişikhidrojeolojik nitelikte kayaçlar yüzeylenmektedir. Kayseri ve çevresindeki sıcak vemineralli sular Erciyes volkanizması ile ilişkili olarak faylar aracılığı ile açığaçıkmaktadır. Bu incelemede yapılmış olan hidrokimyasal ve izotopik analiz verileri vedaha önceki çalışmalarla birlikte değerlendirilmiştir. Su türleri DPS'de Na-Ca-HCO3-Cl, YMS'de Na-Mg-HCO3-Cl, TGS'de Ca-Mg-HCO3 ve BHMS'de ise Ca-Na-HCO3-Cl'dir. Sularda baskın olan iyonlardan Ca+2 ve HCO3- yüksek CO2 gazına vemermerlere; Na+ ise, volkanik kayaçlara, siyenitlere, kumtaşlarına ve killere bağlıdır.İzotop analiz sonuçlarına göre tüm sular meteorik kökenli olup, Dokuzpınar soğuk sukaynakları hızlı ve sığ dolaşımlı en genç, Bayramhacı sıcak ve mineralli su kaynaklarıise yavaş ve derin dolaşımlı en yaşlı sulardır. BHMS'deki ?18O değişiminin nedenleri,suların içermiş olduğu yüksek miktardaki CO2 gazı ve uzun süreli kayaç-suetkileşimidir. ?13C değerlerine göre sulardaki CO2 gazının kökeni metamorfik, manto vedenizel karbonatların metamorfizmasıdır. Sulardaki kükürt gazının kökeni ise magmatikkayalar, şeyl ve volkanik sülfürdür. Bayramhacı'da hazne kaya sıcaklığı farklıjeotermometrelerle 78oC dolayında tahmin edilmiştir. Kaynak alanlarında çökelmiş olantravertenlerin ince kesit ve SEM analizlerine göre, iri taneli kalsit kristalleri içerentravertenlerin durgun su ortamında, ince taneli mikritik kalsit içeren travertenlerin ise,akıntı kanalında alglerin de katkısıyla çökeldiği belirlenmiştir. İncelenen sıcak vemineralli sular balneolojik ve klimatolojik özellikleri açısından bazı romatizmal, deri,metabolizma ve idrar yolları hastalıklarının tedavisinde kullanılabilirler.Anahtar Kelimeler: Sıcak ve Mineralli Su, İzotop, Traverten, Sem, Co2, Balneoklimatoloji, Kayseri
The investigated area consists of Bayramhacı thermal-mineral (BHMS), Tekgöz thermal(TGS), Yeşilhisar mineral (YMS) mineral waters and their surroundings in Kayseriprovince. The study area from Paleozoic to Quaternary age, comprises different rocksthat have different hydrogeological characteristics. Thermal-mineral waters in Kayseriand its vicinity is mainly related to faults and Erciyes volcanism. The data ofhydrochemical and isotopic analyses studies have been correlated and evaulated byprevious studies. The water types of DPS, YMS, TGS and BHMS are Na-Ca-HCO3-Cl,Na-Mg-HCO3-Cl, Ca-Mg-HCO3 and Ca-Na-HCO3-Cl, respectively. Ca+2 and HCO3from dominant ions in the waters are mainly related to the high CO2 contents in themarbles, whereas, the high Na+ concentration arise from the volcanic rocks, syenites,sandstones and clay units in the study area. The results of isotopic analyses showed thatthe whole spring waters are of meteoric origin. DPS waters, are the youngest waters andhave fast and shallow circulation system. Whereas, Bayramhacı thermal-mineral watershave slow circulation and old recharged mainly from deep flow system. The cuses of?18O shift in BHMS are the high CO2 gas contents and the water-rock interaction withvery long contact time. ?13C values of the waters probably indicate CO2 gas in thewaters is originating from the mantle and decomposition of marine carbonates. Thesource of SO4 gas in the waters are igneous rocks, shales and volcanic sulphur. Thetemperature of the reservoir rock of Bayramhacı is estimated 78oC according to thedifferent geothermometers. Travertines having coarse calcite crystalline are formed instagnant medium, whereas travertines having fine calcite crystalline are formed incurculation channel by using thin sections and SEM (scanning electron microskope)analyses. Thermal-mineral waters in the study area can be used for the treatment ofsome rheumatological and dermatological disorders, gastrointestinal, metabolicdisorders and urinary tract disoarders by drinking cures according to balneologic andclimatologic features.Key Words: Thermal-Mineral Waters, Isotope, Travertine, Sem, Co2, Balneoclimatology, Kayseri
The investigated area consists of Bayramhacı thermal-mineral (BHMS), Tekgöz thermal(TGS), Yeşilhisar mineral (YMS) mineral waters and their surroundings in Kayseriprovince. The study area from Paleozoic to Quaternary age, comprises different rocksthat have different hydrogeological characteristics. Thermal-mineral waters in Kayseriand its vicinity is mainly related to faults and Erciyes volcanism. The data ofhydrochemical and isotopic analyses studies have been correlated and evaulated byprevious studies. The water types of DPS, YMS, TGS and BHMS are Na-Ca-HCO3-Cl,Na-Mg-HCO3-Cl, Ca-Mg-HCO3 and Ca-Na-HCO3-Cl, respectively. Ca+2 and HCO3from dominant ions in the waters are mainly related to the high CO2 contents in themarbles, whereas, the high Na+ concentration arise from the volcanic rocks, syenites,sandstones and clay units in the study area. The results of isotopic analyses showed thatthe whole spring waters are of meteoric origin. DPS waters, are the youngest waters andhave fast and shallow circulation system. Whereas, Bayramhacı thermal-mineral watershave slow circulation and old recharged mainly from deep flow system. The cuses of?18O shift in BHMS are the high CO2 gas contents and the water-rock interaction withvery long contact time. ?13C values of the waters probably indicate CO2 gas in thewaters is originating from the mantle and decomposition of marine carbonates. Thesource of SO4 gas in the waters are igneous rocks, shales and volcanic sulphur. Thetemperature of the reservoir rock of Bayramhacı is estimated 78oC according to thedifferent geothermometers. Travertines having coarse calcite crystalline are formed instagnant medium, whereas travertines having fine calcite crystalline are formed incurculation channel by using thin sections and SEM (scanning electron microskope)analyses. Thermal-mineral waters in the study area can be used for the treatment ofsome rheumatological and dermatological disorders, gastrointestinal, metabolicdisorders and urinary tract disoarders by drinking cures according to balneologic andclimatologic features.Key Words: Thermal-Mineral Waters, Isotope, Travertine, Sem, Co2, Balneoclimatology, Kayseri
Açıklama
Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
