Bâbür Divânı'nın Türkiye Türkçesine aktarımı
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çağatay Türkçesi, Kuzey-Doğu Türkçesinin ikinci döneminin adıdır. XV. yüzyıl başlarında başlayıp XX. yüzyıl başlarına kadar devam eden edebî bir dildir. Çalışmamıza konu olan Bâbür Divanı adlı eser Babür İmparatorluğunun kurucusu Zahireddin Muhammed Bâbür tarafından kaleme alınmıştır. Bâbür Divanı ile ilgili yapılan çalışmalar genelde gramer çalışmaları şeklindedir. Eser taşıdığı orijinallik ve şiirsel anlatım açısından sadece gramer olarak değil anlam konusu açısından da önemli malzemeler içermektedir. Bâbür Divanı, dilindeki yalınlık ve tasvirlerindeki canlılık ile Türk dili ve edebiyatının en önemli metinlerinden birisidir. Yapılan araştırmalar sonucu eserin Türkiye Türkçesine aktarılmadığı tespit edilmiştir. Çağatay sahası açısından önemli bir eserin Türkiye Türkçesine aktarılmasının faydalı olacağı düşüncesiyle bu çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada öncelikle Çağatay Türkçesi ve Çağatay edebiyatı, bu dönemde yetişmiş önemli isimler ve sonrasında Bâbür Divanı ve Bâbür hakkında bilgiler verilecektir. Bâbür Divanı'nın Türkiye Türkçesine aktarımı sırasında Bilal Yücel'in hazırlamış olduğu Bâbür Divanı (Gramer-Metin-Sözlük-Tıpkıbasım) isimli kitabı esas alınmış olup transkripsiyonlu metinden faydalanılmıştır. Ayrıca Bâbür Divanı'nın Türkiye Türkçesine aktarımı sırasında Arapça ve Farsça kelimelerin anlamları için Osmanlıca-Türkçe ve diğer kelimeler için Çağatay sahasına ait sözlüklerden yararlanılmıştır. Çalışmada yöntem olarak Bâbür Divanı'ndaki ilgili beyitler yazılmış ve hemen altında ise beyit açıklamasına yer verilmiştir. Bâbür Divanı'nın Türkiye Türkçesine aktarılması hem eserin daha iyi anlaşılmasına hem de dönemin kültür ve dil yapısına ışık tutmada yararlı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Bâbür Divanı, Bâbür, Çağatay Türkçesi, Türkiye Türkçesine aktarma
Chagatai Turkish is the name of the second period of North-East Turkish. It is a literary language that began in the early 15th century and continued until the early 20th century. The Babur Divan, which is the subject of our study, was written by Zahireddin Muhammed Babur the founder of the Babur Empire. The studies Babur Divan are generally in the form of grammer studies. In terms of originality and poetic expression, the work contains important materials not only grammaticially but also in terms of meaning. With its simplicity in the Babur Divan language and the vividness of its descriptions, it is one of the most important texts of Turkish Language and literature. As a result of the researches, it was determined that the work was not translated to the Turkish language of Turkey. This study was carried out with the idea that it would be beneficial to translated an important work in terms of Chagatai field to the Turkish language of Turkey. In this study, first information will be given about Chagatai Turkish and Chagatai literature, important names that have been raised during this period and then about Babur Divan and Babur. During the translation of the Babur Divan into Turkish of Turkey, the book titled Babur Divan (Grammer-Text-Dictionary-Verbatim Printing) prepared by Bilal Yücel was taken as a basis and the transcriptional text was used. In addition, during the translation of the Babur Divan to Turkish of Turkey, Ottomon-Turkish for the meanings of Arabic and Persian words and Chagatai field dictionaries were used for other words. In the study, the relevant couplets in the Babür Divan were written as a method and couplet explanation was included just below. The translation of the Babur Divan into Turkish will be useful both in better understanding the work and in shedding light on the cultural and linguistic structure of the period. Keywords: Babur Divan, Babur, Chagatai Turkish, Turkish, Transferring to Turkey Turkish
Chagatai Turkish is the name of the second period of North-East Turkish. It is a literary language that began in the early 15th century and continued until the early 20th century. The Babur Divan, which is the subject of our study, was written by Zahireddin Muhammed Babur the founder of the Babur Empire. The studies Babur Divan are generally in the form of grammer studies. In terms of originality and poetic expression, the work contains important materials not only grammaticially but also in terms of meaning. With its simplicity in the Babur Divan language and the vividness of its descriptions, it is one of the most important texts of Turkish Language and literature. As a result of the researches, it was determined that the work was not translated to the Turkish language of Turkey. This study was carried out with the idea that it would be beneficial to translated an important work in terms of Chagatai field to the Turkish language of Turkey. In this study, first information will be given about Chagatai Turkish and Chagatai literature, important names that have been raised during this period and then about Babur Divan and Babur. During the translation of the Babur Divan into Turkish of Turkey, the book titled Babur Divan (Grammer-Text-Dictionary-Verbatim Printing) prepared by Bilal Yücel was taken as a basis and the transcriptional text was used. In addition, during the translation of the Babur Divan to Turkish of Turkey, Ottomon-Turkish for the meanings of Arabic and Persian words and Chagatai field dictionaries were used for other words. In the study, the relevant couplets in the Babür Divan were written as a method and couplet explanation was included just below. The translation of the Babur Divan into Turkish will be useful both in better understanding the work and in shedding light on the cultural and linguistic structure of the period. Keywords: Babur Divan, Babur, Chagatai Turkish, Turkish, Transferring to Turkey Turkish
Açıklama
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
