OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATINDA ULEMANIN MANSIBININ, ŞEYHÜLİSLAM VE KADI KARARLARI BAĞLAMINDA TAHLİLİ
Küçük Resim Yok
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Osmanlı merkez teşkilatı bütün idarenin başında olan hükümdar ve onunsarayı çerçevesinde şekil almaktadır. Merkezi yönetim biçimini oluşturan bu idareşeklinde yönetimin bütün unsurları başkenttedir. Bu unsurları tepede hükümdarolmak üzere Divan-ı Hümayun oluşturur. Osmanlı hükümdarları hukuka riayetetmişler, şeriat hukukundan ayrılmamaya çalışmışlardır. Şeriatın hüküm koyduğubir alan ya da konuda hükümdarın yeni bir düzenleme yapma yetkisi yoktur.Bundan dolayıdır ki hükümdarın otoritesi ulemanın onayı ilesınırlandırılmaktadır. Hükümdarın yetkileri İslam hukukunun koyduğu ölçüleriaşmamış ve hükümdarlar karar noktasında gerektiğinde ulemadan istifade etmiş,kararların şeriata uygunluğu hususunda şeyhülislamdan onay almışlardır.Fatih kanunnamesinde şeyhülislamdan ulemanın başı olarakbahsedilmektedir. Bu mansıb şeyhülislamların fetva verme vazifesine ve liyakatinesahip olmalarına binaen bu yüksek mertebelerine hürmeten tesis edilmişti.Hükümdar ve divan yapacağı işlerin dine uygun olup olmadığı konusundaşeyhülislamdan fetva almıştır. Bu fetva bazen hükümdar kararlarına uyarkenbazen de bu kararların aksi olmuştur.Bu makalenin amacı şeyhülislamların ve kadıların kararlarından hareketleulemanın nasıl bir konumda olduğunu göstermektir. Bunu yapabilme adınatümelden tikele bir yol izlendi. Bunun gereği olarak da önce merkez teşkilatıverildi sonra ulemadan bahsedildi. Ulemanın kararlarını sadece şeri hukukunyönlendirebileceği ortaya koyuldu. Klasik ve muasır mümkün olan bütünkaynaklardan istifade edildi.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih
Kaynak
GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
8
Sayı
15
