Halkbilimi ve kültür bağlamında Azerbaycan Şeki ili monografisi

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmada, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Şeki iline ait halk bilimi ve sözlü halk edebiyatı örneklerinden oluşan maniler, ninniler, atasözleri, fıkralar, Şeki'ye has yemek ve kıyafet kültürü, geçiş dönemine ait nişan, düğün, evlenme, tören ve bayram gelenekleri, halk bilimine ait; halk tebabeti, halk inanışları ele alınmıştır. Tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Şeki ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde, yöresel sözlü halk edebiyatı ilgili kaynaklardan yararlanarak somut örneklerle incelenmiştir. Sözlü halk edebiyatının önemli bir kısmını oluşturan emek nağmeleri, sayaçı sözler, çocuk folkloruna ait ninniler, çocuk oyunları, bulmacalar; sözlü halk edebiyatının geniş yayılmış örneği olan maniler, masallar, atasözleri, aşık edebiyatı örnekleri incelenmiş ve orijinale yakın bir şekilde aktarılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde halk bilgisi, halk tebabeti, halk inanışları, deyimler, yöre mutfağı, 18-19 yüzyıllara ait yöre kıyafetleri, dünyaca ünlü Şeki ipeği, ipekten dokunan ve kadınların hem örtü, hem de süs eşyası olarak kullandığı Şeki kelağayısı ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Türkeçare adıyla bilinen halk tebabeti kısmında, bilimsel tebabetin yanısıra, halk arasında daha ucuz ve kolay ulaşılabilen otlar ve çiçeklerle tedavi yöntemleri, Şeki'de yaşayan kaynak kişilerden alınan bilgilere dayanarak derlenmiştir. Dördüncü bölümde, "Şeki İli Geçiş Dönemleri" başlığı altında düğün ve doğum gelenekleri, ölüm adetleri, halk bayramları, halk oyunları gibi geleneklere değinilmiştir. Örnekler, kaynak kişiler tarafından derleme ve inceleme yapılarak teze aktarılmıştır. Tezde Azerbaycan Türkçesinde bulunan harfler (x,?,q) Türk Dil Kurumu alfabesine uygun olarak değiştirilmiştir. Kaynak kişilerden elde edilen örnekler, Şeki ağzında yazıya alınmış, Türk diline çevirisi yapılmıştır.
In this study, the examples of the nine provinces of the Republic of Azerbaijan folklore and oral literature of poems, fairy tales, Proverbs, jokes, benches special food and clothes, culture, migration from the period of engagement, wedding, marriage ceremony and holiday traditions; folk medicine folklore, folk beliefs, etc. it has been addressed. The dissertation work consists of four parts. In the first chapter, general information about Sheki is given. In the second part, local oral folk literature is examined with concrete examples by using relevant sources. Form an important part of the oral folk literature, labor songs, avoids words, children belonging folklorune lullabies, children's games, puzzles, large spread of oral folk literature example poems, tales, proverbs, and in a way close to the originals were examined samples of literature were transferred. In the third part of the thesis, folk lore, folk subjects, folk beliefs, idioms, local cuisine, 18.-19. there is information about the centuries-old local clothing, the world-famous Sheki silk, the Sheki kelagayi woven from silk and used by women as both a cover and an ornament. In the section of folk medicine known as Turk Decare, in addition to scientific medicine, cheaper and easily accessible methods of treating herbs and flowers among the population were compiled based on information received from the source people living in Sheki and transferred to the thesis. Idioms, beliefs were written in the uslub and local language specific to the Sheki province, and their general lines were preserved and translated closely to the original. Local dishes were compiled face to face and through communication tools from the source people, and the ingredients and structure of each dish were clearly shown. In the fourth chapter, traditions such as wedding and birth traditions, death customs, folk holidays, folk games are mentioned under the title of "Transition Periods of Sheki Province". The examples were compiled and reviewed by the source people and transferred to the thesis. The letters (x, ?, q) in Azerbaijani Turkish were changed in accordance with the alphabet of the Turkish Language Institution in the thesis. Samples obtained from the source persons were written in the mouth of the figure and translated into the Turkish language.

Açıklama

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Halk Bilimi (Folklor), Folklore, Türk Dili ve Edebiyatı

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye