Zeydî-Mu‘tezilî Literatürde Bir Yitiğin Keşfi: İbn Şervîn ve Yâ??tetü’l-Îmân ve Vâsı?atü’l-Burhân’ı – İnceleme ve Neşir –

dc.contributor.authorÇetin, Serkan
dc.contributor.authorKılavuz, Ulvi Murat
dc.date.accessioned2024-11-07T13:16:09Z
dc.date.available2024-11-07T13:16:09Z
dc.date.issued2023
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description.abstractZeydîlik ile Mu‘tezilîlik arasındaki, teşekkül dönemlerine kadar uzandığı da iddia edilen ilişki ve etkileşim, Büveyhî veziri Sâhib b. Abbâd’ın K?dî Abdülcebbâr’ı Rey’e davet etmesi ve k?dilkudât olarak atamasıyla birlikte Mu‘tezilîliğin merkezi hâline gelen Rey’de daha güçlü bir evreye geçmiştir. Bu süreçte Taberistan/Hazar Zeydîleri’nden birçok âlim K?dî’den ders alarak onun talebesi olmuştur. Zeydî-Mu‘tezilî kimliği açık olan İbn Şervîn de bu âlimlerden biridir. İbn Şervîn kelâm ve fıkıh alanında önemli eserler telif etmiş ve eserleri Taberistan sınırları içerisinde kalmayarak Yemen Zeydîleri’ne kadar ulaşmıştır. Onun Yemen Zeydîleri’ne kadar ulaşan önemli kelâm eserlerinden birisi de yakın zamana kadar kayıp olarak bilinen ve tarafımızdan keşfedilen bir mecmua içerisinde, önemli bazı diğer Zeydî-Mu‘tezilî eserlerle birlikte bulunan Yâ??tetü’l-îmân ve vâsı?atü’l-burhân’ıdır. İbn Şervîn, Zeydî-Mu‘tezilî kelâm metinlerinde zaman zaman kısmen farklı formlarıyla rastlandığı biçimde Yâ??tetü’l-îmân’ın sistematiğini, i. Tev?îd, ii. ?Adl, iii. Va?d, iv. Va?îd, v. Emr bi’l-ma?rûf, vi. Nehy ?ani’l-münker, vii. Nübüvvet, viii. İmâmet şeklinde sıraladığı dinin sekiz temel ilkesi üzerine kurmuştur. Onun bu metni üzerine VI./XII. yüzyıl Yemen Zeydîleri içerisinde Behşemî kelâm geleneğinin önemli bir temsilcisi olan Hasen b. Muhammed er-Rassâs, et-Tibyân li-Yâ??teti’l-îmân ve vâsı?ati’l-burhân başlığıyla “Tevhîd” ve “Adl” bölümleriyle sınırlı oldukça kapsamlı bir şerh kaleme almıştır.
dc.identifier.doi10.18403/emakalat.1296423
dc.identifier.endpage142
dc.identifier.issn1309-5803
dc.identifier.issue1
dc.identifier.startpage90
dc.identifier.trdizinid1186858
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.18403/emakalat.1296423
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1186858
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/12111
dc.identifier.volume16
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofEMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectKültürel Çalışmalar
dc.subjectZeydiyye
dc.subjectKelâm
dc.subjectMu‘tezile
dc.subjectİbn Şervîn
dc.subjectHasen b. Muhammed er-Rassâs
dc.titleZeydî-Mu‘tezilî Literatürde Bir Yitiğin Keşfi: İbn Şervîn ve Yâ??tetü’l-Îmân ve Vâsı?atü’l-Burhân’ı – İnceleme ve Neşir –
dc.typeArticle

Dosyalar