Patateste Kuraklığa Toleranslı Çeşit Islah Programının Başlatılması ve Aday Moleküler Seleksiyon Markörlerinin Belirlenmesi

dc.contributor.authorÇalışkan, Mehmet Emin
dc.contributor.authorGökçe, Zahide Neslihan Öztürk
dc.contributor.authorDemirel, Ufuk
dc.contributor.authorŞen, Burak
dc.contributor.authorNam, Murat
dc.contributor.authorÇalışkan, Sevgi
dc.date.accessioned2024-11-07T13:15:48Z
dc.date.available2024-11-07T13:15:48Z
dc.date.issued2019
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description01.10.2019
dc.description.abstractBu proje farklı ıslah programlarında gelistirilen patates genotiplerin Orta Anadolu kosullarında kuraklıga tolerans düzeylerinin belirlenmesi, patateste kuraklıga toleranslı yerli çesitlerin gelistirilmesi amacıyla yeni bir ıslah programının baslatılması ve genom-boyu iliskilendirme yaklasımıyla kuraklıga toleranslı ıslah hatlarının seçiminde kullanılabilecek güvenilir seleksiyon markörlerinin belirlenmesi amacıyla 2015-2019 yılları arasında yürütülmüstür. Proje kapsamında Türkiye'de ilk defa patateste kuraklık stresine toleranslı çesit ıslah programı baslatılmıs, 2015-2018 yılları arasında toplam 283 melez ailesinden 114.305 adet melez patates tohumu elde edilmistir. Toplam 180 melez ailesinden 41.917 adet tohum ilk yumru üretimi amacıyla seraya ekilmis ve tarla seleksiyonlarına baslamak üzere toplam 25.516 adet hat seçilmistir. Bu hatlarla baslatılan erken jenerasyon tarla seleksiyonları sonunda ilk tarla seleksiyonu tamamlanan 844 adet, ikinci tarla seleksiyonu tamamlanan 168 adet, üçüncü tarla seleksiyonu tamamlanan 32 adet, dördüncü tarla seleksiyonu tamamlanan 10 adet olmak üzere farklı kademelerde toplam 1054 ıslah hattı gelistirilmistir. Tam ve kısıtlı sulama (~%40)kosullarında 266 patates genotipinin fenotiplenmesi amacıyla Nigde'de üç yıl (2016-2018), Konya'da iki yıl (2016 ve 2017) tarla denemeleri kurulmus, denenen genotiplerin büyüme, verim ve kalite özellikleri açısından kuraklık stresine tepkileri belirlenmistir. Patateste bitki basına yumru sayısı, yumru verimi, yaprak yesil renk derecesi (SPAD degeri) ve bitki kanopi sıcaklıgının kuraklık toleransı yüksek genotiplerin seçiminde kullanılabilecek kriterler oldugu belirlenmistir. Fenotipleme yapılan genotiplerden 240 tanesinde SolCap 12K SNP dizini kullanılarak kullanılarak genotipleme yapılmıs, incelenen özelliklerle iliskili toplam 419 SNP markörü belirlenmistir. Bunlardan seçilen 16 SNP kullanılarak 16 KASP markörü tasarlanmıs ve bu KASP markörleri kuraklıga tepkisi farklı 50 genotipten olusan baska bir popülasyonda test edilmistir. Bu testler sonucunda kurak kosullarda yüksek verimli patates genotiplerini belirleyebilecek 8 adet KASP markörü gelistirilmistir. Proje sonucunda patateste kısıtlı sulamanın önemli verim azalmasına neden oldugu ancak uygun ebeveynler kullanılarak toleranslı çesitlerin gelistirilebilecegi, bu amaçla yapılacak ıslah çalısmaları için moleküler markörlerin kullanma potansiyelinin oldugu belirlenmis ve patates üretiminin sürdürülebilirligi için bu yöndeki çalısmalara devam edilmesi gerektigi sonucuna varılmıstır.
dc.identifier.endpage268
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.trdizinid622045
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/622045
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/11864
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.publicationcategoryProje
dc.relation.tubitakinfo:eu-repo/grantAgreement/TUBITAK/TOVAG/115O406
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectBiyoloji
dc.subjectGenetik ve Kalıtım
dc.subjectBitki Bilimleri
dc.subjectİstatistik ve Olasılık
dc.subjectPatates
dc.subjectgenom-boyu iliski çalısması
dc.subjectfenotipleme
dc.subjectkuraklık toleransı
dc.subjectgenotipleme
dc.titlePatateste Kuraklığa Toleranslı Çeşit Islah Programının Başlatılması ve Aday Moleküler Seleksiyon Markörlerinin Belirlenmesi
dc.typeProject

Dosyalar