Başkanlık sistemi ve parlamenter sistemdeki krizler neticesinde ortaya çıkan yeni Türk tipi başkanlık sistemi
Yükleniyor...
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türkiye'de özellikle 1980'li yılların başından itibaren gündemde yer alan sistem tartışmaları, parlamenter sistemin ihtiyaçlara cevap vermediği ve bu sistemden vazgeçilmesi gerektiği konusundaki bir takım iddialara dayanmaktadır. Bu iddialara; siyasi, sosyal ve demografik hususlar neden olmaktadır. Bu hususlar Turgut Özal'ın başkanlık sistemine geçiş istemiyle başlayan, daha sonra Süleyman Demirel ile devam eden ve son olarak da Recep Tayyip Erdoğan'ın hükümet etme süresi boyunca belirli periyotlarla ortaya atılan ve günümüze kadar gelen güncel bir mevzudur. Başkanlık sistemi istemlerini gündeme getiren kişilerin profillerine bakıldığında, güçlü liderlik vasıfları olan ve Türkiye'nin geleceğine yön vermiş, istikrarı savunan, ülkenin dünya siyasetinde aktif rol alması gerektiğine inanan, siyasi sosyal ve demografik değişimlere cevap arayan kişiler oldukları görülmektedir. Adı geçen yöneticiler, Türkiye'nin içerideki kısır tartışmalarla enerjisinin tükenmesine sebep olan parlamenter sistemden kurtulmasını, hızlı karar alma mekanizması ve güçlü, istikrarlı bir yürütme imkânı sağlayan başkanlık sistemine geçilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Özellikle askeri ve bürokratik oligarşiden şikâyet eden ve yürütmenin -her ne kadar seçilmiş bir hükümet eliyle yürütülüyor olsa bile- vesayetçi yapıdan kurtulamadığını ve bu yapıdan kurtulmanın yolunun da güçlü yürütme ve başkanla sağlanabileceği fikri, sistem değişikliği kavgalarının Türkiye'nin gündemine yerleşmiş olmasının sebepleri arasında sıralanabilir. Tartışmaları kısır, bilgiden yoksun futbol takımı tutar gibi, ideolojik saplantılardan kurtarıp akademik bir tartışma üzerinden yürütmek ve halkı bu konuda bilgilendirmek önem taşımaktadır. Bu nedenle, akademik ve bilimsel temellere dayalı bu çalışmada, başkanlık ve parlamenter sistemin oluşum süreci, gelişimi ve değişimi ele alındıktan sonra, parlamenter sistemdeki sorunlar, başkanlık sistemine neden geçildiği, Türk tipi başkanlık sisteminin ABD tipi başkanlık sisteminden farkının neler olduğu soruları üzerinde durulacaktır.
The debates about the system on the agenda since especially the beginning of the year 1980s in Turkey are based on a number of allegations about the need to abandon this system. These claims are caused by political, social and demographic issues. These issues are the current issues that have been brought up to the present day and started with Turgut Özal's request for transition to the presidential system, then continued with Süleyman Demirel and finally, during the period of Recep Tayyip Erdoğan's government. The people who raised the demands of the presidential system are the people who give direction to the future of Turkey, defend the stability, believe that the country should play an active role in world politics, and seek answers to political, social and demographic changes with strong leadership qualities. These leaders have defended to get rid of Turkey's parliamentary system and they considered it necessary to switch to a presidential system that provides a fast decision-making mechanism and a strong, stable executive opportunity. The reasons of the discussion of system changes to be settled on Turkey's agenda as follows: Military and bureaucratic oligarchy, tutelary executive body and the idea that this can be overcome with the strong president. It is important to keep the discussions away from ideological obsessions and to conduct an academic discussion and to inform the public. Therefore, in this study, which is based on academic and scientific foundations, the formation process, development and change of presidential and parliamentary system will be dealt with first. Then, the problems in the parliamentary system, why the presidential system is passed, what is the difference between the Turkish-type presidential system and the US-type presidential system will be discussed.
The debates about the system on the agenda since especially the beginning of the year 1980s in Turkey are based on a number of allegations about the need to abandon this system. These claims are caused by political, social and demographic issues. These issues are the current issues that have been brought up to the present day and started with Turgut Özal's request for transition to the presidential system, then continued with Süleyman Demirel and finally, during the period of Recep Tayyip Erdoğan's government. The people who raised the demands of the presidential system are the people who give direction to the future of Turkey, defend the stability, believe that the country should play an active role in world politics, and seek answers to political, social and demographic changes with strong leadership qualities. These leaders have defended to get rid of Turkey's parliamentary system and they considered it necessary to switch to a presidential system that provides a fast decision-making mechanism and a strong, stable executive opportunity. The reasons of the discussion of system changes to be settled on Turkey's agenda as follows: Military and bureaucratic oligarchy, tutelary executive body and the idea that this can be overcome with the strong president. It is important to keep the discussions away from ideological obsessions and to conduct an academic discussion and to inform the public. Therefore, in this study, which is based on academic and scientific foundations, the formation process, development and change of presidential and parliamentary system will be dealt with first. Then, the problems in the parliamentary system, why the presidential system is passed, what is the difference between the Turkish-type presidential system and the US-type presidential system will be discussed.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Erdoğan, M. (2019). Başkanlık sistemi ve parlamenter sistemdeki krizler neticesinde ortaya çıkan yeni Türk tipi başkanlık sistemi. (Yüksek Lisans Tezi) Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde
