SOSYOLOJİK İMGELEMDE HACI BEKTAŞ-I VEL
Küçük Resim Yok
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Hacı Bektaş-ı Veli, Horasan’ın Nişabur şehrinde 13.yy.da doğdu. İlkeğitimini Lokman-ı Parende’den almıştır. Ahmet Yesevi’ nin öğretilerinitakip ederek eğitimini tamamladıktan sonra Aleviliğin yaygın olduğuAnadolu’ ya gelmiştir. Hacı Bektaş-ı Veli dendiği zaman aklımıza gelen enönemli husus, akla ve bilime yaptığı vurgudur. O, evrende sonsuzluğauzanan bir davranışın taşıyıcısı olmuştur. Bektaş’ ın odaklandığıtoplumsal yaşamın oluşmasını sağlayan niteliklere, Allah aşkı ve insansevgisi temel hazırlamaktadır. Bektaş’ın oluşturduğu düşünce sayesinde,insanlar toplumsal uzlaşma ve barış ortamını tadabilmiştir. Bektaşi, aynızamanda İslam kültürünü özümsemiş ve çevresindekilere yaymıştır.Seslendiği en iyi kaynak, insandır. Bu anlamda kullandığı kavramlar:Kardeşlik, iyilik, hoşgörü ve barıştır.Hacı Bektaş-ı Veli, Anadolu’ya ayak bastığında Anadolu’da siyasibir birlik, toplumsal bir düzen yoktu. Söz konusu dağınıklık içindetoplumu kucaklayan, birleştirici, uzlaştırıcı toplumsal içeriğe ihtiyaçduyulmaktaydı. Devam eden süreçte Bektaşilik yükselişe geçti. Bununsonucunda Bektaş-ı Velinin derslerini ve sohbetlerini takip ederek onuntarikatına bağlananlara, tasavvuftaki usule uyarak “Bektaşi” dendi.Sosyolojik olarak Hacı Bektaş’ı anlayabilmenin yolu, onun bakış açısıylailgilidir. Bu bakış açısını anlayabilmek ise onun eserlerininincelenmesine istinaden yapılabilir. Kitabü’l-Feva’id, Fatiha SuresiTefsiri, Besmele Şerhi, Makaalat-ı Gaybiye ve Kelimat-ı Ayniyye onunönemli eserlerindendir.Hacı Bektaş-ı Veli, “ Bir olalım, iri olalım, diri olalım.” sözüyle,insanlar arasındaki bütünlüğü, birliği dayanışmayı kastetmektedir.Ayrıca Hacı Bektaş-ı Veli, alın teri, temizlik, ve çok çalışmak konusunda,“Oturduğun yeri pak et, kazandığın lokmayı hak et.” demiştir.Toplumda bütünlük, insanlar arasında sevgi, saygı, hoşgörü, kardeşlikgibi hususları da şu sözüyle dile getirmiştir. “Ayağa kalkarsan hizmet amacıyla kalk, eğer konuşacaksan hikmet ile konuş ve oturacağınzaman saygı ile otur!”
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, Din Bilimi, Sosyoloji
Kaynak
Turkish Studies (Elektronik)
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
14
Sayı
6
