SOSYOLOJİK İMGELEMDE HACI BEKTAŞ-I VEL

dc.contributor.authorKara, Bülent
dc.date.accessioned2024-11-07T13:16:59Z
dc.date.available2024-11-07T13:16:59Z
dc.date.issued2019
dc.departmentNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.description.abstractHacı Bektaş-ı Veli, Horasan’ın Nişabur şehrinde 13.yy.da doğdu. İlkeğitimini Lokman-ı Parende’den almıştır. Ahmet Yesevi’ nin öğretilerinitakip ederek eğitimini tamamladıktan sonra Aleviliğin yaygın olduğuAnadolu’ ya gelmiştir. Hacı Bektaş-ı Veli dendiği zaman aklımıza gelen enönemli husus, akla ve bilime yaptığı vurgudur. O, evrende sonsuzluğauzanan bir davranışın taşıyıcısı olmuştur. Bektaş’ ın odaklandığıtoplumsal yaşamın oluşmasını sağlayan niteliklere, Allah aşkı ve insansevgisi temel hazırlamaktadır. Bektaş’ın oluşturduğu düşünce sayesinde,insanlar toplumsal uzlaşma ve barış ortamını tadabilmiştir. Bektaşi, aynızamanda İslam kültürünü özümsemiş ve çevresindekilere yaymıştır.Seslendiği en iyi kaynak, insandır. Bu anlamda kullandığı kavramlar:Kardeşlik, iyilik, hoşgörü ve barıştır.Hacı Bektaş-ı Veli, Anadolu’ya ayak bastığında Anadolu’da siyasibir birlik, toplumsal bir düzen yoktu. Söz konusu dağınıklık içindetoplumu kucaklayan, birleştirici, uzlaştırıcı toplumsal içeriğe ihtiyaçduyulmaktaydı. Devam eden süreçte Bektaşilik yükselişe geçti. Bununsonucunda Bektaş-ı Velinin derslerini ve sohbetlerini takip ederek onuntarikatına bağlananlara, tasavvuftaki usule uyarak “Bektaşi” dendi.Sosyolojik olarak Hacı Bektaş’ı anlayabilmenin yolu, onun bakış açısıylailgilidir. Bu bakış açısını anlayabilmek ise onun eserlerininincelenmesine istinaden yapılabilir. Kitabü’l-Feva’id, Fatiha SuresiTefsiri, Besmele Şerhi, Makaalat-ı Gaybiye ve Kelimat-ı Ayniyye onunönemli eserlerindendir.Hacı Bektaş-ı Veli, “ Bir olalım, iri olalım, diri olalım.” sözüyle,insanlar arasındaki bütünlüğü, birliği dayanışmayı kastetmektedir.Ayrıca Hacı Bektaş-ı Veli, alın teri, temizlik, ve çok çalışmak konusunda,“Oturduğun yeri pak et, kazandığın lokmayı hak et.” demiştir.Toplumda bütünlük, insanlar arasında sevgi, saygı, hoşgörü, kardeşlikgibi hususları da şu sözüyle dile getirmiştir. “Ayağa kalkarsan hizmet amacıyla kalk, eğer konuşacaksan hikmet ile konuş ve oturacağınzaman saygı ile otur!”
dc.identifier.doi10.29228/TurkishStudies.22824
dc.identifier.endpage3273
dc.identifier.issn1308-2140
dc.identifier.issue6
dc.identifier.startpage3261
dc.identifier.trdizinid353062
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22824
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/353062
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11480/12700
dc.identifier.volume14
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTurkish Studies (Elektronik)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241107
dc.subjectTarih
dc.subjectDin Bilimi
dc.subjectSosyoloji
dc.titleSOSYOLOJİK İMGELEMDE HACI BEKTAŞ-I VEL
dc.typeArticle

Dosyalar