Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Büyük Selçuklu Devleti’nin devletleşme sürecinde kilit şahsiyet: Altuncan Hatun(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Akarsu, EmineBüyük Selçuklu Devleti’nin (1040-1157) kuruluş tarihinden itibaren kadınların sosyal ve siyasi hayatta varlıklarını hissetmek mümkündür. Selçuklu Devleti’nin ataerkil yapıya sahip olması, toplumda kadınların varlığını ikinci planda bırakmamış aksine eş değer kılmıştır. Toplumun yarısını meydana getiren kadınların toplum üzerindeki varlıklarını görmezden gelmek mümkün değildir. Selçuklu Devleti’nin kadınlara verdiği önem Türk tarihinde kadınların konumunu ve itibarını artırmıştır. Şüphesiz bu gelenek İslamiyet öncesi Türk geleneğinin bir tezahürüdür. İslamiyetle birlikte bu geleneğin en çarpıcı örneğini Tuğrul Bey’in eşi Altuncan Hatun’da görmekteyiz. Selçuklu devleti bünyesinde itibarlı, sözü dinlenen bir hatun olmuştur. Bu itibarın sebebi, Altuncan Hatun’un devleti ayakta tutmak için vermiş olduğu mücadeleler ve Selçuklu idaresine katmış olduğu faaliyetlerin bir yansımasıdır. Biz de bu çalışmamızda, Altuncan Hatun’un Büyük Selçuklu Devleti’nin devletleşme sürecindeyken Tuğrul Bey’in üvey kardeşi İbrahim Yınal tarafından çıkarılan isyan karşısında askeri ve siyasi kararlılığı neticesinde aldığı tavrı somut örneğiyle aktarmaya çalışacağız. Bu hassasiyet ile Selçuklu Devleti’ni muhtemel çöküşten kurtaran Altuncan Hatun’un askeri dehası ve vatan kutsiyetinin vermiş olduğu azim ile devletin içinde bulunduğu siyasi buhrandan devletin geleceğini kurtarmıştır. Çalışmamızda Selçuklu Devleti’nin bu tehlike karşısındaki durumunu aktarmak ve Altuncan Hatun’un bu sırada yapmış olduğu fedakârlığı izah etmek, günümüze örnek teşkil etmesi adına önemli katkı sağlayacağını ümit ediyoruz.Öğe Dede Korkut hikayeleri’nde Grice’in işbirliği ilkesi(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) İlhan, Rabia ŞeymaKullanıcının niyeti doğrultusunda anlamlı hale gelen dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlamaktan başka bildirişim amacıyla da kullanılmaktadır. Bağlam ve konuşmacının niyetine bağlı olarak ortaya çıkan edimbilim, anlamın daha ötesinde konuşmacı ve dinleyici arasındaki iletişimsel boyutu ele alır. İletişim esnasında dilsel kullanımların bağlamda ne ifade ettiğine, nasıl bir etkileşim içerisinde bulunduklarına bakar. H. Paul Grice, insanlar etkileşim halinde bulundukları zaman söylenen ile sezdirilmek istenilen farklı olabileceğinden dolayı işbirliği ilkesini ortaya koymuştur. Grice (1975) tarafından öne sürülen niyet merkezli işbirliği ilkesine göre konuşmacı ve dinleyicinin belirli ilkeleri göz önünde bulundurması gerekir. Konuşma kuralları nicelik, nitelik, tarz ve bağıntı olmak üzere dört ulama ayrılır: Konuşmacının gereksiz ifadelerden kaçarak gerekli ölçüde bilgi verdiği nicelik kuralı; konuşmacının yanlış bilgiden kaçınarak doğru bilgiler verdiği nitelik kuralı; konuşmacının anlam belirsizliğinden uzak, açık ve net olduğu tarz kuralı; konuşmanın dışına çıkılmayan ve konuyla bağlantılı şeylerin söylendiği bağıntı kuralı. Grice, bireylerin dört ulama ayırdığı konuşma kurallarına uymaları halinde iletişimin başarılı bir şekilde olacağını savunur. Bu çalışmada, dilbilim alanı olan edimbilim çeşitli görüşler etrafında ele alınmıştır. Grice’in niyet merkezli işbirliği ilkeleri esas alınmıştır. Bu ilkeler Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait Dede Korkut Kitabında yer alan hikâyelerden tespit edilen örneklerle birlikte ele alınmıştır. Bağlamdan hareketle temsili örneklerin konuşmacı ve dinleyicide nasıl bir etkileşim oluşturduğu ve ne ifade ettiği üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında verilen temsili örneklerle birlikte bağlam içerisinde konuşmacı ve dinleyicinin nicelik, nitelik, tarz ve bağıntı gibi konuşma kurallarına ne kadar bağlı kalıp kalmadıkları ifade edilmiş, Oğuzların niyetlerini ne derecede yansıttıkları ve sağlıklı bir iletişim ortamının kurulup kurulmadığı değerlendirilmeye çalışılmıştır.Öğe Atasözü-Ar-Namıs adlı eser esasında Kırgız Türkçesinde yapım ekleri(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Özenç, TuğbaÇalışmamızda, Atasözü-Ar-Namıs adlı tiyatro oyununa dayanarak, Kıpçak Türkçesinin bir üyesi olan Kırgızcadaki yapım eklerini inceledik. Kırgız Türkçesindeki yapım eklerini dörde ayırıp isimden isim yapım ekleri (mesela +L3Ik /+L3Uk, +sIZ / +sUz vb.) isimden fiil yapım ekleri, (mesela +y-, +Ay-/ +Oy-, -L3A- / - L3O- vb.), fiilden isim yapım ekleri (mesela -ma /-mo,-m vb.), fiilden fiil yapım ekleri (mesela -l-, -BA- / -BOvb.) ele aldık ve daha önceki bilimsel çalışmaları da dikkate alarak bazılarının fonetik değişkeleri ve dikkat çekici bazı yapısal özelliklerini Türkiye Türkçesiyle karşılaştırmak suretiyle değerlendirdik.Öğe E. Durkheim ve B.Malinowski ekseninde ‘’sapma’’ ve ‘’suç’’ kavramlarına karşılaştırmalı bir bakış(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Akyayla, AyşeGünlük hayatta sıklıkla birbirleriyle aynı manada kullanılabilen suç/suçluluk ve sapma/ sapkınlık kavramları birçok durumda örtüşmelerine rağmen aynı değildirler. Suç toplumsal normlarla birlikte tanımlanmış ve resmi olarak söz konusu ülkenin yasalarında yer almış durumları ifade ederken sapkınlıkta böyle bir belirlilik halinden bahsedilemez. Bu durumda sapkınlık, en genel haliyle herhangi bir toplumda o toplumun üyelerince kabul edilmiş; bir takım normlara, değerlere uyum göstermeme olarak tanımlanabilir. Gündelik yaşamdaki kullanımlarından farklı olarak suç ve sapma kavramları sosyoloji açısından önemli yerlere sahiptirler. Sapkınlığın belirli bir çerçevede ele alınamayışı birden fazla tanımlama imkânı vermiştir. Kavramların tanımlanmasında kavramları toplumsal işlevler üzerinden ele alanlar da olmuştur. Bu çalışmada ise sözü edilen farklı tanımlama ve anlamlandırmalara E. Durkheim ve B. Malinowski üzerinden karşılaştırmalı bir şekilde bakmak esastır.Öğe #AD?(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Büyükeryılmaz, EsraBir oluş ve kılışın şart biçiminde düşünüldüğünü anlatan, dilek görevi de yapan tasarlama kipine dilekşart kipi denir. Bu çalışmamızda bir oluş ve kılışı şarta veya dilek istek niyete bağlayan dilbilgisi kitaplarında tasarlama kipleri içinde yer alan ve işlevi nedeniyle dilek- şart kipi olarak adlandırılan ve dilbilimcilerimizin bu kip üzerinde yaptıkları çalışmalardan yola çıkarak –sA ekinin Eski Türkçeden Çağdaş [Başkurt, Tatar, Kazak, Kırgız ] Türkçelerindeki kullanım şekli, işlevi, nasıl oluştuğu, kökeni ve tarihi süreç içinde geçirdiği şekil değişikliği üzerinde durulmuştur.Öğe Fanatizmin ve nefretin bir yansıması olarak futbol fan sayfaları(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Çiltaş, ErdemSosyal ağların geleneksel yaşam pratikleri üzerindeki rolünün gün geçtikçe çok daha belirleyici olmaya başladığı ortada olan bir gerçektir. Sosyal ağlar doğası gereği “bize benzeyen, bizim gibi düşünen” çok daha fazla insana, kolay yoldan ulaşmayı sağladığı gibi kendimizi çok daha rahat ifade edebilmemize olanak tanıyan korunaklı bir ortam da sağlamaktadır. Sosyal ağların insanlardaki dışa vurumu kolaylaştıran bu yapısı fanatizmin doğasına da uygun düşmektedir. Sosyal medyanın en aktif, en popüler uygulamaları arasında yer alan fan sayfaları spordan, sanata, siyasetten edebiyata hemen her alanda fanatiklerin kendini ifade etme olanağı bulduğu elverişli ortamlar olarak kendini göstermektedir. Bir aidiyet ruhuyla bir araya toplanan fanatiklerin nefret söylemleriyle zaman zaman hararetli tartışmalar içine girdiği gözlemlenen bir olgudur. Nefret söylemi yeni medyada geleneksel medya üzerinde olduğundan çok daha hızlı ve aktif bir süreçte yayılmaktadır. Yeni medya üzerinden yayılan nefret söylemi fan sayfalarında hayranlık ve aidiyet duygularıyla birleşmektedir. Sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen uygulamalar ile insanlar mesaja anında geribildirimde bulunurken nefret söylemine ilişkin içerikler geliştirebilir ve bu içeriklere katılım sağlayabilir hale gelmiştirÖğe Yerel esnaf zincirinden kırtasiyelerin sosyolojik değerlendirilmesi (Niğde örneği)(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Sezer, R.Ezgi; Geçgin, ErcanEsnaf, küçük çaplı ticaretle uğraşan kimselere verilen ad olarak tanımlanır. Küçük işletme sahibi esnaflar, Türkiye’nin yerel ekonomilerinde önemli roller oynamaktadır. Yerel esnaf zincirinde kırtasiyeciler de önemli bir yere sahiptir. Bu çalışma, Niğde örneğinde kırtasiye dükkânlarını konu almaktadır. Üç kırtasiye üzerine odaklanan çalışma, nitel araştırma yöntemine dayalı gerçekleştirilmiştir. Kırtasiyecilerin mesleğe giriş süreçleri, kapitalistleşme sürecindeki değişimleri, müşterileri karşılama ve onlarla kurdukları etkileşim biçimleri gibi konular araştırmada irdelenmiştir. Kırtasiyecilerin bu mesleğe nasıl girdikleri, kapitalistleşme sürecindeki değişimleri, müşterileri ile olan etkileşim biçimleri gibi konular araştırmada irdelenmiştir. Kırtasiye malzemesi satan mağaza ve büyük marketlerin yaygınlaşmaya başlamasının kırtasiyeler üzerinde olumsuz etkileri olduğu görülmüştür. Her kırtasiyenin müşteri profili, bulunduğu lokasyona ve sattığı ürünlere göre değişim gösterebilmektedir. Gündelik yaşam pratikleri açısından ise kırtasiyelerde benzerlikler söz konusudur.Öğe Kutadgu bilig’deki bazı duygu fiilleri üzerine bir değerlendirme(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Soydan, Serpil; Özkan,AslıKutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib tarafından 1069 yılında yazılmıştır. Mesnevi türüne örnek teşkil eden bir eserdir. Kelime olarak, mesut olma bilgisi, terim olarak siyaset bilgisi anlamına gelmektedir. Altı bin altı yüz kırk beş beyitten oluşan alegorik ve sembolik bir eserdir. Akıl (ögdilmiş), adalet (Kün Togdı), devlet (Ay Toldı), kanaat (Odgurmuş) adı verilen dört sembolik şahıs konuşturularak bilginin önemi ve ideal insan tipi ortaya konulmaya çalışılmıştır. İslami Türk edebiyatının bilinen ilk büyük eseridir. Eserin, Mısır, Herat ve Fergana olmak üzere üç nüshası bulunmaktadır. Bu çalışmada, Kutadgu Bilig’deki mental fiillerden duygu fiilleri incelenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı, fiilleri yüklendikleri anlamlara göre değerlendirmeye çalışmaktır. Mental fiiller, anlambilim temeline dayalı olarak incelenmektedir. Anlambilim, dilde kodlanmış anlamlarla ilgilenmektedir. Anlam, bir kelimeden, bir davranış veya olgudan anlaşılan şey, mânâ demektir. Düşüncelerin dille aktarılmasında ve dili kullananların çevreyi anlamlandırmasında kelimeler, gramatik yapılar ve edimsöz aletleri vardır. Bu yapılardan biri de fiillerdir. Bir fiil, fiziksel veya mental bir hareketle ilgiliyse, hareket fiili; özneyi tanımaya veya tanımlamaya yardım eden bir fiilse durum fiili olarak ifade edilir. Bu çalışmada, mental fiillerden duygu fiilleri, yapı ve tema bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Tespit edilen duygu fiilleri; tema bakımından ızdırap-acı ifade eden fiiller, kaygı- endişe-telaş ifade eden fiiller, kibirlenme ve övünme ifade eden fiiller, korkma- ürkme-çekinme ifade eden fiiller olmak üzere dört başlık altında incelenmiştir. Yapı bakımından, kök, gövde ve birleşik fiiller olmak üzere üç başlıkta tasnif edilmiştir. Fiillerin eserde yer aldığı beyitler ve beyit anlamları fiilin hemen yanında verilmiştir. Toplamda yirmi dört fiil değerlendirilmiştir. Ayrıca fiillerin Divanu Lugati’t-Türk’te tanıklanıp tanıklanmadığı da incelenmiştir. Izdırap ve acı ifade eden fiiller: kök hâlinde: emge-, esirke- ; gövde hâlinde: emget-, ınçıkla-, katıglan-, özel-; birleşik fiiller: isim + yardımcı eylemle oluşanlar: emgek kör-, firak bol-; kurallı birleşik fiiller: özelü bar-; Kaygı-endişe, telaş ifade eden fiiller: Gövde hâlinde: kadgur-, mungad-, munguk-; birleşik fiiller: isim + yardımcı eylemle oluşan fiiller: kadgu bol- ; kibirlenme ve övünme ifade eden fiiller: kök hâlinde: ög-, küwen-; gövde hâlinde: küwezlen-, ögdil-, ulugla-; Korkma, ürkme, çekinme ifade eden fiiller: kök hâlinde: kaç-, kork-; gövde hâlinde: belingle-, korkıt-; birleşik fiiller: isim + yardımcı eylemle oluşan fiiller: korklık bol-, tezig bol-.Öğe İbn Mâce ışığında Hz.Muhammed’in gazve ve seriyyeleri(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Pişkin, Hatice NurBu çalışma da Hz.Muhammed’in gazve ve seriyyeleri İbn Mâce’nin es-Sünen adlı hadis külliyatı çerçevesinde incelenecek ve rivayetler arasındaki farklılıklar ortaya konularak bu mücadelelerin çeşitli safhaları yansıtılmaya çalışılacaktır. Ayrıca bu rivayetler ekseninde Hz. Muhammed’in savaş ilkeleri ve Arap toplumunun gelenek ve görenekleri yansıtılması amaçlanacak, bu toplumun tıp ve diğer ilim sahalarındaki bilgi ve birikimleri tahlile tabii tutulacaktır. Çalışmanın eleştirel bir tutum takip etmesinden dolayı ilgili rivayetler, Arapça’nın el verdiği gramer ve kavram katmanı açısından da incelenecektir. Bu çalışmada bir bütün olarak savaş ve gazvelerde kronolojik sıranın takip edildiği söylenmelidir. Ayrıca gerek savaş isimleri gerekse zât isimleri konusunda İslâm Ansiklopedisi temel alınmıştır.Öğe E-Demokrasi: Türkiye için bir model(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Kaya, Şehit MuksitHalkın, halk tarafından yönetilmesi anlamına gelen demokrasi, günümüzde çeşitli nedenler ile temsil yöntemiyle uygulanmaktadır. Halkın yalnızca yöneticilerin seçimi hususunda karar alma sürecine katıldığı günümüz demokrasileri demokrasi ruhuyla çelişmektedir. E-demokrasi, teknoloji kullanılarak uygulamaya geçirilebilecek bir demokrasi uygulaması olarak bu çelişkiyi ortadan kaldırabilme potansiyeline sahiptir. Çalışmada demokrasi ile e-demokrasi kavramları açıklanacak ve Türkiye için bir model önerisinde bulunulacaktırÖğe TR71 Bölgesinin bölgesel geliri ve sosyal sermayesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Türkseven, Derya Nur; Kutlar, AzizBu çalışmada TR71 Düzey 3 seviyesinde bölgesel kalkınma ile sosyal sermaye arasındaki ilişki panel veri regresyon yöntemi ile incelenmiştir. Çalışma Kırıkkale, Aksaray, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinin 2009-2017 dönemine ait 9 yıllık veri setlerini kapsamaktadır. Analiz sonuçlarına göre sosyal sermaye göstergelerinden boşanma sayısı ve açılan kurs sayısı kişi başına bölgesel gelir üzerinde istatistiki olarak anlamlı değildir. Buna karşın dernek sayısı ve girişim sayısı kişi başına milli gelir üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif ilişkilidir. Evlilik değişkeni istatistiki olarak anlamlı olmasına rağmen negatif ilişki yönü olan bir değişkendir.Öğe Çokkültürlü Eğitim Mümkün mü?(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Kart, Mehmet; Şimşek, HüseyinBu çalışmanın amacı, çokkültürlü eğitim sürecine ilişkin alanyazında yer alan olumsuzluklardan yola çıkarak Türk eğitim sistemi içerisinde son yıllarda önemi gittikçe arttığı düşünülen çokkültürlü eğitimin mümkün olup olmadığını tartışmaktır. Tarama modelinde gerçekleştirilen ve betimsel bir nitelik taşıyan bu çalışmada doküman incelemesi/analizi kullanılmıştır. Bu kapsamda, alanyazında yer alan; mülteci öğrencilerin yaşadıkları sorunları ve çokkültürlü eğitime getirilen eleştirileri içeren araştırmalar ele alınmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda şu tespitlerin öne çıktığı söylenebilir: Yabancı uyruklu öğrencilerin ebeveynleri, bu süreci anlama ve çocuğa destek olma konusunda çeşitli sorunlar yaşamaktadırlar. Dil yetersizlikleri, kendi ülkelerinde bir eğitim yaşantılarının olmayışı veya eğitim birikimlerinin yetersiz olması, okul atmosferi, idarecilerin/öğretmenlerin davranış ve tutumlarından kaynaklanan problemlerdir. Bununla birlikte, yeni yaşam alanlarındaki fiziksel ve sosyal sorunlar, yerleşecekleri yerin kesin olarak belli olmaması, bir yerde uzun süre kalmama/kalamama gibi etkenler diğer sorun alanlarını oluşturmaktadır. Ayrıca, yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçeyi tam olarak anlayamama, Türk arkadaşları ile iletişim kuramama ve öğretmenlerin aile ile iletişim kuramaması gibi çeşitli dil ve iletişim sorunları da yaşadıkları belirlenmiştir. Bu sorunların yanı sıra alışageldiği yaşam tarzından, ilişkilerinden ve sosyal çevresinden uzak kalan bireylerin göç ettikleri yerde çeşitli duygusal sorunlar yaşadıkları da tespit edilmiştir. Böylesi bir olumsuz yaşantı geçmişi sonucunda akademik yönden de başarısız oldukları çalışma sonuçlarından anlaşılmaktadır. Çokkültürlü eğitimin tanımımın yapılamaması, farklı görüşlere sahip kimselerin bu süreci kendilerine göre yorumlaması, bu eğitime geç yaşlarda başlanması ve tarihsel gerçeklerin çokkültürlü eğitim sürecinde olumsuz tartışmalar doğurması gibi eleştiriler de çokkültürlü eğitimin güçlükleri olarak tespit edilmiştir.Öğe Aristoteles ve Fârâbî'de Etik(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Yıldız, MahmutBu tanıtımda Nejdet Durak’ın Doktora tezi olan “Aristoteles ve Fârâbî’de Etik” adlı eserin tanıtım ve değerlendirilmesini yaptık. Kitabın bölümlerini sırası ile ele alıp dikkatimizi çeken yerleri vurguladık. KİTAP TANITIMI: ARİSTOTELES VE FÂRÂBÎ’DE ETİK Kitap Adı: Aristoteles ve Fârâbî’de Etik Yazar: Nejdet DURAK Yayınevi: Fakülte Kitabevi, Isparta, 2009 ISBN:978-605-4324-01-9Öğe Türkiye ve Rusya Arasındaki Uçak Krizinin Borsa İstanbul (BİST) Turizm ve Enerji Şirket Hisselerine Etkisi Üzerine Bir Event Study Analizi(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019) Çelik, Mehmet Sinan; Koç, RecepTürkiye ve Rusya ilişkileri soğuk savaş sona erdikten sonraki süreçte oldukça iyi bir gelişim sağlamıştır. Ancak 24 Kasım 2015 tarihinde Suriye sınırında, sınır ihlali sonucu Rus savaş uçağının düşürülmesi iki ülke arasındaki ilişkilerin sekteye uğramasına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Uçak Krizi’nin sonucunda BİST’teki Turizm ve Enerji şirket hisselerinin olaya nasıl tepki verdiklerini Event Study(Olay Çalışması) ile analiz etmektir. Çalışma kapsamında 7 adet Turizm 7 adet Enerji şirketinin hisse getirilerinde meydana gelen değişimler incelenmiştir. BİST Enerji Sektörünün bulgularına bakacak olursak analizde baz alınan tüm gün aralıklarında istatistiki olarak anlamlı bir sonuç tespit edilememiştir. Elde edilen bulgulara göre, (-5, +5) gün aralığında BIST Turizm Sektöründe yer alan şirketlerin olay sonrası pozitif kümülatif anormal getiri(CAR) değerleri sergilediği tespit edilmiştir. Ancak araştırmada diğer baz alınan olay öncesi ve sonrası gün aralıklarında BİST Turizm Endeksi için herhangi bir anormal getiri sağlanması söz konusu olmadığı tespit edilmiştir.
