Eğitim Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

Güncel Gönderiler

Listeleniyor 1 - 20 / 432
  • Öğe
    6. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin öğrencilerin yazılı anlatım becerisine ve sözvarlığına etkisi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2023) Esen, Zeynep; Demirgüneş, Sercan
    Günümüzde eğitim sistemlerinde öncelikle ders kitaplarından yararlanıldığı alan yazınındaki kaynaklardan bilinmektedir. Fakat teknolojik olanakların gelişmesiyle kitap yanında elektronik iletişim kanallarından da yararlanılmıştır. Ancak ekonomik imkânlar, erişim kolaylığı, kullanım rahatlığı nedeniyle -herhangi bir alternatifinin üretilmediği sürece- ders kitapları, en çok tercih edilen ders materyali olmaya devam edecektir. Öğrencilerin ders kitaplarından çeşitli kazanımlar öğrenmeleri ve günlük yaşamlarına aktarmaları amaçlanır. 6. sınıf ders kitaplarında metin türlerine göre farklı türde metinler yer almaktadır. Ders kitaplarına seçilen bu metinlerin öğrencilerin akademik başarılarına da olumlu etkileri olacağı düşünülmektedir. Bu araştırma kapsamında ortaokul 6. sınıf Eksen Yayınları Türkçe ders kitabındaki metinlerin öğrencilerin sözvarlığına etkisi incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemleriyle yapılan çalışma bir eğitim-öğretim dönemini kapsamaktadır. Araştırma kapsamında öğrenciler akademik düzeyi düşük, orta, iyi olarak sınıflandırılmıştır. Araştırmaya ortaokulun 6.sınıf kademesinden üç sınıf dahil edilmiştir. Bu sınıfların her birinden üç düşük, üç orta ve üç iyi akademik düzeye sahip öğrenci- karne notu ortalamaları baz alınarak- tespit edilmiştir. Her sınıftan 9 öğrenci (3 düşük, 3 orta, 3 iyi düzeyde), toplam 27 öğrenci araştırmaya dahil olmuştur. 6 . sınıf Türkçe ders kitabındaki 20 metin araştırmaya konu olmuştur. 27 öğrenci, ders kitabındaki metinler işlenmeden önce ve metinler işlendikten sonra olmak üzere ikişer metin yazmak suretiyle toplam 1080 metin yazmıştır. 20 metinden (evrenden) 4 metin seçilmiş ve bu metinler odağında elde edilen öğrenci metinleri araştırmamızın örneklemini oluşturmuştur. Öğrenci metinlerindeki sözcüklerin tamamı "http://nlp.istanbulc.edu.tr/metinanaliz/ " sitesi ile analiz edilmiş ve sözcük sıklığı tabloları oluşturulmuştur. Tablolardan elde edilen bulgular, grafikler ile daha somut hale getirilmiştir. Araştırma sonucunda Eksen Yayınları 6. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin öğrencilerin sözvarlığına katkı sağlamadığı gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Sözvarlığı, 6. Sınıf, Türkçe.
  • Öğe
    Tutuklu ve özgür çocukların demokratik değerlerinin karşılaştırılması
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2024) Taş, Alev; Uğurlu, Nihal Baloğlu
    Bu araştırmanın amacı, tutuklu ve özgür çocukların demokratik değerlerinin tespiti ve karşılaştırılmasıdır. Araştırma, 2021-2022 Eğitim-öğretim yılının Bahar dönemi ile 2022-2023 Eğitim-öğretim yılının Güz döneminde, Maltepe ve Sincan cezaevlerindeki 46 tutuklu çocuk ve Ankara ?l Millî Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı devlet ve özel ortaokullarındaki 365 öğrenci olmak üzere toplam 411 kişi ile yürütülmüştür. Araştırma karma araştırma modellerinden sıralı açıklayıcı yöntem ile yapılandırılmıştır. Nicel yöntemde betimsel tarama modeli, nitel boyutta ise fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Çalışmada nicel verileri toplamak için Uygun ve Engin (2014) tarafından geliştirilen Temel Demokratik Değerler Ölçeği, nitel verileri toplamak için ise araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen nicel veriler SPSS 26.0 istatistik programı ile, nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda tutuklu ve özgür çocukların demokratik değerlerinin adil olma, özgüven ve iş birliği boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermezken, farklılıklara saygı boyutunda ise özgür çocuklar lehine anlamlı bir farklılık görülmektedir. Araştırma sonunda demokratik değerlerin tutuklu ve özgür çocuklar açısından önemi tartışılmış ve tutuklu çocukların yeniden topluma kazandırılması ve özgür çocukların da suça yönelmemesi için gerekli demokratik değerlerin önemi vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Demokratik değerler, Sosyal Bilgiler, tutuklu ve özgür çocuklar
  • Öğe
    Ortaokul Türkçe derslerinin kavram öğretimi modelleri doğrultusunda yapılandırılması: Eğitim durumu tasarıları geliştirme
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2024) Tekinarslan, Ömer Faruk; Can, Suna Canlı
    Bu çalışma, Türkçe derslerinde kavram öğretimi odaklı bir ders süreci planlamanın temel ilkelerini ve uygulama süreçlerini ortaya koyan eğitim durumları tasarlamayı amaçlamaktadır. Ortaokul 7. sınıf düzeyindeki çocuğa seslenen kavram öğretimi tasarılarından oluşan çalışma, tasarım ve geliştirme araştırması deseni kullanılarak yürütülmüştür. İlgili alanyazın doküman analiziyle incelenmiş olup Türkçe öğretim programında ve Türkçe öğretiminde kullanılan araç gereçlerde (ders kitabı vb.) ve öğretmenlerin ders işleyiş biçimlerinde genellikle kavram öğretimini odağa alan yapıların eksik olduğu belirtildiği için bu çalışmada kavram öğretimini odağa alan eğitim durumu tasarıları geliştirmeye odaklanılmıştır. Tasarlanan eğitim durumlarıyla çocuğun kendi dil-kültür yaşantısında oluşturduğu kavramları Türkçe dersine getirmesi, bunları öğrenim sürecinde kullanması desteklenmek istenmiştir. Bu doğrultuda programdaki her temaya özgü kavram setleri oluşturulmuştur. İşlenmesi önerilen kavramlar seçilirken amaçsal örnekleme yaklaşımlarından ölçüt örnekleme ve Martorella kavram çözümlemesi modeli uygunluk envanteri kullanılmıştır. Seçilen kavramların öğretimi için eğitim durumu tasarılarında çocuğa görelik ilkesi gözetilerek farklı türde uyaranlara başvurulmuştur. İncelenen alanyazında belirtilen eksikliğin ardından tasarlanan eğitim durumlarına son biçimi uzman görüşleri alınarak verilmiştir. Kavram öğretimi odaklı yapılandırılacak Türkçe dersinin temel yapısı şu şekilde belirlenmiştir: Eğitim durumu tasarılarını çocuğa sunan öğretmen; kavramları oluşturmasına yardımcı zihin haritası ve metafor tekniklerini ona tanıtır ve nasıl kullanacağını açıklar, teknikleri kullanırken geribildirimler vererek onun tasarılardaki kavramları oluşturma sürecini destekler. Eğitim durumlarındaki uyaranları dinleme, izleme, okuma yoluyla alımlayan çocuk uyaranlarla ilgili soruları ve yönergeleri konuşarak ve yazarak yanıtlar, uyaranlara yönelik sorular sorar. Çocuk; bu tasarılarla programdaki kök değerleri birer kavram olarak sorgulayabilir, onlara eleştirel yaklaşabilir ve onları tartışabilir. Böylece her bir tasarı, çocuğun kavram setlerindeki temel yetkinliklere ulaşmasını desteklemektedir. Bu eğitim durumu tasarıları kullanılarak gerçekleştirilecek öğretim süreciyle çocuk temalara birer kavram olarak yaklaşabilir. Geliştirilen eğitim durumları bu temaların içerdiği ya da içerebileceği sorunlarla birlikte çeşitli ilişkilendirme ve somutlama biçimleriyle kavramsal düzlemde çocuğa duyup düşünme olanağı sunabilir. Anahtar sözcükler: Kavram, Kavram öğretimi, Kavram oluşturma, Eğitim durumu
  • Öğe
    Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal baskınlık yönelimleri
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2024) Mutlu, Elif; Uğurlu, Nihal Baloğlu
    Bu araştırmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sosyal baskınlık yönelimlerinin belirlenerek, cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenine göre sosyal baskınlık yönelimlerinin farklılığını tespit etmektir. Araştırma grubunu 2023 – 2024 Eğitim Öğretim yılının Bahar yarıyılında farklı üniversitelerin Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören 228 Sosyal Bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma karma araştırma modellerinden açımlayıcı sıralı desene göre planlanmıştır. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak Ho v.d. (2015) tarafından geliştirilen ve Kaynak, Kaynak Malatyalı ve Hasta (2021) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği (SBY) kullanılmıştır. Nitel veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 21 istatistik paket programı ile analiz edilirken, nitel veriler ise içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sosyal baskınlık yönelimlerinin nispeten düşük düzeyde olduğu ve cinsiyet ile sınıf düzeyi değişkenlerine göre de farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmanın önerileri grup hiyerarşisini engellemek ve bireylerin sosyal baskınlık yönelimlerini azaltmak için başta empati ve hoşgörü başta olmak üzere demokratik değerlerin kazandırılması üzerine yapılandırılmıştır.
  • Öğe
    Ortaokullarda öğrenim gören Türk ve mülteci öğrencilerin etkin vatandaşlık değerlerinin incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Karaca, Şerife; Uğurlu, Nihal Baloğlu
    Bu araştırmanın amacı, ortaokullarda öğrenim gören Türk ve mülteci öğrencilerin etkin vatandaşlık değerleri incelenmiştir. Araştırma, 2021-2022 eğitim-öğretim yılının Güz döneminde Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı devlet ortaokullarında öğrenim gören her sınıf düzeyindeki Türk ve mülteci öğrenciler ile birlikte yürütülmüştür. Araştırma betimsel araştırma yöntemine uygun şekilde yapılandırılmıştır. Nicel yöntemde tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılırken, nitel boyutta ise görüşme yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma grubuna, bu araştırma modeline uygun olarak, Çalışkan ve Yıldırım (2020)'ın geliştirmiş olduğu Etkin Vatandaşlık Değerler Ölçeği (EVDÖ) uygulanmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde, SPSS 18.0 istatistik programı kullanılmış olup, normallik sınaması gereken durumlarda Kolmogorov Smirnov Z testi ile çalışma grubunun farklı değişkenler açısından karşılaştırılması için Mann Whitney U testi ve Tek Yönlü ANOVA analiz yöntemleri uygulanmıştır. Ayrıca, çalışma grubunun ölçekte yer alan ifadelere katılım düzeylerinin aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri de verilmiştir. Bu araştırmanın bulgularına dayalı olarak edinilen en önemli sonuçlar, sevgi, saygı ve adil olma değerlerinin Türk ve mülteci öğrencilerde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermesi, bu farklılığın sevgi boyutunda mülteci öğrencilerin, saygı ve adil olma değerlerinde ise Türk öğrencilerin lehine olmasıdır. Yardımseverlik, ve sorumluluk değerleri açısından ise anlamlı bir farklılık yoktur. Doğruluk dürüstlük değerinde ise sınıf düzeyleri arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Nitel veriler analiz edilirken betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Hem Türk hem de mülteci öğrencilerin bu değerlere ilişkin sözel ifadelerine ait kategorilendirme ve doğrudan alıntılar da araştırmanın bulgular kısmında paylaşılmıştır. Aynı öğrenme ortamını paylaşan ve her biri Türk toplumunun bir parçası olan bu çocukların değerlere atfettikleri önemin iyi anlaşılması ve huzurlu bir ortamın oluşturulabilmesi için bu değerlerin ortak birer nokta olarak referans alınması çok önemlidir. Anahtar Kelimeler: Etkin vatandaşlık değerleri, Sosyal Bilgiler, Türk ve mülteci öğrenciler, ortaokullar.
  • Öğe
    Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Aslan, Betül; Körükcü, Melek
    Gerçekleştirilen bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlamıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim döneminde Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 177 öğretmen adayı oluşmaktadır. Araştırmada betimsel tarama modeli uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak Karaman-Kepenekci (2006) tarafından geliştirilen "Çocuk Haklarına İlişkin Tutum Ölçeği" ve araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS 26.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma verileri normal dağılım göstermediğinden Non-parametrik testler kullanılmıştır. İki kategorili değişkenler için Mann Whitney U- Testi, üç ve daha fazla kategorili değişkenler için ise Kruskall Wallis H-Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının çok yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada kadınların çocuk haklarına yönelik tutumlarının erkeklerden yüksek olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmada 1.sınıfta öğrenim gören öğrencilerin çocuk haklarına ilişkin tutumlarının en düşük olduğu, 4. Sınıfta öğrenim görenlerin tutum puanlarının ise en yüksek olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte kardeş sayısına göre sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarından hiç kardeşi olmayanların çocuk haklarına yönelik tutumları, kardeşi olanlardan düşük olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde mezun olunan lise türünün çocuk haklarına yönelik tutumun temel belirleyicisi olmadığı ifade edilebilir fakat Anadolu lisesi mezunu ve genel lise mezunu olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. İmam hatip lisesi mezunu ve meslek lisesi mezunu sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ise çocuk haklarına ilişkin tutumlarının düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının anne ve baba eğitim durumu değişkenine göre farklılaştığı belirlenmiştir. Bu farklılık anne ve baba eğitim düzeyi yüksek olan öğretmen adayları lehinedir. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının yerleşim yeri değişkenine göre farklılaştığı bulgusuna ulaşılmıştır. Yerleşim yeri ilçe olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yerleşim yeri köy olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının ise düşük olduğu belirlenmiştir.
  • Öğe
    Nasrettin Hoca fıkraları'nın sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan kök değerler açısından incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2023) Tekin, Birsel; Körükcü, Melek
    Gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda yer alan kök değerler kapsamında Nasrettin Hoca fıkralarının incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı Öztürk (2020) tarafından kaleme alınan "Nasrettin Hoca Hikayeleri" isimli kitaptır. Kitap 128 sayfa olup 126 fıkra bulunmaktadır. Bu fıkralardan 80 tanesi incelenmiştir. Araştırma verileri nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonunda vatanseverlik değerinin fıkralarda yer almadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmada en fazla dürüstlük değerinin yer aldığı belirlenmiştir. Ayrıca özdenetim, sorumluluk, adalet ve saygı değerinin de fazla olduğu belirlenmiştir. Araştırma kapsamında ulaşılan bulgular doğrultusunda öneriler sunulmuştur.
  • Öğe
    Sosyal bilgilerde okul dışı öğretim tekniği olarak arazi sanatı hakkında öğretmen adayı görüşleri
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Üçgül, Semanur; Kayacılar, Cengiz
    Bu araştırmada, arazi sanatının (Land Art) sosyal bilgilerde okul dışı öğretim tekniği olarak kullanılmasına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Arazi sanatının okul dışı öğretim tekniği olarak kullanımına dair ilgili alan yazında çok az çalışma olması araştırmanın çıkış noktası olmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim- öğretim yılında bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği anabilim dalında öğrenimine devam eden 3. sınıf düzeyindeki lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde temel ölçüt, Türkiye Fiziki Coğrafyası, Genel Fiziki Coğrafya ve Çevre Eğitimi derslerini almış olmalarıdır. Gönüllülük esasına dayalı olan çalışmaya 10 öğretmen adayı katılım göstermiştir. Araştırmanın verileri, bu dersler kapsamında teknik arazi gezisinde Arazi Sanatı ile ilgili bilgilendirilen öğretmen adaylarına uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Arazi Sanatını bilme durumları, sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde Arazi Sanatından faydalanma durumları, sosyal bilgiler dersinde coğrafya konularında, geleneksel öğretim teknikleri yerine okul dışı öğretim tekniği olarak Arazi Sanatı kullanımına dair görüşleri, sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde okul dışı öğretim tekniği olarak Arazi Sanatı tekniklerinin öğrenci gruplarında oluşturabileceği kazanımlara dair görüşleri, sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde okul dışı öğretim tekniği olarak arazi sanatının öğrenme alanlarıyla ilişkilendirme durumları ve sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde okul dışı öğretim tekniği olarak Arazi Sanatını mesleki yaşamda kullanma durumları olarak altı ayrı kategoride altında ulaşılan veriler betimsel veri analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının, Arazi Sanatına dair bilgilerinin sanat akımı boyutunda olduğu; okul dışı öğretim tekniği olarak kullanıldığında yerinde öğrenme ve somutlaştırma sağlaması; çevresel farkındalık geliştirme, kalıcı öğrenme ve bilişsel, duyuşsal ve devinişsel gelişime katkı sağlaması; öğrenci gruplarında iş birliği, doğa ile etkileşim, yaratıcı düşünme, kendini keşfetmeyi sağlamasına dair önemli bulgular elde edilmiştir. Öğretmen adayları Arazi Sanatını, "İnsanlar, Yerler ve Çevreler" başta olmak üzere dört öğrenme alanı ile ilişkilendirmiştir. Etkili, kalıcı, eğlenceli, ilgi çekici ve yaparak yaşayarak öğrenme sağlaması ve konuların daha kolay aktarabilmesi gibi sebeplerle mesleki hayatlarında kullanmak istediklerini ifade etmişlerdir. Araştırma sonucunda arazi sanatının, sosyal bilgiler dersinde coğrafya konularında okul dışı öğretim tekniği olarak uygulanabileceği kanısına varılmıştır. Okul dışı öğretim tekniği olarak tüm kademelerde ve derslerde kullanabileceği önerilmektedir.
  • Öğe
    Sosyal bilgiler dersi bağlamında ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Kınalı, Ozan; Uslu, Salih
    Gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersi bağlamında ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının incelenmesidir. Araştırmada tarama yöntemlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Sultangazi ilçesinde yer alan Melahat Öztoprak Ortaokulu'nda öğrenim görmekte olan 71 erkek ve 63 kız öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Hazar ve Hazar (2017) tarafından geliştirilen Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmaya katılan ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ölçeğinden aldığı puanların cinsiyet, kardeş sayısı, öğrenim görülen sınıf düzeyi, doğum yeri, anne ve babanın eğitim durumu, anne ve babanın çalışma durumu, evde sahip olunan PlayStation, tablet ve bilgisayar gibi değişkenlere göre farklılaşma durumu T-Testi (Independent Samples T-Test) ve One Way Anova ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının genel olarak düşük düzeyde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin mutsuz oldukları zaman dijital oyun oynayarak rahatladıkları ancak oyunların kişisel hayatlarının akışında bir engel meydana getirmediği belirlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin dijital oyun bağımlılıklarının, cinsiyet değişkeni açısından anlamlı bir farklılık oluşturduğu görülmüştür. Erkek öğrencilerin oyun bağımlılıkları, kız öğrencilere daha yüksek bulunmuştur. Öğrencilerin kardeş sayısının artmasıyla oyun bağımlılığı arasında pozitif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anne ve baba eğitim düzeyi daha yüksek olan öğrencilerin oyun bağımlılıkları anlamlı bir farklılık göstermektedir. Evinde bilgisayara sahip olan öğrencilerin oyun bağımlılıklarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda tablete sahip olan öğrencilerin oyun bağımlılıklarının bu cihaza sahip olmayan öğrencilere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıf düzeyinin oyun bağımlılığı açısından anlamlı bir fark oluşturmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Anne ve baba çalışma durumunun da öğrencilerin oyun bağımlılıkları açısından anlamlı bir farklılık oluşturmadığı araştırmada ulaşılan bir diğer bulgudur. Öğrencilerin evde PlayStation cihazına sahip olma durumları da oyun bağımlılığı açısından anlamlı bir fark oluşturmamaktadır. Son olarak doğum yeri değişkenin öğrencilerin oyun bağımlılıkları açısından bir farklılık yaratmadığı tespit edilmiştir.
  • Öğe
    Türk destanlarının sosyal bilgiler dersindeki yeri ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin milli değerlerin öğretimine yönelik tutumları
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Gündüz, Mehmet; Polat, Bayram
    Bu araştırmanın temel amacı Türk destanlarının sosyal bilgiler dersindeki yeri ve önemini ortaya koymak, sosyal bilgiler öğretmenlerinin milli değerlerin öğretimine yönelik tutumlarına dair tespitlerde bulunmaktır. Sosyal bilgiler öğretim programının amaçlarına bakıldığında; Türk kültürünü ve Türk tarihini meydana getiren temel unsurların kavranması, farklı zaman ve yerlere ait kaynakları irdeleyerek; toplumlar, olaylar ve olgular arasındaki benzer ve farklı yönleri ortaya koymaları ve milli değerleri özümsemeleri gerektiği belirtilmektedir (MEB, 2018). Belirtilen hedefler Türk tarihini, Türk kültürünü bünyesinde barındıran sosyal bilgiler dersinin önemini ortaya koymaktadır. Uluslar ortaya çıkışlarından bu yana değişik şekillerde tehlikeler atlatsa dahi asla vazgeçmedikleri ve vazgeçme ihtimali bile düşünmedikleri kendilerine özgü bazı değerleri bulunmaktadır. Bu değerlerden biri de milli değerlerdir. Milli değerler ortak yaşantılardan ortaya çıkmış, yayılmış ve nesiller boyunca aktarılmıştır. Söz konusu değerler mesafelere bakılmaksızın ülkenin her tarafında benzer heyecana sebebiyet verirler. Zira bahsedilen değerler bir topluluğu millet haline getiren ana unsurlardandır. Destanlar da toplumların milli değerlerinden biridir. Destanlar toplumların geçmişlerine ışık tutan ve gelecek kuşaklara kültürel aktarımda faydalanılan en önemli eserlerdir. Bu eserlerin analiz edilip anlaşılması sosyal bilgiler öğretimi için önemli bir kaynak oluşturmuştur. Destanlarımızın ilham kaynağı Türk tarihi olmuştur. Türk tarihi, kahramanlıklarla dolu ve zengin olduğu için, Türk milletinin destanları da büyük ve zengin olmuştur. Destanlar, sosyal bilgiler dersi içeriğinde bulunan tarih konularını daha eğlenceli ve merak uyandırıcı bir hâle vi getirecek ve farklı etkinliklerin gerçekleştirilebilmesine imkân verecek ürünlerdir. Bu etkinlikler öğrencilere eleştirel düşünme gibi birçok beceriyi de kazandırma imkânı verecektir (Öztaş, 2018: 41). Araştırma 2020/2021 Eğitim öğretim yılı Niğde il merkezi ve merkeze bağlı resmi ortaokullar, kullanılan ölçme aracı, araştırma sürecinde toplanan veriler, sosyal bilgiler ders müfredatında yer verilen destanlarla sınırlıdır. Araştırma kapsamında Niğde il merkezi ve merkeze bağlı resmi ortaokullar da görev yapan 85 kadrolu sosyal bilgiler öğretmeninin görüşleri alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda yer alan ve resmi ortaokullarda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenlerinin milli değerlere yönelik tutumları incelendiğinde, öğretmenlerin milli değerlerin öğretimi konusunu öğretilecek konular arasında öncelikli bir yere koydukları, milli değerlerin öğretimi ile alakalı çalışmalara dahil olmak istedikleri, milli değerlerin işlendiği konuları öğretmekten sıkılmadıkları, bu değerlerin öğretimi ile ilgili yapılan ve yapılacak çalışmaları değerli gördükleri, öğretmenlerin milli değerlerle ilgili sık sık sempozyum, kongre, seminer yapılmasından yana oldukları, milli değerleri öğretmek adına fedakârlık yapmaktan kaçınmayacakları, bu değerlerin işlendiği kaynakları okumaktan hoşlandıkları, milli değerlerin öğretiminin işe yarayacağını düşündükleri tespit edilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin milli değerlerin öğretimine yönelik tutumlarının incelendiği araştırmamızda, yöneltilen sorulara verilen yanıtlar incelendiğinde öğretmenlerin cinsiyet, yaş, lisans ve lisansüstü mezuniyet durumları, mezun oldukları fakülte ve bölümler ile hizmet yıllarına göre anlamlı bir fark görülmemiştir. Anahtar Kelimeler: Değer, Milli değer, Destan, İnanç, Tutum
  • Öğe
    İmam hatip ortaokullarında öğrenim gören 8. sınıf öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersine yönelik tutumların incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Bozkurt, Emre; Körükcü, Melek
    İmam Hatip Ortaokullarında öğrenim gören 8. Sınıf öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersine yönelik tutumların incelenmesinin amaçlandığı bu çalışma, 2021-2022 eğitim öğretim döneminde Aksaray ili genelinde bulunun yedi İmam Hatip Ortaokulunda öğrenim görmekte olan 389 (240 kız, 149 erkek) 8. Sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama metodu kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın problem cümlesi "İmam Hatip Ortaokullarında öğrenim gören 8. Sınıf öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersine yönelik tutumları ne düzeydedir?" olarak belirlenmiştir. İmam Hatip Ortaokullarında öğrenim gören 8. Sınıf öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarih ve Atatürkçülük dersine yönelik tutumları "Cinsiyet, Anne Eğitim Düzeyi, Baba Eğitim Düzeyi ve Yaşanılan Yerleşim Birimi" değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Yeşiltaş ve Yılmazer (2015) tarafından geliştirilen "Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersine Yönelik Tutum Ölçeği" ile araştırmacı tarafından geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu" kullanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde IBM SPSS 24.0 paket programı kullanılmıştır. Cinsiyet değişkeninin analizinde bağımsız örneklem için t-testi, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi ve yaşanılan yerleşim birimi değişkenlerinin analizinde ise tek yönlü varyans analizi One- Way Anova kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda İmam Hatip Ortaokullarında öğrenim gören 8. Sınıf öğrencilerinin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersine yönelik tutumlarının yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alt problemlere ilişkin yapılan istatistiksel analizler sonucunda cinsiyet ve baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre tutum puanları arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Anne eğitim düzeyi ve yaşanılan yerleşim birimi değişkenlerine göre tutum puanlarının istatistiksek açıdan anlamlı farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anne eğitim düzeyi değişkenine göre annenin eğitim düzeyi azaldıkça öğrencinin derse yönelik tutumunun arttığı tespit edilmiştir. Yaşanılan yerleşim birimi değişkenine göre yerleşim birimi küçüldükçe öğrencinin derse yönelik tutumunun arttığı tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda çeşitli öneriler bulunulmuştur.
  • Öğe
    Ortaokul öğrencilerinin tarihi çevre bilgilerinin değerlendirilmesi (Niğde örneği)
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2023) Kudal, Tahsin; Tokcan, Halil
    Bu çalışmanın temel amacı ortaokul öğrencilerinin tarihi çevre bilgilerinin değerlendirilmesidir. Çalışmada bu amaçla betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Niğde İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı dört ortaokulda öğrenim gören 404 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada ortaokul öğrencilerinin tarihi çevre bilgilerinin (Niğde örneği) ölçülmesi amacı ile 18 soruluk dört seçenekli çoktan seçmeli test ile 10 soruluk eşleştirme başarı testi hazırlanmış ve uygulanmıştır. Araştırma sonucunda çalışma grubunda yer alan öğrencilerin Niğde'de yer alan tarihi yapılardan Alaaddin Cami, Gümüşler Manastırı, Bahçeli Roma Havuzu ve Hüdavend Hatun Türbesi en fazla tanıdıkları tarihi çevreler olurken; Hatıroğlu Çeşmesi, Çelebi Hüsameddin Cami, Cullaz Sokak ve Kesikbaş Türbesi en az tanınan tarihi çevreler olmuştur. Yine araştırma sonuçlarına göre kadın öğrencilerin tarihi çevre bilgileri erkek öğrencilerden; 5. Sınıf öğrencilerinin tarihi çevre bilgileri 6. Sınıf düzeyindeki öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksektir. Araştırma sonucunda katılımcıların tarihi çevre bilgilerinin baba ve anne eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılığa yol açmadığı görülmüştür. Bu çalışma ortaokul öğrencilerin tarihi çevre bilgilerini betimsel tarama yoluyla ortaya koymuştur; öğrencilerin tarihi çevre bilgilerini geliştirmede deneysel çalışmalar yapılması önerilebilir.
  • Öğe
    Metin Özdamarlar'ın çocuk kitaplarının sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerler açısından incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Poyraz, Kübra; Uğurlu, Nihal Baloğlu
    Yüzyılların birikimi olan değerlerin korunması ve geliştirilmesi tüm bireylerin sorumluluğu altındadır. Toplumu oluşturan unsurlar arasında yer alan değerler, bireyler tarafından bir diğer kuşağa aktarılması sebebiyle insanın bulunduğu her yerde vardır ve durağan bir yapıya sahip değildir. Bu bakımdan değerler, toplumdan topluma farklılık göstereceği gibi geçmişten beri varlıklarını sürdürerek günümüze kadar ulaşabilmiştir. Sosyal Bilgiler öğretiminde kullanılan edebi eserler, içinde barındırdığı zengin içeriklerin yanı sıra evrensel ve ulusal değerlerin aktarılmasında kaynak niteliği taşımaktadır. Toplumsal birlik ve beraberlikte etkili olan değerler, duygu ve düşünceleri aktarmanın yollarından biri olan ve eğitsel nitelik taşıyan edebi eserlerde bazen doğrudan bazense örtük bir yolla vurgulanır. Günümüz yazarlarından Metin Özdamarlar'ın da eserlerinde değerlere geniş ölçüde yer verdiği görülmektedir. Bu doğrultuda araştırmanın amacı, Metin Özdamarlar'ın çocuk kitaplarının kapsamında yer alan milli ve evrensel değerleri belirleyerek sınıflandırmak ve Sosyal Bilgiler öğretim programı açısından değerlendirmektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma grubunu, Metin Özdamarlar tarafından kaleme alınan çocuk kitapları oluşturmaktadır. Grup oluşumu, ölçüt örneklem stratejisiyle gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, çalışmanın örneklem grubunu Metin Özdamarlar'a ait 10 tane çocuk kitabı oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama aracı, yazılı metinleri belirli ölçütler çerçevesinde inceleyen doküman analizi kullanılmıştır. Metin Özdamarlar'ın 10 çocuk kitabı incelenmiş, okuyucuya aktarılmak istenen değerler belirlenmiş ve elde edilen veriler sınıflandırılarak tablo ve grafiğe dönüştürülerek yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, Metin Özdamarlar'ın çocuk kitaplarında toplumumuzun hafızasına yerleşmiş ve günümüzde de varlığını devam ettiren birçok değerin mevcut olduğu görülmüştür. Bu yönüyle Metin Özdamarlar'a ait çocuk kitaplarının Sosyal Bilgiler öğretim programındaki 18 değeri içermesi bakımından, derste yararlanılabilecek yazın türleri arasında yer alabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
  • Öğe
    Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2023) Turhan, Şeyma; Körükcü, Melek
    Gerçekleştirilen bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim döneminde, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde eğitimlerine devam eden 129 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının 90'ı kadın, 39'u erkektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sağlam (2011) tarafından geliştirilen 'Etkili Vatandaşlık Yeterlikleri Ölçeği' kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler IBM SPSS 21 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular tablolar ile sunulmuş ve alanyazın taranarak tartışılmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterliklerinde cinsiyet değişkeni açısından anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Bu fark kadın öğretmen adayları lehinedir. Araştırmada 1.sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının etkili vatandaşlık yeterliklerine ilişkin tutumlarının en düşük olduğu,3.ve 4. Sınıfta öğrenim görenlerin ise en yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaş, anne-baba eğitim düzeyi, anne-baba çalışma durumu değişkenlerinde anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde mezun olunan lise türünde etkili vatandaşlık yeterlikleri fen lisesi ve Anadolu öğretmen lisesi mezunlarında yüksek olduğu görülmüştür. Araştırma bulguları doğrultusunda öneriler sunulmuştur.
  • Öğe
    Yunus Emre Divanı'nın sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerler açısından incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Tülüceoğlu, Fatma; Ay, Ebru
    Değerler insanların yaşama ve sosyalleşmeye dair ihtiyaçlarından doğmakla birlikte, günümüz dünyasında insanların birlik, beraberlik ve huzur içinde yaşamını devam ettirebilmesi için de gerçekliği yadsınamaz bir ihtiyaç haline dönüşmüştür. Yunus Emre nezdinde Türk Milletinin milli, manevi, ahlaki, insani ve kültürel değerlerini yansıtan ve bu değerlerin çağları aşarak günümüze taşınması noktasında bir köprü görevi gören Yunus Emre Divanı, değerlerin korunması ve aktarımına hizmet eden edebi eserlerden biridir. Bu çalışmanın amacı; Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ile öğrencilere verilmek istenen değerlerin Yunus Emre Divan'ında yer alma durumunu belirlemek ve eserin değerler eğitimi açısından önemini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yaklaşımı ile gerçekleştirilen çalışmanın veri toplama aşamasında ise doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında veri toplama aracı olarak Yunus Emre Divan'ı ve Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'ndan faydalanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın geçerliğini ve güvenirliğini sağlamak adına kodlayıcılar arası görüş birliğinin hesaplanması için iki uzmandan görüş alınmıştır. Değerlerin sözlük anlamları eşliğinde geniş bir şekilde tanımlamaları yapılmış, eserdeki değerlerin tespit edildiği kodları içeren beyitler belirlenip burada verilen iletiler irdelenerek yorumlanmıştır. Yunus Emre Divan'ında Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında yer alan değerlerin on sekizine de (adalet, aile birliğine önem verme, bağımsızlık, barış, bilimsellik, çalışkanlık, dayanışma, duyarlılık, dürüstlük, estetik, eşitlik, özgürlük, saygı, sevgi, sorumluluk, tasarruf, vatanseverlik, yardımseverlik) yer verildiği tespit edilmiştir. Yunus Emre'nin Divan'ında en güçlü vurguladığı ve en fazla yer verdiği değer sevgi, en az yer verdiği değer ise bağımsızlık olarak belirlenmiştir. Araştırmada tespit edilen değerlerin benzer çalışmalarda tespit edilen değerlerle kıyaslaması yapılmış ve örtüştüğü görülmüştür. Türk milletinin milli ve manevi değerlerinden biri olan Yunus Emre'nin, Divan adlı eseri de değerler eğitimi açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Yunus Emre Divan'ı, sosyal bilgiler dersi kapsamında yürütülen değerler eğitimine katkı sağlayabilecek önemli bir eserdir.
  • Öğe
    Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Arık, Başak Esma; Yazıcı, Kubilay
    Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumları ile çeşitli değişkenlerin öğretmen adaylarının tutumlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenen araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılı Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı'nda 1-4. sınıflarda öğrenim görmekte olan en az 1 kez uzaktan eğitim ile ders almış 201 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu" ile Kışla (2016) tarafından geliştirilen "Uzaktan Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği" (UEYTÖ) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS (Statistical Package of Social Science) ve AMOS (Analysis of Moment Structures) paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeğinin yapı geçerliliğini ve faktör yapısını tespit etmek amacıyla Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), faktörler arasındaki ilişkinin yeterli düzeyde olup olmadığını tespit etmek amacı ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için hesaplanan Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.96 bulunmuştur. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumlarının orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada yapılan t-Testi sonucunda teknolojik araç türü, kişisel bilgisayara sahip olma ve tablete sahip olma değişkenleri ile uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeğinden elde edilen toplam puan arasında göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Cinsiyet değişkeni ile uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeğinden elde edilen toplam puan arasında erkek öğretmen adayları lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan One-Way ANOVA analizinde ise sınıf düzeyi, öğretmen adaylarının mezun oldukları lise türü, internet bağlantısı kullanma, derslere katılım esnasında internet bağlantısında sorun yaşama durumları değişkenleri ile uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeğinden elde edilen toplam puan arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Uzaktan Eğitim, Tutum, İnternet, Öğretmen Adayları.
  • Öğe
    Sosyal bilgilerde yenilikçi öğrenme uygulamalarının kullanımının öğrencilerin harita okuryazarlık becerilerine, akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Çetin, Mehmet; Uslu, Salih
    Bu araştırmada sosyal bilgilerde yenilikçi öğrenme uygulamalarının kullanımının öğrencilerin harita okuryazarlık becerilerine, akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisinin sınanması amaçlanmıştır. Araştırma yarı-deneysel model türlerinden biri olan ön test/son test eşitlenmemiş kontrol gruplu modelinde tasarlanmış ve araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda çalışma, Niğde İli, Bor İlçesinde bulunan 2 devlet ortaokulunda 2021-2022 eğitim-öğretim yılı 1.döneminde 6.sınıf seviyesinde öğrenim gören 52 öğrenciyle yürütülmüştür. Yenilikçi öğrenme uygulamalarının etkililiğinin sınanması amacıyla kontrol grubundan farklı olarak deney grubunda gerçekleştirilen eğitim-öğretim sürecinde, simülasyon, animasyon, etkileşimli haritalar, etkileşimli videolar ve dijital oyunlara da yer verilmiştir. Araştırmacı tarafından geliştirilen akademik başarı ve harita okuryazarlığı beceri testleri ile Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan kazanım kavrama testlerinin veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Bu testlerden elde edilen veriler TAP ve JAMOVI istatistik programları ile analiz edilmiştir. Çalışma grubundan elde edilen verilerin normallik analizleri için Shapiro-Wilk, Skewness (Çarpıklık) ve Kurtosis (Basıklık) testleri uygulanmış, verilerin normal dağılım göstermesi üzerine, parametrik testlerden bağımlı ve bağımsız örneklemler için t-Testi kullanılmıştır. Harita okuryazarlığı becerisi açısından analiz sonuçları incelendiğinde; deney ve kontrol gruplarının ön test puanları arasında ve kontrol grubunun ön test ve son test puanları arasında anlamlı farklılığın olmadığı, deney grubunun ön test ve son test puanları arasında ise son test lehine anlamlı farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar akademik başarı açısından incelendiğinde; deney ve kontrol grubu öğrencilerinin ön test puanları arasında anlamlı farklılığın olmadığı, ön test ve son test puanları arasında ise iki grupta da son test lehine anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Uygulamanın sona ermesinden 1 ay sonra gerçekleştirilen kalıcılık testi sonucunda ise deney grubu lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Yenilikçi Öğrenme, Akademik Başarı, Harita Okuryazarlığı, Beceri, Kalıcılık
  • Öğe
    Ters yüz edilmiş öğrenme modelinin sosyal bilgiler dersinde kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve üst düzey düşünme becerilerine etkisi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) İşçi, Tuğçe Gamze; Yazıcı, Kubilay
    Teknolojinin insan yaşamında giderek artan rolü, eğitim öğretim sürecinde teknoloji odaklı yeni nesil öğretim modellerinin kullanımını artan bir şekilde gündeme getirmiştir. Harmanlanmış öğrenmenin içerisinde yer alan ters yüz edilmiş öğrenme modeli de bu öğretim modellerinden biri olarak kabul edilmektedir. Gerçekleştirilen bu çalışma ile ters yüz edilmiş öğrenme modelinin sosyal bilgiler dersinde kullanılmasının öğrencilerin akademik başarı ve üst düzey düşünme becerilerine etkisinin sınanması amaçlanmıştır. Karma araştırma yöntemlerinden açıklayıcı sıralı desen kullanılarak gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu Niğde İli, Bor İlçesinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı iki ortaokulda 7.sınıf düzeyinde öğrenim gören toplam 30 öğrenci (15 deney grubu, 15 kontrol grubu) oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde açıklayıcı sıralı desene uygun olarak nicel bölümde basit seçkisiz örnekleme, nitel bölümde ise ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Akademik başarı testi, açık uçlu sorular, dereceli puanlama anahtarı ve yarı yapılandırılmış görüşme ile toplanan nicel verilerin analizinde TAP, JAMOVI ve IBM SPSS istatistik paket programları, nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İstatistiksel analizler elde edilen verilerin normallik analizleri için Shapiro-Wilk, Skewness (Çarpıklık) ve Kurtosis (Basıklık) testleri gerçekleştirilmiş, dağılımın normal olması sonucunda ise parametrik testlerden bağımlı ve bağımsız örneklemler için t-Testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ters yüz edilmiş öğrenme modeliyle sosyal bilgiler dersinin yürütüldüğü deney grubu öğrencilerinin akademik başarı ve üst düzey düşünme beceri toplam puanlarının kontrol grubu öğrencilerine kıyasla istatistiksel açıdan anlamlı ve yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen verilerin analizi neticesinde ters yüz edilmiş öğrenme modeliyle yürütülen sosyal bilgiler dersine karşı öğrencilerin tutumlarının olumlu olduğu, bu model ile konuları daha iyi öğrendikleri, kendilerini mutlu hissettikleri ve dersleri eğlenceli buldukları sonuçlarına ulaşılmıştır.
  • Öğe
    Çok satılan çocuk kitaplarında üst düzey düşünme becerileri üzerine bir inceleme
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Soyer, Hacı Mehmet; Canlı, Suna
    Çocuklarla buluşturulan yazınsal nitelikli kitapların, belirli yönlerden nitelikli olması beklenir. Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının öncelikli amacı çocuklara okuma kültürünü kazandırmaktır. Bunun yanında yazınsal nitelikli kitaplar, onların eğitimini desteklemeli; düşünen, sorgulayan, eleştiren ve yaratıcı bireyler olma yolunda onları örtük bir biçimde geliştirmelidir. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye'de çok satılan çocuk kitaplarını, üst düzey düşünme becerilerine ilişkin ifadelere yer verme bakımından incelemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, elde edilen veriler "içerik çözümlemesi" yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın inceleme nesnesini Türkiye'de çok satılan 20 çocuk kitabı oluşturmaktadır. Çalışmada üst düzey düşünme becerileri olarak üç beceri belirlenmiştir (eleştirel, yaratıcı ve üstbilişsel düşünme). Çalışmada ele alınan kitaplar, eleştirel düşünme bağlamında Facione'nin (1962) belirlediği ölçütlere, yaratıcı ve üstbilişsel düşünme bağlamında Anderson ve Krathwohl (2002)'un bilişsel alan sınıflamasına göre çözümlenmiştir. Kitaplardaki alt kategorilerin yorumlanmasında sıklık (frekans), yüzde ve yoğunluk puanlarından yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çok satılan çocuk kitaplarının 14 tanesi üst düzey düşünme becerilerini geliştirecek kitaplardır. Yazınsal nitelik göstermeyen kitapların, çocukların düşünme becerilerini geliştirecek bir içeriği yansıtmadığı da çalışmanın bir başka önemli sonucudur. Bu sonuçlar ışığında; yazarların yazınsal nitelikli çocuk kitaplarından ödün vermemesi, öğretmenlerin çocukları üst düzey düşünme becerilerini geliştirecek kitaplarla buluşturmaları, ailelerin çocukları yazınsal nitelikli kitaplar seçmeye yönlendirmesi ve araştırmacıların daha geniş inceleme nesneleriyle çok satılan çocuk kitaplarını farklı bağlamlarda incelemesi önerilmiştir.
  • Öğe
    Çocuklar için felsefe kitaplarının nitelikli çocuk kitaplarında bulunması gereken özellikler bakımından incelenmesi
    (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2022) Özdemir, Betül; Canlı, Suna
    Bu araştırmada, çocuklar için felsefe yapıtları, çocuk edebiyatı temel iç yapı ilkelerine (konu, ileti, dil ve anlatım) göre ve çocuk gerçekliğine seslenme odağında incelenmiştir. Bununla birlikte araştırmaya konu olan yapıtların; hangi sınıf-yaş düzeyinde kullanılacağı, hangi alt konularla işleneceği, çocuk okurun hangi gelişim alanlarına katkı sağlayacağı, hangi üst düzey düşünme becerilerini geliştireceği; yapıtların eşliğinde hangi değerlerin ve Türkçe öğretimi açısından dilsel etkinliklerin gündeme getirileceği başlıklarında incelemeler yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile belirlen araştırma olarak kurgulanan çalışmanın inceleme nesnesi Felsefe Dedektifi, Çıtır Çıtır Felsefe, Düşünme Çemberi, Çocuklar İçin Felsefe, Filozof Çocuk dizilerinden seçilen toplamda 20 kitap olup söz konusu yapıtlar, betimsel çözümleme yöntemiyle incelenmiştir. Bu araştırmada "felsefe yapmayı ve düşünme eğitimini amaçlayan atölye kitapları" ve "felsefe yapmayı, düşünme eğitimini güdümlü-kurgulanmış anlatı metinleri aracılığıyla sunan kitaplar" çocuk edebiyatının temel ilkelerinden içerik özellikleri odağında (konu, ileti, dil ve anlatım) incelenmiştir. Böylece çocuklar için felsefe izleği etrafında oluşturulmuş çocuk kitaplarından amaçlı örnekleme yöntemlerinden "ölçüt örnekleme" yoluna gidilerek araştırmanın veri kaynağı/tabanı (inceleme nesnesi) belirlenmiştir. İncelenmek üzere ele alınan çocuklar için felsefe kitapları, yayınevlerinden elde edilerek çocuğa görelik ilkesi odağında çocuk edebiyatı ilkelerine göre incelenmiştir. İncelemelerde Sever'in (2007) "Çocuk Edebiyatı Öğretimi Nasıl Olmalıdır?" adlı çalışmasında ayrıntılı olarak açıkladığı, çocuk edebiyatı yapıtlarında bulunması gereken ilkeler kullanılmıştır. Belirlenen alt problemlere dönük betimsel çözümlemeler bu ölçütler doğrultusunda yapılmıştır. Çalışmanın inceleme nesnesi olarak belirlenen yapıtlar üzerinde gerçekleştirilen çözümlemeler sonucu, yapıtların konu, ileti, dil ve anlatım bakımından çocuğa görelik ilkesine uygun olduğu belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Çocuk edebiyatı, çocuklar için felsefe, düşünme becerileri, nitelikli çocuk kitapları